ข้าวโพดฟิลิปปินส์

สถานการณ์ราคาข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ของประเทศไทยที่กำลังตกต่ำอย่างหนัก จนรัฐบาลต้องหามาตรการดูแลผู้ปลูกข้าวโพดในประเทศ ขณะที่หลายประเทศในอาเซียนก็มีการปลูกข้าวโพดเช่นเดียวกับประเทศไทย โดยทางสำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงมะนิลา ได้รวบรวมข้อมูลการสำรวจผลผลิตข้าวโพดในตลาดฟิลิปปินส์

ทั้งนี้ อุตสาหกรรมข้าวโพดของฟิลิปปินส์มีประชากรเกี่ยวข้องเป็นจำนวนมากราว 11 ล้านคน มีเกาะลูซอนเป็นแหล่งเพาะปลูกข้าวโพดอันดับ 1 และตอนเหนือของเกาะมินดาเนาเป็นแหล่งเพาะปลูกข้าวโพดอันดับ 2 โดยฟิลิปปินส์ผลิตข้าวโพดเหลืองเป็นส่วนใหญ่ สัดส่วนมากกว่า 70% เพื่อใช้ผลิตอาหารสัตว์ และสัดส่วน 30% จะนำไปใช้ผลิตอาหารเพื่อการบริโภค เช่น น้ำมันและแป้ง เป็นต้น

จากข้อมูลของสำนักงานสถิติของฟิลิปปินส์ พบว่า ในปี 2558 ผลผลิตข้าวโพดอยู่ที่ 7.52 ล้านตัน ลดลง 3.2% จาก 7.77 ล้านตัน ในปี 2557 เป็นผลจากสภาวะความแห้งแล้งและผลกระทบจากไต้ฝุ่นหลายลูก พื้นที่เก็บเกี่ยวหดตัวเหลือ 2.56 ล้านเฮกตาร์ จาก 2.61 ล้านเฮกตาร์ ในปี 2557 ในขณะที่อัตราผลผลิตลดลงจาก 2.98 ตัน/เฮกตาร์ ปี 2557 เหลือ 2.93 ตัน/เฮกตาร์

สำหรับครึ่งปีแรกของปี 2559 สำนักงานสถิติของฟิลิปปินส์ คาดการณ์ผลผลิตข้าวโพดลดลง 0.2% จาก 3.38 ล้านตัน ในช่วงครึ่งแรกของปี 2558 เป็น 3.37 ล้านตัน พื้นที่เก็บเกี่ยวคาดว่าจะลดลงเล็กน้อย (209 เฮกตาร์) เป็น 1.0448 ล้านเฮกตาร์ จาก 1.04504 ล้านเฮกตาร์ ในช่วงเดียวกันของปีก่อน อัตราผลตอบแทนมีแนวโน้มที่จะลดลงจาก 3.24 ตัน/เฮกตาร์ ในช่วง 6 เดือนแรกของปี 2558 เหลือ 3.23 ตัน/เฮกตาร์ ในครึ่งปีแรกปี 2559

อย่างไรก็ดี การผลิตข้าวโพดฤดูกาลผลิต 2559/2560 มีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นจาก 2558/2559 เนื่องจากการคาดว่าสภาพอากาศจะกลับมาเป็นปกติมากขึ้น โดยการคาดการณ์ดังกล่าวยังไม่ได้รวมถึงความกังวลเกี่ยวกับปรากฏการณ์ลานินญาที่จะทำให้มีปริมาณน้ำฝนจำนวนมากในฟิลิปปินส์ ส่วนราคาในปี 2558 สภาวะอากาศที่แห้งและปริมาณน้ำฝนมากเกินไป ส่งผลกระทบต่อคุณภาพข้าวโพดในประเทศ ทำให้ราคาหน้าสวนของข้าวโพดสีเหลืองลดลง 5.5% และสีขาวลดลง 5.7%

