ซาอุดิอาระเบียปรับลงทุน AI-โลจิสติกส์เพิ่ม เงินเดือนแรงงานต่างชาติกระทบ

สำนักข่าวรอยเตอร์สรายงานว่า บริษัทเอกชนในซาอุดีอาระเบียเริ่มลดส่วนเพิ่มเงินเดือน (salary premium) ที่เคยมอบให้แก่แรงงานต่างชาติระดับผู้เชี่ยวชาญในสาขาก่อสร้างและการผลิต หลังราชอาณาจักรกำลังปรับลดการใช้จ่ายและจัดลำดับความสำคัญด้านเศรษฐกิจใหม่ 

บริษัทผู้สรรหาแรงงาน 4 รายให้ข้อมูลตรงกันว่า แนวโน้มดังกล่าวสะท้อนการเปลี่ยนผ่านเศรษฐกิจตามแผนปฏิรูป Vision 2030 ซึ่งมุ่งลดการพึ่งพารายได้จากน้ำมัน สร้างการจ้างงาน และขยายอุตสาหกรรมใหม่ เช่น การท่องเที่ยว อสังหาริมทรัพย์ เหมืองแร่ และบริการทางการเงิน

ตลอดหลายปีที่ผ่านมา ซาอุดีอาระเบียได้ทุ่มลงทุนมหาศาลในโครงการเมกะโปรเจกต์ ส่งผลให้เกิดความต้องการแรงงานทักษะสูงจำนวนมาก แต่โครงการหลายแห่งกลับประสบปัญหาความล่าช้า ส่งผลให้บริษัทต่าง ๆ ปรับลดข้อเสนอเงินเดือน โดยผู้สรรหาบางรายระบุว่า แรงงานต่างชาติไม่ควรคาดหวังส่วนเพิ่มเงินเดือนระดับ 40% หรือมากกว่านั้นดังเช่นช่วงต้นทศวรรษนี้

หันเหการลงทุนสู่ AI และโลจิสติกส์

การลดส่วนเพิ่มเงินเดือนสอดคล้องกับการปรับยุทธศาสตร์ของกองทุนความมั่งคั่งแห่งชาติซาอุดีอาระเบีย (PIF) มูลค่า 925,000 ล้านดอลลาร์ ที่มุ่งเน้นอุตสาหกรรมที่คาดว่าจะให้ผลตอบแทนดีกว่า เช่น ปัญญาประดิษฐ์ (AI) โลจิสติกส์ และเหมืองแร่ แทนการทุ่มลงทุนโครงสร้างพื้นฐานและอสังหาริมทรัพย์ ตัวอย่างโครงการสำคัญ ได้แก่ นีออม (NEOM) เมืองอนาคตมูลค่า 500,000 ล้านดอลลาร์ และโครงการท่องเที่ยวภูเขาโทรเจนา ซึ่งมีกำหนดเป็นเจ้าภาพจัดงาน Asian Winter Games 2029

ผู้เชี่ยวชาญด้านสรรหาระบุว่า ในอดีตแรงงานต่างชาติ โดยเฉพาะผู้จัดการโครงการในสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ (UAE) สามารถได้รับข้อเสนอที่สูงกว่างานเดิมในดูไบหลายหมื่นดอลลาร์ อย่างไรก็ตาม โครงการภายใต้ PIF หลายแห่งเริ่มเผชิญความล่าช้า ขณะที่การมอบสัญญาโครงการใหม่ชะลอตัวลงในปี 2025 โดยลดลงเกือบครึ่งในช่วง 9 เดือนแรก ตามข้อมูลของ Kamco Invest

ราคาน้ำมันที่ลดลงยังสร้างแรงกดดันต่อการคลัง ทำให้รัฐบาลประสบภาวะขาดดุลเพิ่มขึ้น แม้จะลดกำลังการผลิตเพื่อพยุงตลาด โดยกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ประเมินว่าซาอุดีอาระเบียต้องการราคาน้ำมันเกือบ 100 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลเพื่อให้ดุลการคลังสมดุล

UAE ยังดึงดูดแรงงานมากกว่า — ซาอุฯ แข่งขันสูงขึ้น

รายงานของ Tuscan Middle East ชี้ว่า บริษัทซาอุดีอาจเลือกทุ่มงบประมาณจำกัดไปยัง “ตำแหน่งงานดาวรุ่ง” เช่น AI และเทคโนโลยีดิจิทัล ขณะที่ UAE ยังคงเป็นศูนย์กลางธุรกิจและท่องเที่ยวที่ดึงดูดผู้เชี่ยวชาญจากทั่วโลก ด้วยค่าตอบแทนสูงปลอดภาษี ระบบโรงเรียนและสาธารณสุขที่พัฒนาแล้ว รวมถึงการปฏิรูปสังคมที่เอื้อต่อการใช้ชีวิตแบบเสรีมากขึ้น

ผู้เชี่ยวชาญระบุว่าค่าจ้างเฉลี่ยในซาอุดีอาระเบียและ UAE แทบไม่ต่างกันแล้ว โดยซาอุดีมีส่วนเพิ่มเพียง 5–8% ทำให้ยากขึ้นในการดึงตัวบุคลากรจากดูไบ

อย่างไรก็ตาม ซาอุดีอาระเบียซึ่งคาดว่าจะเติบโตทางเศรษฐกิจ 4.4% ในปีนี้ ยังคงน่าสนใจสำหรับแรงงานนอกภูมิภาค เนื่องจากตลาดแรงงานในหลายประเทศเติบโตช้ากว่า อีกทั้งรัฐบาลได้เร่งปฏิรูปตลาดแรงงานเพื่อเพิ่มสัดส่วนแรงงานท้องถิ่นในภาคเอกชน ส่งผลให้การแข่งขันและจำนวนผู้สมัครเพิ่มขึ้น อัตราว่างงานของพลเมืองอยู่ในระดับต่ำเป็นประวัติการณ์ และจำนวนแรงงานซาอุฯ ในภาคเอกชนเพิ่มขึ้น 31% ตั้งแต่ปี 2016 ถึงไตรมาส 2 ของปีนี้

ผู้เชี่ยวชาญด้านสรรหาในดูไบให้ความเห็นว่า แพ็กเกจค่าตอบแทนในซาอุดีอาระเบียมีความรอบคอบมากขึ้น สอดคล้องกับข้อมูล ผลการทำงาน และมาตรฐานตลาดจริง ซึ่งสะท้อน “ความเป็นผู้ใหญ่” ของตลาดแรงงานโดยรวม ทั้งนี้ หากต้องการดึงดูดบุคลากรระดับสูง บริษัทจำเป็นต้องเสนอแพ็กเกจที่มั่นคง เหมาะสมกับค่าครองชีพ รวมถึงคุณภาพชีวิตและความชัดเจนของวิสัยทัศน์ในโครงการขนาดใหญ่ของประเทศ