เผยกิจการค้ายาบ้าในเอเชียเฟื่องฟูในยุคโควิด

สำนักงานว่าด้วยยาเสพติดและอาชญากรรมแห่งสหประชาชาติ (UNODC) เผยว่า ขบวนการค้ายาเสพติดในเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ปรับตัวรับวิกฤต Covid-19 ผลิตยาบ้าสู่ท้องตลาดมากที่สุดเป็นประวัติการณ์ มูลค่านับหมื่นล้านเหรียญสหรัฐ โดยมีแหล่งใหญ่อยู่ที่ลุ่มแม่น้ำโขงตอนล่าง รวมทั้งไทย ส่วนกัมพูชาผงาดขึ้นเป็นแหล่งยาบ้าแหล่งใหญ่

รายงานของ UNODC ระบุว่า การซื้อขายเมธแอมเฟตามีน หรือยาบ้า ซึ่งเป็นยาเสพติดที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในเอเชีย ประสบปัญหาการลักลอบขนส่งช่วงสั้นๆ ในช่วงที่ Covid-19 ระบาดหนัก ก่อนที่จะหาช่องทางหลบเลี่ยงมาตรการมาตรการป้องกันการแพร่ระบาด และกลับมาซื้อขายกันมากกว่าในปี 2019

ปี 2020 เจ้าหน้าที่ในเอเชียตรวจยึดยาบ้าได้เกือบ 170 ตัน หรือเพิ่มขึ้นจากปี 2019 ถึง 19% ซึ่งแม้จะไม่มีการเปิดเผยตัวเลขมูลค่าการซื้อขายยาบ้าในปี 2020 แต่คาดว่าไม่น่าจะน้อยกว่ามูลค่าของปี 2019 ที่อยู่ระหว่าง 30,000-61,000 ล้านเหรียญสหรัฐตามข้อมูลของ UNODC

เจรเรมี ดักลาส ผู้แทน UNODC ประจำภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และแปซิฟิกเผยว่า “ในขณะที่เศรษฐกิจของภูมิภาคนี้ชะลอตัว องค์กรอาชญากรรมที่ครอบงำภูมิภาคนี้กลับปรับตัวได้อย่างรวดเร็วและทำเงินมหาศาล”

รายงานของ UNODC ระบุอีกว่า เพื่อหลีกเลี่ยงมาตรการสกัด Covid-19 แก๊งอาชญากรหันมาลักลอบขนส่งยาเสพติดผ่านลาว ซึ่งบังคับใช้กฎหมายไม่เข้มงวด ก่อนจะข้ามพรมแดนไปยังศูนย์กลางการซื้อขายดั้งเดิมอย่างไทยและเวียดนาม นอกจากนี้ยังพบว่าฮ่องกงก็เป็นหนึ่งในจุดศูนย์กลางที่มีการลักลอบขนส่งยาบ้าเพิ่มขึ้นจากปี 2019 ถึง 10 เท่า

อีกทั้งแก๊งอาชญากรเหล่านี้ยังหันมาใช้สารเคมีที่มีการควบคุมไม่เข้มงวดในการผลิตยาเสพติด เลือกแหล่งผลิตใหม่ที่ทำให้เจ้าหน้าที่เข้าตรวจสอบจับกุมยาก ไปจนถึงขนส่งยาเสพติดโดยใช้เส้นทางใหม่ที่เจ้าหน้าที่คาดไม่ถึง และหาลูกค้ารายใหม่เพิ่ม

นอกจากนี้ ยังพบว่ากัมพูชากลายเป็นแหล่งผลิตยาบ้าแหล่งใหญ่ แม้จะไม่เทียบเท่ากับที่ผลิตได้ในรัฐฉานของเมียนมาซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่สามเหลี่ยมทองคำที่รวมถึงพื้นที่ของไทยและลาว และอยู่ภายใต้การคุ้มครองของกองกำลังติดอาวุธและเจ้าพ่อค้ายาเสพติด ซึ่งปีที่แล้วทางการกัมพูชาสามารถกวาดล้างแหล่งผลิตยาเสพติดได้ 5 แห่ง และในจำนวนนี้ 4 แห่งเป็นแหล่งผลิตยาบ้า

การผลิตและการลักลอบขนส่งยาเสพติดส่วนใหญ่ในเอเชียถูกขับเคลื่อนจากประเทศลุ่มน้ำโขงตอนล่าง คือ กัมพูชา ลาว เวียดนาม ไทย และเมียนมา

การที่ยาบ้าทะลักออกสู่ตลาดเพิ่มมากขึ้นทำให้ราคาขายส่งยาบ้าทั้งในไทย กัมพูชา และมาเลเซีย ลดลงจนมีราคาถูก ทำให้มีความต้องการในการซื้อและเสพยาบ้าสูงขึ้นตามไปด้วย และปริมาณการผลิตยาบ้าที่เพิ่มขึ้น ยังเป็นผลจากสารเคมีตั้งต้นที่หาได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ยาเสพติดสังเคราะห์อื่นๆ เช่น ยาเลิฟและยาเค ก็เพิ่มขึ้นทั่วภูมิภาคเอเชียเช่นกัน

นอกจากนี้ ดักลาสยังมองว่าสถานการณ์ยาเสพติดในเอเชียปีนี้อาจเลวร้ายลงอีก เนื่องจากแก๊งค้ายาเสพติดโดยเฉพาะในเมียนมาอาจใช้โอกาสจากสถานการณ์ความไม่มั่นคงทางการเมืองและความรุนแรงในเมียนมาผลิตและลักลอบขนส่งยาเสพติด

“เมื่อเศรษฐกิจพังทลาย เศรษฐกิจผิดกฎหมายจะผุดขึ้นมาและทรงพลังมากขึ้น นั่นคือสถานการณ์ที่เรากลัวและคาดคิดไว้” ดักลาสกล่าว

Photo by - / Vietnam News Agency / AFP