อีกาพญายม

โดย...ปริญญา ผดุงถิ่น

ขณะผมซุ่มในบังไพรข้างนาเกลือแถวโคกขาม จ.สมุทรสาคร ในยามเช้าตรู่ ถ่ายรูปนกชายเลนอันลานตา จู่ๆ ก็มีเสียงนกร้องกันสับสนอลหม่าน

อุบัติโหดที่เกิดขึ้นต่อหน้า เป็นอีกา(Large-billed Crow) ซึ่งปกติได้ชื่อเป็น“นกหัวขโมย” ได้ปรับโหมดตัวเองเป็น “นกล่าเหยื่อ” เข้าโจมตีนกนางนวลแกลบ มันใช้ปากใหญ่หนาคาบนกนางนวลแกลบที่บาดเจ็บดิ้นกระแด่วในน้ำ พาเหินไปลงคันนาเกลือไกลลิบ

เหยื่อผู้สิ้นหวังนอนหงาย อ้าปากกว้าง มองสบตากับอีกา แต่ไม่มีความปรานีที่อีกาจะมอบให้ มันปักปากแหลมทิ่มใส่ลำคอ 2-3 ที เจ้านางนวลแกลบก็คอพับขาดใจตายไปต่อหน้าต่อตาผม

นี่คือ “หน้ากากอีกา” ที่คนส่วนใหญ่ไม่รู้ เห็นตีนไร้กรงเล็บ ปากไม่งองุ้มเป็นตะขอ ไม่มีอาวุธพิฆาตแบบพวกเหยี่ยวและอินทรี แต่อีกาก็ล่าเหยื่อเป็นนกด้วยกันได้จริงๆ ตีนขยุ้มเล็บไม่ได้ มันก็ใช้เหยียบไม่ให้ดิ้นหนี ปากไม่ใช่ทรง “ตะขอจำพราก” ก็ไม่เป็นไร ใช้แทงตรงแบบ “กระบี่” ซ้ำๆ ย้ำๆ ใส่จุดสำคัญ ก็ฆ่าเหยื่อได้เหมือนกัน (แต่ความคมคงประมาณกรรไกร)

ที่ผมเห็นและถ่ายภาพไว้ได้นี้ จริงๆไม่ใช่ครั้งแรกที่ผมเห็นพฤติกรรมโหดของอีกา ครั้งแรกเลย อีกาโจมตีนกพิราบกลางสวนลุมฯ มันใช้ตีนเหยียบหลัง แล้วจิกใส่หัวนกพิราบไม่ยั้ง โดยที่นกพิราบอื่นๆ ไม่มีใครคิดช่วยเพื่อนซักตัว (คงเพราะรักสันติสไตล์พิราบ แหะๆ)

ครั้งที่สอง อีกาเข้าโจมตีลูกนกเป็ดไล่ทุ่งตัวรุ่นๆ อันนี้เหตุการณ์สับสนอลหม่านกลางฝูงหงส์ เอ๊ย เป็ดเป็นร้อยๆ ตัว ผมไม่เห็นตอนจบของเรื่อง ลูกเป็ดรอดหรือตาย

ครั้งที่สาม ก็คือจับนกนางนวลแกลบกินเป็นอาหารเช้าอันนี้ ผมอยากจะเดาว่า อีกาตัวนี้ อาจจะจับนกนางนวลแกลบกินอีกหลายตัวก็เป็นได้ ก็ทำไมจะไม่ละ?

ในแง่ของการดูนก เหล่าอีกาไทยเป็นอะไรที่ไม่น่าตื่นเต้นเอาเสียเลย เพราะมันมีแค่ 2 ชนิดเท่านั้น คืออีกา และก็อีแก (House Crow) ผมนึกถึงสมัยบ้าส่องนกอย่างหนัก แค่ไปเที่ยวญี่ปุ่น ก็ได้ส่องอีกาดำสารพัดชนิด มีความท้าทายในการจำแนกแยกชื่อต่างจากบ้านเรา ถ้าเห็นตัวดำก็อีกา ตัวเทาก็อีแก

ทั้งนี้ทั้งนั้น อีกาพันธุ์บ้านเรา ซึ่งอยู่ได้ในถิ่นอาศัยทุกรูปแบบ ไม่ว่าป่า ชนบท หรือแม้แต่ใจกลางกรุงเทพฯ พอย้ายวิกไปเป็นญี่ปุ่น มันกลับชอบอยู่ตามพื้นที่สูง หรือชนบทห่างไกลเมืองใหญ่ จนมีชื่อเรียกว่า Jungle Crow โดยมีอีกาชนิดอื่น มายึดเป็นขาใหญ่ใจกลางเมืองแทน

เห็นตัวดำ หน้าดำ และใจดำ (ตอนสวมบทนักล่า) แต่อีกาก็มีหัวใจแดง ช่วงนี้ผมแอบซุ่มแถวอาคารจอดรถที่ทำงาน เห็นครอบครัวอีกาป้อนเหยื่อเลี้ยงลูกตัวโตๆ นอกรังตามสุมทุมพุ่มไม้ ดูแล้วประทับใจ