ไม้ขุดล้อม ไม้มหัศจรรย์ ปลูกวันเดียวโตได้ดั่งเสก

ใครได้แวะเวียนไปบริเวณถนนบ้านนาแก่งคอย ช่วงหลักกิโลเมตรที่ 21 ต.ชะอม อ.แก่งคอย จ.สระบุรี จะเห็นสองข้างทางมีต้นไม้ขนาดใหญ่เรียงรายวางจำหน่ายจำนวนมาก เหมือนสวนป่าขนาดย่อมๆ

ต.ชะอม เกือบทั้งตำบลถือเป็นแหล่งจำหน่ายไม้ขุดล้อมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และเป็นต้นกำเนิดของธุรกิจไม้ขุดล้อมที่สร้างรายได้ให้กับชาวบ้านในชุมชนอย่างไม่น่าเชื่อ

ไม้ขุดล้อม ไม่ใช่ต้นไม้สายพันธุ์ใหม่ แต่เป็น วิธีการที่ปลูก ดูแลต้นไม้ให้เติบใหญ่ และสามารถคลื่นย้ายไปปลูกในสถานที่ต่างๆ ได้ทันที โดยไม่ต้องรอเวลาเพาะปลูกเองที่ต้องใช้เวลานานเป็นปีๆ ถึงจะใหญ่

ไม้ขุดล้อม จะมีขนาดตั้งแต่เส้นรอบวงของ ลำต้น 1 นิ้ว จนถึง 50 นิ้ว ขายตั้งแต่ราคาต้นละ 50 บาท จนถึงต้นละหลักแสนบาท อาทิ พญา สัตบรรณ ประดู่ บุนนาค ตีนเป็ดน้ำ เหลืองปรีดี ยาธร ปีบขาว ปีบทอง อินทนิล ตะแบก ราชพฤกษ์ เป็นต้น

 

สมชาติ พึ่งทรัพย์ ประธานชมรมไม้ขุดล้อมแห่ง ต.ชะอม เล่าว่า อาชีพไม้ขุดล้อม ถือเป็นอาชีพที่พลิกชีวิตของชาวบ้าน ต.ชะอม ให้มีรายได้ที่มั่นคง และยั่งยืนได้จนถึงปัจจุบัน

อาชีพนี้เริ่มมาตั้งแต่ พ.ศ. 2527 ได้รับการส่งเสริมจากโครงการรักชนบท ของ มีชัย วีระ ไวทยะ ประธานสมาคมพัฒนาประชากรและชุมชน

เริ่มแรกมีชาวบ้านสนใจปลูกไม้ขุดล้อมเพียง 7 ราย เพราะยังไม่มั่นใจ ไม่รู้วิธีการทำ แต่พอเห็นอาชีพนี้สร้างรายได้อย่างไม่น่าเชื่อ ทำให้ชาวบ้านทั้ง ต.ชะอม หันมาทำอาชีพนี้ จนถึงปัจจุบันมีชาวบ้านประกอบอาชีพไม้ขุดล้อมทั้งหมด 318 ราย

 

สมชาติ บอกว่า ขั้นตอนปลูกไม้ขุดล้อม ไม่ใช่การตัดต้นไม้จากป่าแล้วนำมาจำหน่ายเหมือนที่หลายคนเข้าใจ การขุดไม้ล้อม คือ การนำเมล็ดพันธุ์มาเพาะให้โตเต็มที่ เมื่อต้นกล้าโตเต็มที่ก็จะเริ่มขุดรอบๆ ต้นไม้

โดยจะล้อมต้นไม้และขุดลงไปในดินประมาณ 60 ซม. วิธีการขุดจะต้องเว้นระยะรากหลักเอาไว้ จากนั้นก็จะห่อด้วยกระสอบและใช้เชือกถักรอบกระสอบไว้เพื่อพยุงต้นไม้ไม่ให้ดินแตก หรือรากได้รับความเสียหาย

วิธีการนี้ เรียกว่าการตีตุ้ม หรือการทำตุ้มดินด้วยการขุดดิน หรือแซะดินและตัดรากรอบโคนตามขนาดของต้นไม้ให้มีขนาดใหญ่กว่ารอบโคนต้นเล็กน้อย

 

