ทุกพื้นที่มีศิลปะ

โดย...เสน่ห์จันทน์

การสร้างงานศิลปะขึ้นมาเพื่อสื่อสารกับคนดูบางครั้งก็ต้องอาศัยพื้นที่เป็นสื่อกลาง ถ้าเป็นเมื่อก่อนก็คงนึกถึงแต่แกลเลอรี่ของเอกชน หอศิลปะต่างๆ ของหน่วยงานภาครัฐ ซึ่งก็มีไม่กี่แห่ง คนที่ใจรักถึงจะปักหมุดหมายไปชม แต่ตอนนี้ศิลปะต้องออกมาทักทายผู้คน สะกิดให้เขาหันมาสนใจ ดังนั้นพื้นที่ของการแสดงงานศิลปะจึงไม่จำกัดจำเขี่ย และศิลปินสามารถสร้างพื้นที่ของตัวเองได้ง่ายขึ้น แม้จะดูไม่ยิ่งใหญ่อย่างจัดในหอศิลป์ระดับประเทศก็ตาม หรือการลงผลงานในโลกออนไลน์ แต่อย่างไรก็ตาม ศิลปะจะมีพลังมากเมื่อมันได้สื่อสารกับผู้ชมโดยตรง เพราะภาพถ่ายกับผลงานจริงนั้น เส้นสีแสง น้ำหนักการขีดป้ายมันเห็นชัดและให้อารมณ์ต่างกันมากโข

เหตุที่ต้องการให้ศิลปะเข้าถึงผู้คนจำนวนมาก จึงเกิดงาน Bangkok Artisan 2017 เทศกาลศิลปะและศิลปินกรุงเทพฯ ครั้งที่ 2 ด้วยความร่วมมือของ ศูนย์การค้า ธัญญาพาร์ค ศรีนครินทร์ ร่วมกับ สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม ให้เป็นเทศกาลที่รวบรวมงานศิลป์ร่วมสมัยจากศิลปินหลายเจเนอเรชั่น รวมถึงครอบคลุมงานศิลป์แขนงต่างๆ ทัศนศิลป์ มัณฑนศิลป์ วรรณศิลป์ สถาปัตยกรรม ศิลปะการแสดง ภาพยนตร์ ดนตรีและการขับร้อง ดิจิทัลอาร์ต มาจัดแสดงภายใต้แนวคิด “ศิลปะบันดาลทุกสิ่ง Art Is Everything”

“ศ.วิโชค มุกดามณี” ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สื่อผสม) ประจำปี 2555 เล่าว่า “ในสมัยก่อนตอนที่เรียนศิลปะอยู่นั้น เวลาอาจารย์ให้ทำผลงาน เราก็ต้องไปค้นหาแรงบันดาลใจ โดยการไปศึกษาดูผลงานของศิลปินหลายๆ ท่านตามหอศิลป์หรือนิทรรศการต่างๆ ที่จัดแสดงขึ้น ซึ่งมีไม่มากนัก ทำให้มุมมองด้านศิลปะของเยาวชนสมัยนั้นยังอยู่ในมุมจำกัด มาจนถึงปัจจุบันต้องยอมรับว่ามีการสนับสนุนทั้งภาครัฐและเอกชนให้มีการจัดแสดงผลงานศิลปะเพิ่มมากขึ้น แต่ก็ยังจำกัดอยู่ในบางสถานที่

จากประสบการณ์ที่อยู่วงการนี้มายาวนาน พบว่า หากต้องการให้คนไทยได้เข้าใกล้ศิลปะมากขึ้น จำเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากทุกๆ หน่วยงานภาครัฐหรือเอกชนควรเปิดให้มีพื้นที่สำหรับการจัดงานแสดงผลงานศิลปะ ไม่จำกัดเพียงในตึกหรือในหอศิลป์ แต่หมายรวมไปถึง ศูนย์การค้า โรงเรียน และสถานที่สำคัญต่างๆ เพื่อเปิดโอกาสให้เยาวชนคนรุ่นใหม่และประชาชนได้เข้ามาสัมผัสงานศิลปะมากขึ้น นอกจากนี้ในระยะยาวตัวศิลปินเองก็ควรสร้างสรรค์ผลงานให้เข้าใกล้คนมากขึ้น ซึ่งอาจจะทำผลงานโดยอิงจากสิ่งที่มีอยู่ใกล้ตัวหรือมีอยู่ในชีวิตประจำวัน เพราะหากมองกันจริงๆ แล้วศิลปะมีอยู่ในทุกที่ ทุกสิ่ง ขึ้นอยู่กับมุมมองของแต่ละบุคคล”

