ทำความรู้จักกับ "ไม่ระแนง"

คำว่า “ระแนง” จะใช้เรียกแผงที่เกิดจากการเรียงขนานกันของวัสดุท่อนยาวบนโครงคร่าว รวมถึงแปที่รองรับกระเบื้องหลังคาก็เรียกว่าระแนงได้ด้วยเช่นกัน

โดย...บ้านและสวน

โดยทั่วไปเรามักพูดถึงระแนงสำหรับตกแต่ง ทั้งแผงระแนงแบบแนวตั้งและแนวนอน ซึ่งนอกจากจะใช้เพื่อความสวยงามแล้ว ยังทำหน้าที่เป็นแผงบังแดด แผงบังตาได้ด้วย ซุ้มนั่งเล่นในสวนบางแห่งประกอบด้วยระแนงแบบต่างๆ อาจแขวนกระถางต้นไม้หรือของตกแต่งเพิ่มเติมเพื่อความสวยงาม บางครั้งมีการนำแผ่นวัสดุโปร่งใส เช่น โพลีคาร์บอเนต เป็นต้น กรุไว้ใต้ระแนงเพื่อให้สามารถกันฝนได้ นอกจากนี้ยังมีไม้ระแนงแบบบางที่สามารถนำมากรุติดกันถี่ๆ แทนฝ้าชายคาได้ด้วยเช่นกัน

วัสดุที่ใช้ทำระแนงมีหลายอย่าง เช่น ไม้ เหล็ก อะลูมิเนียม เป็นต้น ซึ่งต่างก็มีข้อดี ข้อเสีย และข้อจำกัดแตกต่างกัน ระแนงสำหรับตกแต่งมักเรียกติดปากกันว่า “ระแนงไม้” หรือ “ไม้ระแนง” เพราะมักทำด้วยไม้ซึ่งดูสวยงามเป็นธรรมชาติ ปัจจุบันมีการใช้ไม้เทียมทำระแนงเพื่อความทนทานต่อแดด ฝน ตัดปัญหาเรื่องปลวก และลดการตัดไม้ทำลายป่า โดยไม้เทียมที่นิยมใช้กันได้แก่ ไฟเบอร์ซีเมนต์ (Fiber Cement) และวู้ดพลาสติกคอมโพสิต (Wood Plastic Composite) ซึ่งมักเรียกย่อว่า WPC

ไฟเบอร์ซีเมนต์ผลิตจากปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ผสมกับซิลิก้าบริสุทธิ์และเส้นใยเซลลูโลสคุณภาพสูง ส่วน WPC ผลิตจากโพลิเมอร์ผสมกับผงไม้สนเกรดเอและสารเติมแต่งที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของวัสดุ คุณสมบัติด้านส่วนผสมทำให้วัสดุทั้งสองมีความเหนียว ทนทานใกล้เคียงกัน โดยความแข็งแรงจะขึ้นอยู่กับความหนาของหน้าตัดไม้ระแนงและระยะโครงคร่าว ทั้งนี้ระยะโครงคร่าวที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับความหนาของไม้ระแนง (ควรขอคำแนะนำจากผู้ผลิตก่อนติดตั้ง) ไม้ระแนง WPC จะเบากว่าไฟเบอร์ซีเมนต์ที่ความหนาเท่ากัน ทำให้สามารถวางระยะโครงคร่าวได้ห่างกว่า

ไม้ระแนง WPC และไฟเบอร์ซีเมนต์ มีวิธีติดตั้งใกล้เคียงกัน คือ ยึดสกรูเข้ากับโครงคร่าว ทั้งนี้ WPC มีขนาดหน้าตัดหลากหลายใกล้เคียงไม้จริง โดยมีให้เลือกทั้งแบบสี่เหลี่ยมจัตุรัสและสี่เหลี่ยมผืนผ้า ส่วนหน้าตัดของไฟเบอร์ซีเมนต์จะขึ้นอยู่กับวิธีผลิตและชนิดของเส้นใยเซลลูโลส สำหรับชนิดเส้นใยยาวจะมีขนาดหน้าตัดให้เลือกน้อยกว่าและมีแค่แบบสี่เหลี่ยมผืนผ้าเท่านั้น แต่จะคงทนแข็งแรงและใช้งานได้ยาวนานกว่าชนิดเยื่อสั้น

เรื่องของสี WPC จะมีสีในเนื้อวัสดุอยู่แล้วจึงหลุดลอกล่อน (อาจซีดจางบ้างเมื่อโดนแดดสักระยะหนึ่ง) ในขณะที่ไฟเบอร์ซีเมนต์มีการทาสีทับหน้า จึงหลุดล่อนได้บ้างตามระยะเวลาและการใช้งาน แต่ก็สามารถซ่อมแซมได้ง่าย ทั้งนี้ไฟเบอร์ซีเมนต์บางรุ่นมีการทำสีสำเร็จมาจากโรงงาน จึงมีสีติดทนทานกว่ารุ่นทั่วไป พื้นผิวของ WPC ดูใกล้เคียงกับไม้ธรรมชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งรุ่นที่มีส่วนผสมของผงไม้ในปริมาณมาก และเมื่อเกิดรอยถลอกจะมองเห็นไม่ชัดนัก อย่างไรก็ตาม WPC หลายรุ่นไม่สามารถทาสีทับได้ ดังนั้นเมื่อเกิดรอยใหญ่และลึกจึงซ่อมแซมได้ยาก ในขณะที่ไฟเบอร์ซีเมนต์สามารถขัดผิวและทาสีใหม่ได้ ทั้งยังมีราคาถูกกว่าไม้ WPC

จะเห็นได้ว่าไม้เทียมแต่ละประเภทมีข้อดีข้อเสียต่างกัน ดังนั้นการเลือกนำมาใช้ทำไม้ระแนงจึงควรคำนึงปัจจัยต่างๆ ให้ครอบคลุมและเหมาะสมกับการใช้งานของแต่ละบ้านแต่ละส่วน ทั้งนี้ข้อสำคัญที่ต้องตระหนักคือ ไม้เทียมทั้งสองชนิดนี้ไม่สามารถนำมาทำเป็นโครงสร้างได้ เนื่องจากเป็นวัสดุสำหรับใช้เพื่อการตกแต่งเท่านั้น