จากนั้นรอเวลาประมาณ 30 วัน ก็จะห่อรากของต้นไม้อีกครั้ง โดยใช้ขุยมะพร้าวเป็นตัวห่อ โอบดินที่ติดกับรากต้นไม้อีกครั้ง ขุยมะพร้าวถือเป็นหัวใจสำคัญของการทำไม้ขุดล้อม

ด้วยความพิเศษที่ช่วยอุ้มน้ำได้ดี ทำให้เวลารดน้ำไม้ขุดล้อม ขุยมะพร้าวจะช่วยเก็บความชุ่มชื้นให้กับต้นไม้ในการขุดไม้ล้อม ไม้บางชนิดจะต้องขุดร่องระบายน้ำ เพื่อป้องกันไม่ให้น้ำท่วมขังโคนต้น

จากนั้นจะทำการค้ำยันต้นเพื่อป้องกันต้นล้ม และพรางแสงให้ต้นไม้ที่ขุดล้อมจนกว่าต้นไม้นั้นจะฟื้น จากนั้นก็เลี้ยงต้นไม้ ดูแลรดน้ำจนกว่ารากจะเจาะเข้าในเนื้อดินยืนต้นได้เอง

 

ไม้ขุดล้อมที่นิยมมากที่สุด อาทิ ต้นบุนนาค ประดู่ ต้นแคนา พยุง ฯลฯ ไม่ใช่แต่ในประเทศไทยที่นิยมไม้เหล่านี้ ในต่างประเทศก็ยังมาสั่งซื้อไม้ขุดล้อมจาก ต.ชะอม ไปปลูกยังต่างประเทศ โดยเฉพาะประเทศมาเลเซีย สิงคโปร์ ไต้หวัน ฯลฯ

อาชีพไม้ขุดล้อม นอกจากจะได้รับการดูแล เอาใจใส่จากตัวผู้ประกอบการแล้ว หน่วยงานภาครัฐก็สำคัญเช่นกัน สุทธิพงษ์ จุลเจริญ ผู้ว่าราชการจังหวัดสระบุรี หัวเรือใหญ่ในการช่วยเหลือ ขับเคลื่อนธุรกิจของชุมชน เสนอนายกรัฐมนตรี จัดตั้งศูนย์การเรียนรู้การเพาะปลูกไม้ขุดล้อมขึ้น

โดยเล็งเห็นความสำคัญของอาชีพนี้ และรัฐบาลก็อนุมัติให้งบประมาณเตรียมก่อสร้างศูนย์เรียนรู้อาชีพขุดไม้ล้อมขึ้น ภายในศูนย์เรียนรู้จะสอนและสาธิตการทำไม้ขุดล้อม และวิธีการปลูกต้นไม้ต่างๆ เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

 

และช่วยสร้างจิตสำนึกให้ประชาชนหันมา ใส่ใจสิ่งแวดล้อมและปลูกต้นไม้กันมากขึ้น พร้อมยังเป็นตลาดกลางในการจำหน่ายไม้ขุดล้อมในราคาที่ยุติธรรม ไม่ต้องผ่านพ่อค้าคนกลาง

เท่านั้นไม่พอ ผู้ว่าฯ คนเก่งเมืองสระบุรี เกิดไอเดียสุดบรรเจิด ยังแนะนำให้ชาวบ้านทำโฮมสเตย์ โดยเปิดให้นักท่องเที่ยวได้มาสัมผัสอาชีพไม้ขุดล้อม และมานอนพักผ่อนท่ามกลางธรรมชาติ ต้นไม้ ป่าเขา และลำธาร

เรียกได้ว่า หากการก่อสร้างศูนย์เรียนรู้ไม้ขุดล้อมแล้วเสร็จ ก็จะกลายเป็นแหล่งให้องค์ความรู้ทางวิชาการกับประชาชน รวมถึงอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นให้กับชาว ต.ชะอม

 

วันหยุดสุดสัปดาห์นี้ ผู้สนใจหาต้นไม้ใหญ่ไป ตกแต่งบ้านหรือสวน เชิญไปเที่ยวงานมหัศจรรย์พรรณไม้ขุดล้อม ที่ ต.ชะอม หรือ โทร. 081-780-5409, 089-538-5623 รับรองไม่ผิดหวัง

ติดตามชมรายการธุรกิจติดดาว “ไม้ขุดล้อม ไม้มหัศจรรย์ ปลูกวันเดียวโตได้ดั่งเสก” ทาง ททบ.5 วันศุกร์ที่ 28 มี.ค. เวลา 14.30-15.00 น.