ด้าน “ผศ.วุฒิกร คงคา” หัวหน้าภาควิชาศิลปกรรม คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง กล่าวว่า “ในยุคสมัยนี้ผลงานของศิลปินรุ่นใหม่สามารถเข้าถึงคนดูได้รวดเร็ว เพราะการสื่อสารในยุคปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงไป ศิลปินสามารถแชร์ผลงานลงออนไลน์ให้คนเข้ามาดูได้ทันที แต่ก็ต้องยอมรับว่ากลุ่มคนที่เข้ามาดูยังอยู่ในวงจำกัดเฉพาะผู้ที่ชื่นชอบเท่านั้น ดังนั้นศิลปินก็ต้องพัฒนาฝีมือของตนเองให้เข้าถึงกลุ่มคนทั่วไปได้มากขึ้น ซึ่งปัจจุบันเป็นยุคของการเชื่อมโยง เราสามารถนำศิลปะในแขนงต่างๆ มาผสมผสานเชื่อมโยงให้เกิดผลงานใหม่ที่มีความน่าสนใจและนำเสนอในรูปแบบที่เข้าใจง่ายให้คนได้ชม ส่วนเรื่องพื้นที่การจัดแสดงผลงานก็ถือเป็นส่วนหนึ่งที่มีความสำคัญในการช่วยให้ศิลปะกับคนไทยใกล้ชิดกันมากขึ้น ในจุดนี้ต้องอาศัยความร่วมมือกับหลายภาคส่วนไม่ว่าจะเป็นการสนับสนุนพื้นที่จัดแสดง การประกวด”

“ฐกฤต ครุธพุ่ม” ตัวแทนศิลปินกราฟฟิตี้ กลุ่ม October29 กล่าวว่า “ศิลปะแนวกราฟฟิตี้นับเป็นงานศิลปะประเภทจิตรกรรมฝาผนังที่ได้รับอิทธิพลมาจากฝั่งยุโรปและอเมริกา เป็นการสร้างสรรค์ผลงานตามกำแพงบ้าน กำแพงรั้ว ซึ่งในสมัยก่อนคนไทยส่วนมากมีมุมมองในด้านลบกับงานศิลปะประเภทนี้ มักคิดว่าเป็นการทำลายมากกว่าการสร้างสรรค์ แต่ปัจจุบันต้องยอมรับว่าคนเริ่มเข้าใจคำว่ากราฟฟิตี้มากขึ้น และมองว่าเป็นศิลปะที่สร้างสรรค์ เข้าถึงคนได้มากขึ้น เพราะมักปรากฏในสถานที่สาธารณะต่างๆ ที่ได้รับการอนุญาตให้สร้างสรรค์ผลงาน และเพื่อให้คนไทยได้มีโอกาสเสพงานศิลปะประเภทกราฟฟิตี้เพิ่มมากขึ้น ผมอยากให้คนไทยเปิดโอกาสยอมรับในความสวยงามของศิลปะประเภทนี้ และอยากให้หน่วยงานต่างๆ สนับสนุนเปิดสถานที่ให้ศิลปินเข้าไปสร้างสรรค์ผลงาน เพื่อจะได้เป็นส่วนหนึ่งในการช่วยส่งเสริมการสร้างผลงานศิลปะดีๆ ให้กับสังคม”

ดังนั้น ภายในเทศกาลจึงได้รวบรวมผลงานศิลปะให้ชมกว่า 300 ชิ้น เช่น 89 ผลงานศิลปะเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ผลงานจิตรกรรมจากศิลปินแห่งชาติ อาทิ ศ.ประหยัด พงษ์ดำ ศาสตรเมธีปัญญา เพ็ชรชู และ ศ.วิโชค มุกดามณี โซน Art Is Living แสดงผลงานศิลปะในรูปแบบจัดวาง (Installation Art) นำเสนอผลงานด้านสถาปัตยกรรมและงานดีไซน์ เช่น ผลงานประติมากรรม ชุด “เคลื่อนไหวและเปลี่ยนแปลง” ต้นแบบงาน Sculpture Prototype โดย “โด่ง-พงษธัช อ่วยกลาง” ประติมากรแถวหน้าของเมืองไทย ผลงานชุด “OSISU PERFECT 10” เก้าอี้อีโค ฉลองครบรอบ 10 ปี โดย ผศ.ดร.สิงห์ อินทรชูโต สถาปนิกนักออกแบบเพื่อสิ่งแวดล้อม ผลงาน Art Wall บนสวนลอยฟ้า ความยาวกว่า 34 เมตร ภายใต้แนวคิด Green & Healthy Life Society โดยกลุ่มศิลปินสตรีท อาร์ต ได้แก่ An Officer Dies, October29, Stupidnoobmacc, NDTM, Angryboy เป็นต้น

สามารถเข้าชมงานได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ณ ศูนย์การค้า ธัญญาพาร์ค ศรีนครินทร์ วันนี้-26 ก.พ. เวลา 10.00-20.00 น.