การใช้ข้าวโพดเป็นวัตถุดิบและการบริโภคนั้น พบว่าข้าวโพดเป็นที่ต้องการอย่างมากในการทำอาหารสัตว์ แต่ปัญหาเรื่องคุณภาพที่ไม่สม่ำเสมอ โดยอุปทานหรือปริมาณข้าวโพดที่ผลิตได้ในฟิลิปปินส์มีเพียงพอ โดยในปี 2558 ฟิลิปปินส์มีการบริโภคข้าวโพดทั้งในส่วนที่เป็นอาหารและอาหารสัตว์รวมกัน 8.7 ล้านตัน วิธีการรับซื้อข้าวโพดจะเป็นในลักษณะผู้ผลิตอาหารสัตว์ขนาดใหญ่ได้เข้าไปทำข้อตกลงกับผู้ผลิตข้าวโพดในท้องถิ่น เพื่อการันตีราคาซื้อขายและให้ความช่วยเหลือด้านเทคนิค ซึ่งข้าวโพดที่ใช้ทำอาหารสัตว์เป็นข้าวโพดเหลือง

ด้านการนำเข้านั้น ในช่วงเดือน ม.ค.-ส.ค. ปี 2559 ฟิลิปปินส์มีการนำเข้าข้าวโพดจากไทย 93.30 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มสูงขึ้นจากช่วงเดียวกันของปี 2558 ที่นำเข้าเพียง 16.94 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือเพิ่มขึ้น 467.76% โดยเกือบทั้งหมดเป็นการนำเข้าข้าวโพดเหลืองเพื่อนำไปผลิตอาหารสัตว์ ทั้งนี้เป็นผลจากปริมาณความต้องการที่คงที่ แต่ผลผลิตในประเทศฟิลิปปินส์ลดลงจากผลกระทบจากปรากฏการณ์เอลนินโญในช่วงปลายปี 2558 ถึงต้นปี 2559

จากข้อมูลของศุลกากรฟิลิปปินส์มีการนำเข้าข้าวโพดในปี 2558 ลดลง 66% เหลือเพียง 2.67 แสนตัน จาก 7.87 แสนตัน ในปี 2557 ส่วนใหญ่นำเข้าจากประเทศไทยสัดส่วน 27% นำเข้าข้าวโพดบราซิล 25% ขณะที่นำเข้าข้าวโพดจากอาร์เจนตินา 17% ของการนำเข้าโดยรวมในปี 2558

แม้จะมีการผลิตข้าวโพดสูงขึ้นทั่วโลก แต่การนำเข้าข้าวโพดมีแนวโน้มที่จะลดลงเหลือ 5 แสนตันในปีเพาะปลูก 2558/2559 เป็นผลมาจากปริมาณสำรองและราคาวัตถุดิบอาหารสัตว์ที่ต่ำกว่าจากทั้งข้าวสาลีและมันสำปะหลังที่ใช้ในการทดแทนข้าวโพดสีเหลือง ส่วนการนำเข้าข้าวโพดในปีเพาะปลูก 2559/2560 มีแนวโน้มที่จะยังคงอยู่ในระดับเดียวกับปี 2558/2559 เนื่องจากการเพิ่มขึ้นของปริมาณอาหารสัตว์จากข้าวสาลี

ปัจจุบันข้าวโพดเป็นสินค้าเกษตรที่มีการกำหนดปริมาณนำเข้าและราคานำเข้าตามมาตรการปกป้องพิเศษ (Special Safeguard Measures) โดยปริมาณนำเข้าขั้นต่า (Minimum Access Volume : MAV) ที่ฟิลิปปินส์ได้ยื่นต่อ WTO อยู่ที่ 2.17 แสนตัน ในโควตาเสียภาษี 35% และนอกโควตาเสียภาษี 50% โดยปี 2559 ในโควตา หรือ MAV ของข้าวโพดอยู่ที่ 2.17 แสนตัน แต่ทั้งนี้การนำข้าวโพดที่มีต้นกำเนิดจากประเทศสมาชิกอาเซียนจะเรียกเก็บภาษีอัตรา 5% ภายใต้ความตกลง ATIGA