รมว.แรงงาน ชี้ไทยอาจต้องนำเข้าแรงงานต่างชาติเพิ่ม 50% ในอีก 10 ปีข้างหน้า
'ตรีนุช' คาดไทยอาจต้องนำเข้าแรงงานต่างชาติเพิ่มขึ้นมากกว่า 50% ในอีก 10 ปีข้างหน้า ชี้ 3 ปัจจัยกดดันสำคัญ AI สูงวัย และ Green Economy
นางสาวตรีนุช เทียนทอง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน เปิดวิสัยทัศน์แรงงานไทยในอีก 10 ปีข้างหน้า ว่า สถานการณ์แรงงานไทยในอีก 10 ปีข้างหน้า จะไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป โดยแรงงานของทั้งประเทศไทยและทั่วโลก จะถูกขับเคลื่อนด้วย 3 ปัจจัยหลักคือ การเข้าสู่สังคมสูงวัยเต็มรูปแบบ หรือ Completed Aging Society การแทนที่การทำงานของ AI และ Automation และ การเปลี่ยนผ่านสู่เศรษฐกิจสีเขียว
จากข้อมูลจากสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย หรือ TDRI ย้ำชัดว่า ประเทศไทยจะเผชิญกับภาวะ "คนทำงานน้อยลงแต่ต้องแบกรับมากขึ้น" เนื่องจากประชากรวัยแรงงานจะลดจำนวนลงอย่างต่อเนื่อง โดยในปี 2578 ประชากรกว่า 30% จะมีอายุเกิน 60 ปี หมายถึง แรงงานในตลาดจะเป็น กลุ่มสูงวัยมากขึ้น เป็นการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างแรงงานแบบ 360 องศา ที่แรงงานกลุ่มหลักของประเทศ คือ ผู้สูงวัย
"ปัญหาการขาดแคลนแรงงานระดับล่างงานที่ใช้แรงงานหนักจะขาดแคลนคนไทยทำ ทำให้ไทยต้องพึ่งพา แรงงานต่างด้าวมากขึ้น ซึ่งคาดว่าในอนาคตนโยบายในการนำเข้าแรงงานต่างชาติต้องมีความชัดเจน เพราะอาจมีความต้องการแรงงานเหล่านี้มาทดแทนมากกว่าปัจจุบันถึง 50%" นางสาวตรีนุช กล่าว
เปลี่ยนจากภาคผลิตและเกษตรแบบดั้งเดิมไปสู่ภาคบริการและเทคโนโลยี
รมว. แรงงาน กล่าวอีกว่า คนรุ่นใหม่จะเลือกทำงานอิสระหรือหลายงานพร้อมกัน เป็นภาพของเศรษฐกิจใหม่หรือ Gig Economy มากขึ้น ตลาดแรงงานจะเปลี่ยนจากภาคการผลิตและเกษตรแบบดั้งเดิม ไปสู่ภาคบริการและเทคโนโลยีสูง โดยงานในภาคบริการ (Growth Sector) จะเป็นภาคส่วนที่มีการจ้างงานสูงที่สุด โดยเฉพาะในกลุ่มท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ และการดูแลผู้สูงอายุ
นางสาวตรีนุช กล่าวด้วยว่า งานในภาคอุตสาหกรรม จะเป็นการเปลี่ยนผ่าน (Transformation) จากโรงงานที่ใช้แรงงานคนจะเปลี่ยนเป็นระบบอัตโนมัติเกือบทั้งหมด แรงงานที่เหลืออยู่จะต้องเป็นช่างเทคนิคหรือมีทักษะขั้นสูง ในการคุมเครื่องจักร ไม่ใช่คนงานในสายพานผลิตอีกต่อไป ส่วนแรงงานในภาคเกษตร จำนวนแรงงานจะลดลงราว 1% ต่อปี และการเกษตรของประเทศจะเปลี่ยนเป็น "เกษตรอัจฉริยะ" หรือ Smart Farming ที่ใช้โดรนและระบบ AI ในการจัดการ
รมว.แรงงาน กล่าวว่า งานที่เสี่ยงจะถูกลดหรือเลิกจ้างมากที่สุด คือ งานธุรการ, งานคีย์ข้อมูล, งานตรวจสอบบัญชีพื้นฐาน และงานบริการลูกค้าแบบซ้ำๆ เช่น Call Center มีโอกาสถูก AI ทดแทนสูงถึง 20-25% ดังนั้น มนุษย์ในระบบแรงงานจะมีทักษะหรือ Skill เพียงอย่างเดียวไม่ได้ ต้องมีทักษะที่หลากหลาย Multi Skills และทักษะที่สูงขึ้น จึงจะอยู่รอดได้