กฎหมายสำคัญของลุงตู่

โดย...ณ กาฬ เลาหะวิไลย

เมื่อ 1 ส.ค. หมาดๆ ในงานฉลอง 72 ปี บางกอกโพสต์ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นองค์ปาฐกในหัวข้ออนาคตประเทศไทยนั้น หนึ่งในประเด็นที่ พล.อ.ประยุทธ์ พูดขึ้นมาก็คือ การรักษาวินัยทางการเงินการคลัง

คำพูดของ พล.อ.ประยุทธ์ ก็คือ รัฐบาลชุดปัจจุบันตรากฎหมายสำคัญคือ พ.ร.บ.วินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 ที่ต่อไปใครจะใช้แบบประชานิยม สร้างภาระไม่ได้อีกแล้ว

พลิกไปดูที่มาของ พ.ร.บ.ฉบับที่ว่า ก็เนื่องจากรัฐธรรมนูญบัญญัติให้รัฐต้องรักษาวินัยการเงินการคลังอย่างเคร่งครัด จึงต้องตรากฎหมายออกมารองรับ

สำหรับมาตราสำคัญๆ อาทิ การบัญญัติว่า คณะรัฐมนตรีต้องรักษาวินัยในกิจการที่เกี่ยวกับเงินแผ่นดินตามพระราชบัญญัตินี้อย่างเคร่งครัดเกี่ยวกับนโยบายการคลัง การทำงบประมาณ การหารายได้ การใช้จ่าย การบริหารการเงินการคลัง และการก่อหนี้

นอกจากนั้น ต้องพิจารณาประโยชน์ที่รัฐหรือประชาชนจะได้รับ ความคุ้มค่า และภาระการเงินการคลังที่เกิดขึ้น รวมถึงความเสี่ยง ความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นแก่การเงินการคลังของรัฐอย่างรอบคอบ

รัฐบาลไม่บริหารราชการแผ่นดินโดยมุ่งสร้างความนิยมทางการเมืองที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศและประชาชนในระยะยาว

นอกจากนั้น ยังมีการกำหนดในการจัดทำงบประมาณรายจ่ายประจำปีต้องมีหลักเกณฑ์คือ 

1.งบประมาณรายจ่ายลงทุน ต้องมีจำนวนไม่น้อยกว่า 20% ของงบประมาณรายจ่ายประจำปี และต้องไม่น้อยกว่าวงเงินส่วนที่ขาดดุลของงบประมาณประจำปีนั้น

2.งบประมาณรายจ่ายเกี่ยวกับบุคลากรของรัฐและสวัสดิการของบุคลากรของรัฐ ต้องตั้งไว้อย่างพอเพียง

3.งบประมาณรายจ่ายเพื่อการชำระหนี้ภาครัฐซึ่งเป็นหนี้สาธารณะที่กระทรวงการคลังกู้หรือค้ำประกัน ต้องตั้งเพื่อการชำระคืนต้นเงินกู้ ดอกเบี้ย และค่าใช้จ่ายในการกู้เงินอย่างพอเพียง ฯลฯ

ส่วนการจัดทำงบประมาณเพิ่มเติมนั้น กำหนดว่าให้กระทำได้เมื่อมีเหตุผลและความจำเป็น ไม่สามารถรองบประมาณปีถัดไปได้

ที่สำคัญต้องระบุที่มาของเงินที่จะใช้จ่ายตามงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติมด้วย

ส่วนงบกลางให้ตั้งได้เฉพาะในกรณีที่มีเหตุผลและความจำเป็นที่ไม่อาจจัดสรร หรือไม่สมควรจัดสรรงบประมาณรายจ่ายให้แก่หน่วยงานของรัฐที่รับผิดชอบได้โดยตรง

ส่วนการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายแก่หน่วยงานของรัฐสภา ศาลยุติธรรม ศาลปกครอง ศาลรัฐธรรมนูญ องค์กรอิสระ และองค์กรอัยการ ต้องคำนึงถึงการดำเนินงาน รายได้ เงินนอกงบประมาณ และเงินอื่นใดที่หน่วยงานนั้นมีอยู่ด้วย

นี่แหละ คือสิ่งลองไปพลิกหาดู จากการที่ พล.อ.ประยุทธ์ ยกขึ้นมาเป็นกฎหมายสำคัญ ที่ใครจะมาเป็นรัฐบาลต้องระวังการใช้จ่ายให้ดี

ต่อไปคงต้องช่วยกันดู กฎหมายที่ว่าจะสำแดงผลขนาดไหน