แทร์รี โอนีล ช่างภาพนักเล่าเรื่อง

โดย...ปณิฏา ภาพ แทร์รี โอนีล

แม้จะเข้าสู่วงการด้วยความบังเอิญ ทว่าช่างภาพวัย 79 ปี อย่าง แทร์รี โอนีล ได้การยอมรับทางด้านผลงานภาพถ่ายเป็นอย่างสูง นอกจากจะมีผลงานดีๆ จำนวนมาก ทั้งในด้านภาพถ่ายเชิงศิลปะ ภาพถ่ายแฟชั่น รวมทั้งภาพถ่ายเซเลบริตี้แห่งยุคต่างๆ มากมาย ทั้งนักร้อง นักแสดง นักกีฬาคนดัง ไปจนถึงนักการเมือง ผลงานของแทร์รี ประดับประดาอยู่ตามหอศิลป์แห่งชาติ และแกลเลอรี่มากมายหลายแห่ง ตลอดระยะเวลาการทำงานกว่า 6 ทศวรรษของเขา

แทร์รี โอนีล เริ่มต้นการทำงานถ่ายภาพตั้งแต่ต้นทศวรรษที่ 1960 ขณะที่ช่างภาพคนอื่นๆ ในยุคเดียวกันเน้นถ่ายภาพสารคดีเชิงข่าว อย่างเหตุการณ์แผ่นดินไหว ภาพถ่ายสงคราม หรือเหตุการณ์สำคัญทางการเมือง หากแทร์รีเชื่อในพลังของคนหนุ่มสาวที่จะเป็นผู้สร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ของโลกมากกว่า จึงเน้นถ่ายภาพบุคคลที่เป็นดาวรุ่งของยุคสมัย ไม่ว่าจะเป็นนักแสดง นางแบบ นักดนตรี เพียงไม่กี่ปีที่พยายามสร้างแนวทางของตัวเอง แทร์รีก็มีผลงานตีพิมพ์ในนิตยสารและหนังสือพิมพ์ทั่วโลก

เรียกว่าไม่มีช่างภาพคนไหนที่ยังมีชีวิตอยู่ เคยได้ร่วมงานกับทั้ง วินสตัน เชอร์ชิล และเนลสัน แมนเดลา, แฟรงก์ ซิเนตรา, เอลวิส เพรสลีย์ จนถึง เอมี ไวน์เอาส์ จากออเดรย์ เฮปเบิร์น, บริจิตต์ บาร์โดต์ จนถึงนิโคล คิดแมน เช่นเดียวกับนักแสดงในบทเจมส์ บอนด์ ตั้งแต่ ฌอน คอนเนอรี มาจนถึงดาเนียล เคร็ก

แทร์รี โอนีล

แทร์รี ถ่ายภาพสมาชิกวงเดอะ บีเทิลส์ และเดอะ โรลลิงสโตนส์ ตั้งแต่ยังเป็นวงเด็กหนุ่มที่ไร้ซึ่งชื่อเสียง เขาขลุกอยู่หลังเวทีคอนเสิร์ตของเดวิด โบวี, เอลตัน จอห์น, เดอะ ฮู, เอริก แคลปตัน และชัก แบร์รี เพื่อถ่ายภาพเบื้องหลัง และภาพทุกสิ่งทุกอย่างของศิลปินที่ต่างเห็นเขาเป็นช่างภาพคู่ใจ

แทร์รี เกิดในครอบครัวไอริชอพยพ ณ ชานกรุงลอนดอน เมื่อปี 1938 เขาเติบโตในย่านใกล้กับสนามบินฮีทโทรว์ สมัยเด็กๆ เคยเข้าศึกษาคริสต์ธรรมเพื่อจะโตมาเป็นบาทหลวง แต่ในที่สุดเขาก็เบนเข็มมามีอาชีพช่างภาพโดยบังเอิญ ผ่านการเป็นพนักงานสายการบิน ที่เขาตั้งใจสมัครเข้าทำงานนี้เพื่อจะได้เดินทางไปเล่นดนตรีแจ๊ซ (กลอง) ที่สหรัฐ

ทว่า บริษัทจับเขาให้อยู่ในส่วนของการถ่ายภาพต่างๆ ที่เกี่ยวกับการบิน โดย แทร์รี มีโอกาสได้ถ่ายภาพของ แร็บ บัตเลอร์ รัฐมนตรีมหาดไทยของอังกฤษสมัยนั้น กำลังนอนหลับอยู่ที่สนามบิน ภาพดังกล่าวไปเข้าตาบรรณาธิการหนังสือพิมพ์ย่านฟลีต สตรีท ทั้งหลาย โดยเฉพาะหนังสือพิมพ์แท็บลอยด์ Daily Sketch นั้นเขากลายเป็นขาประจำ ด้วยนโยบายสนับสนุนคนรุ่นใหม่

