กิ่วผาวอก

กุลฉัตร ฉัตรกุล ณ อยุธยา ([email protected]) Chief Marketing Officer บริษัท มาร์เก็ตติ้งไดอ็อกไซด์ จำกัด

"กิ่วผาวอก" จุดผ่อนปรนชายแดนไทย-เมียนมา ทางตอนเหนือของ อ.เชียงดาว ตั้งอยู่บ้านอรุโณทัย หมู่ 10 ต.เมืองนะ อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ จุดผ่อนปรนนี้เป็นเส้นทางสำคัญในการขยายการค้าไปสู่คู่ค้าสำคัญ คือ "เมืองตองยี" เมืองหลวงของรัฐฉาน ซึ่งเป็นเมืองเศรษฐกิจสำคัญของเมียนมาที่กำลังเติบโต มีประชากรราว 1-2 ล้านคน มีสินค้าไทยเข้าครองตลาดมากถึง 80% ต้องการนำเข้าสินค้าจากไทยจำนวนมาก ทั้งวัสดุก่อสร้าง สินค้าอุปโภคบริโภค ในอดีตมีการค้าขายชายแดนระหว่างกันยอดขายปีละ 100-200 ล้านบาท แต่ทางการเมียนมาได้ปิดจุดผ่อนปรนไปตั้งแต่เมื่อ 10 ปีที่แล้ว เพราะปัญหาชนกลุ่มน้อย

จุดผ่อนปรนช่องกิ่วผาวอก คือ แนวการค้าบริเวณชายแดนไม่เกิน 200 เมตร เปิดค้าขายทุกวันพฤหัสบดี ศุกร์ และเสาร์ สัปดาห์ละ 3 วัน เวลา 06.00-18.00 น. ที่ผ่านมาเป็นเพียงการเปิดจุดผ่อนปรนแค่เพียงฝ่ายไทยเพียงฝ่ายเดียว โดยทางเมียนมายังคงไม่ยอมเปิดจุดผ่านแดนเพื่อทำการอนุญาตให้มีการเข้า-ออก และการค้าขายระหว่างกันแต่อย่างใด

แต่ขณะนี้รัฐบาลไทยกำลังผลักดันให้เมียนมาเปิดจุดผ่อนปรนให้ เป็นด่านถาวรเพื่อเป็นการขยายการค้าชายแดนของทั้งสองประเทศ เพราะกิ่วผาวอกจะช่วยย่นระยะเวลาเดินทางได้ใกล้กว่าผ่านด่านท่า ขี้เหล็ก อ.แม่สาย ได้หลายร้อยกิโลเมตร อีกทั้งตอนนี้เมียนมาก็กำลังเปิดประเทศและต้องการนำเข้าสินค้าจากไทยมาก โดยอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศให้ความเห็นว่าหากเปิดกิ่วผาวอก ไทยจะใช้ประโยชน์จากการนำเข้าวัตถุดิบธรรมชาติ ซึ่งรัฐฉานยังมีทรัพยากรแร่ธาตุอุดมสมบูรณ์ เช่น แร่สังกะสี พลวง ดีบุก ซีไรต์ วุลแฟรม ลิกไนต์ และไม้สักจำนวนมาก อีกทั้งไทยยังสามารถใช้เมืองตองยีเป็นเส้นทางขนส่งสินค้าไปเมือง มัณฑะเลย์ รวมถึงประเทศบังกลาเทศได้อีก

ขณะที่อีก 1 จุดผ่อนปรน คือ ช่องทางบ้านหลักแต่ง หมู่ 1 ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่ ห่างจากกิ่วผาวอกเล็กน้อย อยู่ใกล้เคียงกับเมืองเตาะ เมืองทา เมืองสาด ในอดีตเป็นเส้นทางเดินทัพของสมเด็จพระนเรศวร จึงเป็นเส้นทางที่เหมาะต่อการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ของไทย

เมืองตองยีเป็นเมืองหลวงของรัฐฉาน เมืองที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ของเมียนมา นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ที่มีโอกาสมาเยือนต่างก็หลงรักความเงียบสงบและมิตรภาพของคนท้องถิ่น ซึ่งเป็นชาวไทยใหญ่และชนเผ่า ปะโอ ปะหล่อง ส่งผลให้เมืองตองยีเป็นเมืองที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม มีเส้นทางเชื่อมโยงกับเมืองมัณฑะเลย์และเมือง เนย์ปิดอว์ คนไทยเชื่อมโยงกับเมืองตองยีได้ 3 เส้นทาง ได้แก่

1) เส้นทางด่านกิ่วผาวอก-ตองยีใช้ระยะทางประมาณ 150 กิโลเมตร 2) เส้นทาง อ.แม่สาย-เชียงตุง-ตองยี ผ่านเส้นทาง R3B ระยะทาง 475 กิโลเมตร 3) เส้นทางแม่ฮ่องสอน ห้วยต้นนุ่น-ตองยี-เนย์ปิดอว์ ที่มีระยะทางเพียง 200 กว่า กม.เท่านั้น โดยตัดผ่านพื้นที่ของรัฐฉาน-คะยาบางส่วนเข้าสู่ตองยี

ด่านกิ่วผาวอกถือว่ามีความเหมาะสมที่จะผลักดันให้เปิดเป็นจุดผ่านแดนถาวรในอนาคต และเหมาะสมต่อการส่งเสริมด้านการท่องเที่ยวแก่ประชาชนในพื้นที่ ด้วยการให้เรื่องราวทางประวัติศาสตร์จูงใจนักท่องเที่ยว เช่น เรื่องของทหารกองทัพจีนคณะชาติหรือก๊กมินตั๋งเพื่อดึงดูดนัก ท่องเที่ยวชาวจีนและไต้หวัน ประวัติศาสตร์การเคลื่อนทัพของทหารในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวชาวญี่ปุ่น หรือการเคลื่่อนทัพของสมเด็จพระนเรศวรมหาราชเพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยว ชาวไทย เป็นต้น โดยจะมีการดึงกรมศิลปากรเข้ามาดูแลและให้ข้อมูลเพื่อนำเป็นแนวทางการนำเสนอเชิงการค้าและการท่องเที่ยวในอนาคต