จุดเปลี่ยนครั้งใหญ่ ปี 2570 คนไทยทุกคนต้องยื่นแบบภาษี ไม่เว้นแม้แต่รายได้ต่ำ

ตลอดหลายสิบปีที่ผ่านมา คนจำนวนไม่น้อยเชื่อว่าการ “ยื่นภาษี” เป็นเรื่องของคนที่มีรายได้เกินเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนด ส่วนผู้ที่มีรายได้น้อยกว่าก็มักมองว่าไม่จำเป็นต้องเกี่ยวข้อง แต่เมื่อเดินทางมาถึงปี 2570 กติกาใหม่ได้ถูกประกาศใช้ ส่งผลให้ประชาชนทุกคนต้องยื่นแบบภาษี ไม่ว่าคุณจะมีรายได้มากหรือน้อย นับเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญที่กระทบกับทั้งระบบเศรษฐกิจและวิถีชีวิตของคนไทย

เหตุผลที่ต้องเปลี่ยนกติกา

แนวคิดนี้ไม่ได้เกิดขึ้นแบบฉับพลัน แต่เป็นส่วนหนึ่งของการปฏิรูประบบภาษีที่ภาครัฐผลักดันอย่างจริงจัง จุดมุ่งหมายหลักคือ ทำให้การจัดเก็บโปร่งใส ตรวจสอบได้ และมีฐานข้อมูล รายได้ของประชาชนครบถ้วน การยื่นแบบจากทุกคนช่วยลดช่องโหว่ที่เคยเปิดโอกาสให้บางกลุ่มเลี่ยงภาษี อีกทั้งยังทำให้รัฐสามารถออกมาตรการช่วยเหลือกลุ่มรายได้น้อยได้ตรงจุดมากยิ่งขึ้น

ใครบ้างที่ได้รับผลกระทบ

• ผู้มีรายได้ต่ำกว่าเกณฑ์ภาษี แม้ต้องยื่นแต่ไม่จำเป็นต้องเสียภาษีเพิ่มเติม ระบบจะประเมินให้โดยอัตโนมัติ หากรายได้ยังไม่ถึงเกณฑ์ก็ถือว่าทำหน้าที่เสร็จสิ้นแล้ว
• พนักงานประจำ แม้จะมีการหักภาษี ณ ที่จ่ายอยู่แล้ว แต่การยื่นภาษียังคงสำคัญ เพราะอาจทำให้ได้เงินคืนจากสิทธิประโยชน์ เช่น เบี้ยประกัน ดอกเบี้ยบ้าน หรือค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่สามารถนำมาลดหย่อนได้
• ฟรีแลนซ์และผู้ประกอบการรายย่อย ถือว่าได้รับผลกระทบชัดเจนที่สุด เพราะต้องเปิดเผยรายได้จริงทั้งหมด ระบบใหม่ทำให้ไม่สามารถเลี่ยงได้อีกต่อไป
• เกษตรกรและแรงงานอิสระ แม้รายได้ไม่แน่นอนแต่ก็ยังต้องยื่น หากรายได้ไม่ถึงเกณฑ์ก็ไม่ต้องจ่ายเพิ่ม เพียงแค่เข้าสู่ระบบฐานข้อมูลเท่านั้น

มุมมองด้านบวกที่ไม่ควรมองข้าม

1. โอกาสขอคืนภาษี หากถูกหักเกินจริง สามารถขอคืนได้เต็มจำนวน
2. เอกสารยืนยันรายได้ การยื่นภาษีต่อเนื่องช่วยสร้างประวัติทางการเงิน มีประโยชน์เวลาใช้ขอสินเชื่อ ซื้อบ้าน หรือทำธุรกิจ
3. สร้างความเป็นธรรม คนที่มีรายได้สูงไม่สามารถเลี่ยงภาษีได้ง่ายเหมือนในอดีต
4. ช่วยรัฐออกนโยบายได้ตรงจุด ข้อมูลรายได้ที่แม่นยำทำให้ภาครัฐออกมาตรการช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อยได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สิ่งที่ประชาชนควรเตรียมตัว

• เก็บหลักฐานทางการเงิน เช่น สลิปเงินเดือน ใบเสร็จ และเอกสารธุรกรรมต่างๆ
• ศึกษาสิทธิลดหย่อน ไม่ว่าจะเป็นเบี้ยประกันชีวิต กองทุน RMF/SSF ดอกเบี้ยกู้บ้าน หรือค่าดูแลบิดามารดา
• ใช้ระบบยื่นแบบออนไลน์ ซึ่งกรมสรรพากรปรับปรุงให้ใช้งานง่ายและสะดวกกว่าการยื่นเอกสารด้วยตนเองหากไม่มั่นใจ ควรขอคำปรึกษาจากนักบัญชีหรือผู้เชี่ยวชาญด้านภาษี เพื่อป้องกันความผิดพลาด

กล่าวโดยสรุป ปี 2570 ถือเป็นหมุดหมายสำคัญของการจัดเก็บภาษีไทย เมื่อทุกคนถูกกำหนดให้ต้องยื่นแบบภาษี แม้ผู้มีรายได้ต่ำจะไม่ต้องเสียเงินเพิ่ม แต่ก็ยังต้องเข้าระบบเพื่อสร้างฐานข้อมูลที่โปร่งใส กฎใหม่นี้อาจดูเหมือนเพิ่มภาระ แต่หากมองลึกลงไปจะพบว่าเป็นโอกาสในการเข้าถึงสิทธิประโยชน์ทางการเงิน และยังทำให้ระบบภาษีมีความยุติธรรมมากขึ้น

อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่  Inflow Accounting