“ผมมีงาน 5-6 ชิ้นต่อวัน เรียกว่าเดินเข้าเดินออกห้องมืดเป็นว่าเล่นเลยครับ” แทร์รีเคยให้สัมภาษณ์เอาไว้ ไม่นานเขาก็กลายเป็นช่างภาพที่มีผลงานลงตีพิมพ์มากที่สุดแห่งยุคซิกซ์ตีส์

“ตอนแรกพวกเขาจะให้ผมทำงานแบบปาปาราซซ่ี แต่ผมไม่เอาด้วย ปาปาราซซี่ไม่ทำงานศิลปะ คุณไปฝึกลิงมาถ่ายก็ได้ ผมเชื่อเรื่องการทำงานให้ออกมาดีๆ แล้วก็พิสูจน์ให้เห็นในการถ่ายภาพของเดอะ บีเทิลส์ และเดอะโรลลิงสโตนส์ พอหนังสือพิมพ์ออกมาอีกวันก็ขายเกลี้ยง”

เฟย์ ดันอะเวย์

ฉายาของเขา คือ “เดอะ บูล” (The Bull) จากชื่อเรียกหน้าคู่ที่ตีพิมพ์ผลงานของเขาในแท็บลอยด์ Daily Sketch ว่า บูลส์อาย (Bullseye) “ผมรู้สึกว่าแต่ละภาพที่ถ่าย ต้องได้รับการขยายให้ใหญ่ เพราะมันมีเรื่องราวอยู่ในนั้น ไม่เหมาะจะไปลงเป็นภาพประกอบเล็กๆ ผมเลยไปพรีเซนต์ไอเดีย และหนังสือพิมพ์ก็เข้าใจ” จึงมีภาพของคาแรกเตอร์ทางทีวีชื่อดัง อย่างปีเตอร์ คุก และดัดลีย์ มัวร์ นอนลอยอยู่บนแพเป่าลมในสระน้ำ และภาพของราเคล เวลช์ บนไม้กางเขน ซึ่งแทร์รีเป็นคนคิดคอนเซ็ปต์ในการถ่ายทำเองทั้งหมด ขยายใหญ่เต็มหน้าคู่แท็บลอยด์ดัง

ผลงานแต่ละภาพของแทร์รี หากไม่กลายเป็นหนึ่งในหน้าประวัติศาสตร์ ก็กลายเป็นงานอาร์ตประดับผนังหอศิลป์ เขาสารภาพว่าตอนที่กลายเป็นช่างภาพคนดังชั่วข้ามคืนนั้น เขาช็อกไม่น้อย เขาไม่ต้องการเป็นคนดัง และคิดอยากจะออกจากวงการบ่อยๆ แต่เมื่อคนอย่าง เอริก แคลปตัน, เดวิด โบวี หรือเอลตัน จอห์น ติดต่อมาเพราะอยากให้เขาไปถ่ายรูป ทำให้เขายากจะปฏิเสธ

แทร์รี โอนีล สารภาพว่าเขาต้องการถ่ายภาพศิลปินและคนดังที่เขาชื่นชอบ “แต่ละคนมีคาแรกเตอร์ ผมต้องการจะถ่ายทอดเรื่องราวของพวกเขา พวกเขาไม่ใช่อยู่ดีๆ ก็เกิดมาดังและประสบความสำเร็จ พวกเขาต้องทำงานหนักมาก และมีนาทีที่ต้องกระเสือกกระสน
เหมือนทุกๆ คนนั่นแหละ”

มีคนเคยถามถึงสไตล์ในการถ่ายภาพของเขา ซึ่งแทร์รียอมรับตรงๆ เลยว่าไม่มี “ที่แต่ละภาพออกมาดูดี ผมว่าเป็นเพราะศึกษาอย่างมากทางด้านเทคนิคมากกว่า ศิลปะในการทำอย่างไรในการใช้แสง และจัดองค์ประกอบของภาพ พร้อมดึงเอาเรื่องราวที่จะแสดงตัวตนของแต่ละคนออกมา แค่นั้นเองล่ะครับ”

ติดตาม แทร์รี โอนีล ได้ที่ เฟซบุ๊ก terryoneill ไอจี terryoneillofficia

เดวิด โบวี

เอลตัน จอห์น