เปิดโมเดล ‘ระบบจราจร AI’ สิงคโปร์ จ่อถูกนำมาใช้แก้รถติด ‘ภูเก็ต’

ปลายเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา นายโสภณ สุวรรณรัตน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดภูเก็ต ให้สัมภาษณ์กับโพสต์ทูเดย์ ประเด็นการจัดการรถติดในภูเก็ต และเผยนโยบายสำคัญประการหนึ่งคือ 'การนำเทคโนโลยี AI มาใช้ควบคุมระบบจราจรทั้งหมด ซึ่งมีต้นแบบระบบจากประเทศสิงคโปร์' ซึ่งปัจจุบันทางภูเก็ตได้มีการสำรวจแยกต่างๆ เพื่อติดต้องกล้องและระบบเป็นที่เรียบร้อย คาดว่าจะลดปัญหาจราจรได้ราว 30-40% ภายใต้งบประมาณ 400 ล้านบาท  (อ่านเพิ่มเติม : กางแผนจัดการรถติด “ภูเก็ต“ เส้นทางพิเศษ-จังหวัดแรกใช้ AI ควบคุมระบบจราจร)

 

 

สำเร็จจริงหรือไม่ สิงคโปร์มีคำตอบ!

 

เคยมีการคาดการณ์ว่าในปี 2017-2022 สิงคโปร์จะมีพาหนะที่เดินทางเฉลี่ยเพิ่มขึ้นจาก 9 ล้านเป็น 16 ล้านเที่ยวต่อวัน และอาจสูงถึง 20 ล้านเที่ยวต่อวันภายในปี 2030  ทำให้เกิดปัญหาจราจรขนานใหญ่ และท้ายสุดก็คงเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องมีการสร้างถนนเพิ่มเติม ซึ่งหมายถึงงบประมาณมหาศาล

สิงคโปร์จึงได้ขับเคลื่อนแก้ปัญหา ภายใต้แผน Smart Mobility 2030 ที่ริเริ่มโดยการขนส่งทางบกแห่งสิงคโปร์ (LTA) โดยมีระบบปัญญาประดิษฐ์ AI เป็นหัวใจสำคัญของแผนการณ์ดังกล่าว ซึ่งเริ่มต้นตั้งแต่ปี 2006

 

 

ความสำเร็จของการดำเนินงานดังกล่าว สรุปเป็นผลลัพธ์ที่ได้ เช่น

 

ด้านเวลา

• สามารถลดเวลาเดินทางในชั่วโมงเร่งด่วนได้ถึง 20%
• เพิ่มความเร็วการเดินทางในชั่วโมงเร่งด่วนจากเดิมที่ 18 กม./ชม. เป็น 21 กม./ ชม.
• ทำให้ประชาชนมีเวลาที่จะใช้ชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

 

ด้านการขนส่งสาธารณะ 

• ตั้งแต่ปี 2020 เป็นต้นมา ยอดผู้ใช้บริการขนส่งสาธารณะของสิงคโปร์เพิ่มขึ้น 25% เป็นผลมาจากระบบ AI ที่สามารถคาดการณ์และคำนวนระยะเวลาการเดินทางได้อย่างแม่นยำมากยิ่งขึ้น
• ลดระยะเวลารอรถบัสหรือรถไฟลงกว่า 15%

ด้านสิ่งแวดล้อม

• ลดการใช้เชื้อเพลิงของรถโดยสารสาธารณะลง 10% เพราะรถไม่ติด
• ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ราว 5 แสนตันต่อปี
• ลดการปล่อยปริมาณฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ลงได้กว่า 10%

 

ด้านงบประมาณ

• มีการคาดการณ์ว่าการนำ AI มาใช้ในระบบจราจรและช่วยลดปัญหาการจราจรได้นั้นสามารถทำให้สิงคโปร์ประหยัดงบประมาณได้ราว 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปีเลยทีเดียว
• หลีกเลี่ยงการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ที่มีต้นทุนสูง เช่นการสร้างถนนเส้นใหม่ จนทำให้ประหยัดงบประมาณไปได้อีกกว่า 500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

 

 

โมเดลแก้รถติดแบบสิงคโปร์ มีอะไรบ้าง?

 

เทคโนโลยีหลักที่สิงคโปร์นำมาใช้ในระบบโดยหลักๆ มีดังนี้

1.  ระบบขนส่งอัจฉริยะ (ITS)  ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของแผน เป็นระบบขนส่งอัจฉริยะที่รวบรวมข้อมูลจากจุดต่างๆ ของเมือง เช่น กล้อง ตรวจสอบการจราจรในเวลาจริง GPS และเซ็นเซอร์บถนน  โดยใช้ AI วิเคราะห์ข้อมูล เพื่อทำนายรูปแบบจราจร ระบุจุดที่อาจเกิดความแออัดล่วงหน้า และปรับเปลี่ยนการควบคุมสัญญาณไฟจราจรได้อย่างเรียลไทม์ 

หนึ่งในโครงการของระบบนี้คือ  Cooperative and Unified Smart Traffic System (CRUISE) ซึ่งพัฒนาร่วมกับสถาบันวิจัย Infocomm ของ A*STAR โดยเริ่มทดลองระหว่างปี 2561-2563 บริเวณถนน Corporation Road และ Boon Lay Way

CRUISE ใช้ AI ร่วมกับเทคโนโลยี เช่น ระบบนำทางดาวเทียมและข้อมูลจากยานยนต์ไร้คนขับ เพื่อปรับแต่งระยะเวลาสัญญาณไฟให้เหมาะสม ระบบนี้ตรวจจับการมีอยู่ของยานพาหนะและคนเดินเท้าแบบเกือบเรียลไทม์ ปรับเปลี่ยนการควบคุมจราจรเพื่อลดความล่าช้าและเพิ่มความปลอดภัยได้อีกด้วย

 

2. ระบบ ERP 2.0 ( Electronic Road Pricing) เป็นระบบเก็บค่าผ่านทางอิเล็กทรอนิสต์ที่ปรับอัตราค่าผ่านทางตามสภาพการจราจรจริง! โดยจะเก็บค่าผ่านทางมากขึ้นในช่วงเวลาที่มีความหนาของการจราจรสูง เพื่อให้ผู้ขับขี่เลือกเส้นทางอื่นหรือเดินทางในเวลาที่มีการจราจรน้อยลง

 

 

3. ระบบ AI สำหรับภาคขนส่งมวลชน มีการนำ AI มาคำนวณและปรับเปลี่ยนความถี่ของรถเมล์หรือรถไฟฟ้าตามปริมาณผู้โดยสาร

 

4. กล้องจราจร AI ตรวจจับการละเมิดกฎ  เช่น ขับรถเร็วเกินกำหนด ฝ่าไฟแดง จอดรถผิดที่ โดยใช้การจดจำป้ายทะเบียนแบบอัตโนมัติ เพื่อออกใบสั่งอัตโนมัติ

.

.

ไม่ว่ารูปแบบของระบบจราจรโดยการใช้ AI จะออกมาเป็นรูปแบบไหน รับ-ไม่รับระบบใดของสิงคโปร์ แต่การนำเทคโนโลยีมาช่วยแก้ไขปัญหารถติดดังกล่าวของ ‘ภูเก็ต’ จะเป็นครั้งแรกและเมืองแรกในไทยที่นำระบบนี้มาใช้ในเมืองอย่างครอบคลุม ทั้งหมด 83 แยกของจังหวัดภูเก็ต