โรงกลั่นเมินน้ำมันแหล่งวาสนา

โรงกลั่นในประเทศเมินซื้อน้ำมันดิบคุณภาพต่ำแหล่งวาสนา ปตท.ชั่งใจซื้อ-ไม่ซื้อ

นายสรัญ รังคสิริ ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย บริษัท ปตท. เปิดเผยว่า จากการตรวจสอบตัวอย่างน้ำมันดิบที่ได้จากแหล่งวาสนาที่ขณะนี้เริ่มผลิตได้ 2,000-3,000 บาร์เรล/วัน พบว่า มีค่าโลหะหนักและค่าไหลเทสูงมาก ทำให้โรงกลั่นน้ำมันต่างๆ ไม่รับซื้อ ทางผู้รับสัมปทานจึงขอให้กระทรวงพลังงานพิจารณาว่าสามารถส่งออกได้หรือไม่ เนื่องจากถังเก็บน้ำมันเริ่มเต็มแล้ว

“บรรดาโรงกลั่นน้ำมันไม่ค่อยอยากรับซื้อเท่าไหร่ และหาก ปตท.ไม่ซื้อ การจะไปขายให้กับโรงกลั่นอื่นก็เป็นเรื่องยาก” นายสรัญ กล่าว

นายสรัญ กล่าวว่า ปัจจุบันน้ำมันดิบที่ผลิตได้ในประเทศมีคุณภาพแตกต่างกัน โดยน้ำมันดิบที่ขุดได้จากแหล่งบนบกจะเป็นน้ำมันดิบคุณภาพดี ซึ่งเป็นที่ต้องการของโรงกลั่นน้ำมัน แต่หากเป็นน้ำมันดิบที่มาจากอ่าวไทย จะมีทั้งน้ำมันที่มีคุณภาพที่โรงกลั่นต้องการและไม่ต้องการ ต่างจากน้ำมันดิบจากตะวันออกกลางที่เป็นหลุมใหญ่ มีสารปนเปื้อนในระดับกลาง มีค่าไหลเทไม่เกิน 20-24 องศาเซลเซียส และมีคุณภาพเหมือนกัน

“น้ำมันดิบที่ขุดได้จากแหล่งวาสนา จะมีโลหะหนักปนเปื้อนจำนวนมาก และค่าพอร์พอยต์(Pour point) หรือเรียกว่าจุดไหลเทของการกลั่นค่อนข้างสูง คือ น้ำมันจะมีความหนืดที่อุณหภูมิสูงถึงระดับ 90 องศาเซลเซียส ในขณะที่โรงกลั่นไทยส่วนใหญ่ออกแบบไว้รองรับน้ำมันดิบจากตะวันออกกลาง หากนำน้ำมันดิบคุณภาพต่ำเข้าสู่กระบวนการกลั่นก็จะมีปัญหา เช่น ส่วนที่แยกได้ไม่หมดจะไปอุดตันท่อกลั่น หรือปนในน้ำมันสำเร็จรูป ทำให้สเปกน้ำมันไม่ผ่านมาตรฐานที่รัฐกำหนดไว้” นายสรัญ กล่าว

นายสรัญ ระบุว่า ในช่วงที่คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) สั่งระงับการส่งออกน้ำมันดิบที่ผลิตได้ในประเทศ ปตท.ในฐานะที่มีโรงกลั่นน้ำมันในเครือมากที่สุดได้เข้าไปช่วยแก้ปัญหา โดยรับซื้อน้ำมันดิบที่มีปัญหาทั้งหมด ก่อนจะกระจายให้กับโรงกลั่นในเครือ เพื่อนำไปผสมกับน้ำมันดิบคุณภาพดีจนได้คุณภาพน้ำมันดิบที่โรงกลั่นรับได้

นอกจากนี้ การที่ภาครัฐกำหนดสเปกน้ำมันเป็นมาตรฐานยูโร 4-5 สูงกว่าประเทศอื่นที่ใช้มาตรฐานตั้งแต่ยูโร 2-3-4 ส่งผลให้โรงกลั่นจะต้องคัดเลือกน้ำมันดิบที่จะนำมากลั่น อีกทั้งโรงกลั่นในประเทศไทย เช่น โรงกลั่นในเครือ ปตท.มีกำลังการผลิต 1 ล้านบาร์เรล/วัน การนำน้ำมันดิบเกรดต่ำมาผสมน้ำมันคุณภาพดีเพื่อให้ได้น้ำมันสำเร็จ
รูปมาตรฐานยูโร 4-5 ทำได้ยาก ต่างจากโรงกลั่นใหญ่ๆ อย่างจีนที่กลั่นได้ 5-8 แสนบาร์เรล/วัน

“ปทต.จะศึกษาหาแนวทางนำน้ำมันดิบในประเทศที่มีสารปนเปื้อนมาสร้างมูลค่าเพิ่มได้อย่างไร แต่ต้องดูว่าโรงกลั่นจะรองรับได้แค่ไหน ใช้เงินลงทุนเท่าไหร่ และหากน้ำมันดิบที่ขุดได้มีน้อยก็ไม่คุ้มกับการลงทุน อย่างแหล่งวาสนามีการประเมินว่าไม่เกิน 7 ปีคงหมด และกำลังการผลิตสูงสุดก็แค่ 1 หมื่นบาร์เรล/วันเท่านั้น” นายสรัญ กล่าว