สวนป่า ปตท.

แนวคิดของการอยู่ร่วมกันระหว่างอุตสาหกรรมกับชุมชน กลายเป็นนโยบายสำคัญในธุรกิจอุตสาหกรรมของไทยมากขึ้น เพื่อรักษาความสมดุลของธรรมชาติและลดมลภาวะที่จะเป็นอันตรายต่อชุมชน โดยเฉพาะบริเวณนิคมอุตสาหกรรมทุกแห่ง

กลุ่มบริษัท ปตท. ได้สานต่อหลักคิดดังกล่าว โดยเลือกพัฒนาที่ดินของ ปตท. ในนิคมอุตสาหกรรมเอเซีย อ.บ้านฉาง จ.ระยอง พื้นที่ประมาณ 1,500 ไร่ ให้เป็นอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ PTT Eco Industrial Zone หรือ PTT Eco IZ พร้อมกับสร้างต้นแบบสวนป่านิเวศ (PTT Ecoforest) ให้เป็นแนวกันชนระหว่างอุตสาหกรรมและชุมชน ชื่อว่า “สวนป่านิเวศ ระยองวนารมย์ กลุ่ม ปตท.”

สวนป่าดังกล่าว เป็นโครงการนำร่อง และเป็นต้นแบบของการพัฒนาอุตสาหกรรมเชิงนิเวศในระดับมาตรฐานสากลตามหลัก 5 มิติ 22 ด้านที่กำหนดโดยการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย โดยพื้นที่ PTT Eco IZ ต้องการมีส่วนร่วมในการพัฒนาระยองให้เป็นเมืองต้นแบบ Eco Town ด้วยการเข้าร่วมกิจกรรมปลูกต้นไม้เชิงนิเวศทั้งในโรงเรียน และในพื้นที่ protection strip มาโดยตลอดตั้งแต่เริ่มโครงการ

ทาง ปตท.ได้จัดสรรพื้นที่ 5 ไร่ในแนว protection strip เป็นต้นแบบของป่านิเวศด้วยการปลูกต้นไม้ 21,540 ต้น ซึ่งมีความพิเศษและความโดดเด่นด้วยการเตรียมดินให้มีคุณภาพสูงสุด การสร้างเนินสูงใหญ่ การใช้กล้าไม้ที่เพาะจากเมล็ด ปลูกด้วยพันธุ์ไม้ท้องถิ่น 55 สายพันธุ์ และออกแบบทางภูมิสถาปัตย์อย่างสวยงามเป็นแห่งแรกของระยอง โดยจะขยายต่อเนื่องไปสู่พื้นที่โดยรอบนิคมรวมกว่า 165 ไร่

สำหรับแนวคิดของคำว่า Eco ที่มาจากคำเต็มว่า Ecology คือการที่มนุษย์อยู่ร่วมกับธรรมชาติสิ่งแวดล้อมอย่างกลมกลืน ซึ่งเป็นวิถีชาวเอเชียมาโดยตลอด แต่ถูกละเลยไปจากอิทธิพลตะวันตกและกระแสโลกาภิวัตน์ในเชิงวัตถุนิยม จนเมื่อมีการนำ Eco concept มาใช้กับการผลิตสินค้าและการดำเนินธุรกิจ จึงกลายเป็นของแปลกใหม่น่าสนใจ จนหลายคนสงสัยว่ามันคืออะไร ดีหรือแตกต่างจากของเดิมอย่างไร

หัวใจของ Eco คือการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนเพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยเริ่มต้นจากจุดเล็กๆ แล้วขยายวงกว้างขึ้นเรื่อยๆ จาก Eco Factory หรือ Green Factory ที่เน้นการบริหารจัดการภายในโรงงานให้กระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด ต่อด้วยการแลกเปลี่ยนวัตถุดิบ ผลิตภัณฑ์ ผลพลอยได้ ของเสีย ระหว่างโรงงาน เพื่อเป้าหมาย Zero Waste ที่จะนำไปสู่ Eco Industry และขยายผลของการแลกเปลี่ยนไปสู่ชุมชนรอบข้าง จนเกิดเป็น Eco Town

เมื่อหลายชุมชนสามารถอยู่ร่วมกันอย่างแบ่งปันสอดประสานไปได้ ก็จะนำพาให้เกิด Eco City ซึ่งการพัฒนาไปสู่เป้าหมายนี้ได้ ต้องนำเทคโนโลยีมาใช้อย่างถูกต้องเหมาะสม และที่สำคัญต้องพัฒนาคนและองค์ความรู้ไปพร้อมๆ กันด้วย เพื่อให้เกิดความยั่งยืน

ที่ผ่านมา ปตท.ให้ความสำคัญกับคำว่าความยั่งยืน หรือ sustainability เป็นเป้าหมายสำคัญในการดำเนินธุรกิจ เพื่อสร้างความมั่นคงทางพลังงาน ควบคู่การดูแลเอาใจใส่ชุมชน สังคม และสิ่งแวดล้อม มีการกำหนดกรอบ Green Roadmap ในการดำเนินธุรกิจที่มุ่งเน้นการลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก และการเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Eco Friendly) การพัฒนาอุตสาหกรรมให้เป็นอุตสาหกรรมเชิงนิเวศก็เป็นหนึ่ง Green Roadmap ที่จะรองรับการขยายตัวทางธุรกิจของกลุ่ม ปตท.ในอนาคต