เปลี่ยนความคิด-บังคับใช้กฎหมาย "ยาแก้โรคชอบล่าสัตว์"

โดย…พัชรีวรรณ มงคล

กรณีนักท่องเที่ยวลักลอบล่าสัตว์ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก จ.กาญจนบุรี กลายเป็นประเด็นร้อนแรงในสังคม โดยเมื่อเร็วๆ นี้ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้จัดเสวนาหัวข้อเรื่อง “สัตว์โลกที่ถูกคุกคาม : วาระที่รอการแก้ไข” เพื่อเป็นเวทีวิพากษ์ทางวิชาการในการช่วยกันหาทางแก้ไขเปลี่ยนแปลงให้ค่านิยมการล่าสัตว์ป่าหมดไปจากสังคมไทย

ล่าสัตว์หวังยาบำรุง ความเชื่อผิดๆ

รศ.ดร.สมโภชน์ เอี่ยมสุภาษิต ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยา อธิบายว่า การล่าสัตว์มีวิวัฒนาการตั้งแต่เพื่อเป็นอาหาร จนถึงเป็นอาชีพ โดยบุคคลผู้ที่เข้าไปล่าจะถูกเรียกว่านายพราน วัตถุประสงค์เพื่อนำชิ้นส่วนซากสัตว์ที่หาได้ นำไปจำหน่ายต่อให้ผู้ที่ชอบสะสมไว้ประดับบ้าน รวมถึงนำไปรับประทาน

ขณะที่ ศ.ดร.โสรัจจ์ หงศ์ลดารมภ์ นักวิชาการด้านปรัชญา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้ความเห็นว่า การล่าสัตว์ถือเป็นความเชื่อโบราณที่ต้องการนำไปใช้เป็นตัวยา เช่น กินเนื้อเสือจะทำให้แข็งแรง นอแรดหากปรุงเป็นยาช่วยรักษาโรคได้ หรือการล่าฉลามและตัดเฉพาะส่วนครีบนำไปทำเมนูราคาแพง อย่างหูฉลาม ซึ่งความเชื่อเหล่านี้ล้วนเป็นสิ่งที่ผิด

ซากสัตว์ป่าของกลาง

 

 

ยุคมนุษย์ครองโลก

ดร.สรณรัชฎ์ กาญจนะวณิชย์ ประธานกรรมการมูลนิธิโลกสีเขียว สะท้อนต้นเหตุผลกระทบปัญหาที่เกิดจากการล่าสัตว์ว่า ปัจจุบันเรียกได้ว่าเป็นยุคมนุษย์ครองโลก เห็นจากผลกระทบทางธรรมชาติส่วนใหญ่ ล้วนเกิดขึ้นจากฝีมือมนุษย์เกือบทั้งสิ้น ซึ่งเป็นปัญหาที่ร้ายแรงกว่าภาวะโรคร้อน ที่กำลังคุกคามชีวิตมนุษย์อยู่ในขณะนี้ เพราะการลักลอบล่าและค้าสัตว์ป่าที่มีกว่า 9 ล้านชนิด ถือเป็นความสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่

ผศ.ดร.วิเชษฎ์ คนซื่อ ผู้อำนวยการศูนย์เครือข่ายการเรียนรู้เพื่อภูมิภาค จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มองว่าผลกระทบจากการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพที่กำลังเกิดขึ้น ปฏิเสธไม่ได้ว่ามนุษย์ใช้ประโยชน์จากความหลากหลายทางชีวภาพทุกด้านเพื่อปัจจัย 4 ตั้งแต่ ล่าเพื่อนำมาเป็นอาหาร ทำเครื่องนุ่งห่ม สร้างที่อยู่อาศัย และนำมาเป็นยาสมุนไพรรักษาโรค

“หลายคนอาจสงสัยทำไม เสือตายหนึ่งตัวจึงเป็นเรื่องใหญ่ที่หลายประเทศสนใจเพราะ เสือดำ ถูกจัดอยู่ในกลุ่มสัตว์คีย์สโตนสปีชีส์ (Keystone Species) หรือ สิ่งมีชีวิตที่มีอิทธิพลต่อสภาวะแวดล้อมที่อาศัยอยู่ หากขาดหายไป จะส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ ก่อให้เกิดการสูญเสียทางชีวภาพ เพราะเหยื่อที่เคยถูกล่าจะมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น จนส่งผลกระทบเชิงลบไม่มีที่สิ้นสุด”

 

 

ปลูกจิตสำนึก-กฎหมายเข้ม ยาแรงแก้พวกชอบล่า

ดร.สรณรัชฎ์ ประธานฯมูลนิธิโลกสีเขียว เสนอว่าทางแก้ต้องเปลี่ยนวิธีคิดให้คนช่วยกันรณรงค์หาวิธีหยุดการทำลาย ไม่ฝ่าฝืนสิ่งที่ธรรมชาติสร้าง พร้อมกับช่วยกันฟื้นฟูชีวิตผืนป่าทั้งหมด โดยเฉพาะในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เพื่อจะได้รักษาความหลากหลายทางชีวภาพให้คงอยู่ต่อไป

รศ.ดร.สมโภชน์ มองอีกด้านว่า เหตุผลการล่ายังเป็นปัญหาโลกแตกที่ไม่มีทางแก้ไขได้ เพราะหลักจิตวิทยาพฤติกรรมของคนที่ชอบล่าสัตว์ เพื่อความสนุกและเป็นเกมกีฬาของผู้มีอำนาจ ทั้งที่ไม่ได้อยากฆ่าสัตว์ชนิดนั้นจริง  จึงเสนอว่านอกจากให้ความรู้ประชาชน ก็ต้องมีมาตรการบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวดจริงจัง กับบุคคลที่กระทำความผิด ซึ่งอาจเป็นทางออกเดียว เพราะหากหวังแต่การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ป่าไม้เพียงทางเดียว คงไม่สามารถแก้ไขปัญหานี้ให้หมดไปได้

ผู้ร่วมเสวนา