ครอบครัวเหยื่อเรือไททันจะฟ้องร้องได้หรือไม่ หลังเซ็นยกเว้นความรับผิด?

เรือดำน้ำไททันหายไปเมื่อวันอาทิตย์ประมาณ 2 ชั่วโมงหลังจากดำน้ำ และถูกพบซากเป็นชิ้น ๆ บนพื้นมหาสมุทร หลังจากหน่วยยามฝั่งสหรัฐกล่าวเมื่อวันพฤหัสบดีว่าเป็น "การระเบิดที่รุนแรง" จากความดันของน้ผู้โดยสารที่จ่ายเงินมากถึง 250,000 ดอลลาร์ (ประมาณ 8.7 ล้านบาท) ต่อคนสำหรับการเดินทางไปยังระดับ 12,500 ฟุต (3,810 เมตร) ใต้ผิวน้ำ อาจได้ลงนามในการสละสิทธิ์ความรับผิด ซึ่งนักข่าวของ CBS ที่เคยร่วมเดินทางกับ OceanGate Expeditions ในเดือนกรกฎาคม 2022 รายงานว่าการสละสิทธิ์ที่เขาลงนามกล่าวถึงความเป็นไปได้ของการเสียชีวิตถึง 3 ครั้งในหน้าแรกเพียงหน้าเดียว แต่ยังไม่มีรายละเอียดของเอกสารที่ใช้ในการเดินทางในเที่ยวมรณะนี้

อย่างไรก็ตาม การสละสิทธิ์ไม่ใช่การผูกมัดเสมอไป และไม่ใช่เรื่องแปลกที่ผู้พิพากษาจะปฏิเสธ หากมีหลักฐานของความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงหรืออันตรายที่ไม่ได้เปิดเผยอย่างครบถ้วน

Matthew D. Shaffer ทนายความและผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายการเดินเรือ ซึ่งประจำอยู่ที่เท็กซัส ระบุว่า

“หากมีบางแง่มุมของการออกแบบหรือการสร้างเรือลำนี้ซึ่งถูกปิดบังไม่ให้ผู้โดยสารทราบ หรือมีการใช้งานโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์แม้จะมีข้อมูลว่ามันไม่เหมาะสำหรับการดำน้ำนี้ นั่นจะเป็นการขัดต่อความถูกต้องของการสละสิทธิ์” 

OceanGate อาจสามารถโต้แย้งได้ว่าไม่ได้ประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง และการสละสิทธิ์ยังมีผล เนื่องจากพวกเขาอธิบายอย่างครบถ้วนถึงอันตรายที่มีอยู่ในการเดินทางไปยังส่วนที่ลึกที่สุดของมหาสมุทรในเรือดำน้ำขนาดเท่ารถมินิแวน

“มีตัวอย่างที่แตกต่างกันมากมายเกี่ยวกับสิ่งที่ครอบครัวอาจยังคงเรียกร้องแม้จะได้รับการยกเว้น แต่จนกว่าเราจะทราบสาเหตุ เราไม่สามารถระบุได้ว่าการสละสิทธิ์มีผลหรือไม่” Joseph Low ทนายความด้านการบาดเจ็บส่วนบุคคลจากแคลิฟอร์เนียกล่าว

OceanGate เป็นบริษัทขนาดเล็กที่ตั้งอยู่ในเอเวอเรตต์ รัฐวอชิงตัน และไม่ชัดเจนว่าบริษัทมีทรัพย์สินที่จะชดใช้ค่าเสียหายจำนวนมากหรือไม่  แต่ครอบครัวสามารถเรียกค่าชดเชยจากกรมธรรม์ประกันภัยของบริษัทได้หากมี

OceanGate สามารถหาทางป้องกันตัวเองจากความเสียหายได้โดยการยื่นเรื่องที่เรียกว่าการจำกัดความรับผิดภายใต้กฎหมายการเดินเรือ ซึ่งอนุญาตให้เจ้าของเรือที่เกี่ยวข้องกับอุบัติเหตุร้องขอต่อศาลรัฐบาลกลางให้จำกัดความเสียหายใดๆ ต่อมูลค่าปัจจุบันของเรือ เนื่องจากไททันถูกทำลาย นั่นจะเป็นศูนย์

แต่ OceanGate จำเป็นต้องพิสูจน์ว่าไม่มีความรู้เรื่องข้อบกพร่องที่อาจเกิดขึ้นกับเรือดำน้ำ และจะต้องรับภาระในการพิสูจน์ ซึ่งผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายกล่าวว่าเป็นภาระที่ยากจะรับมือ ซึ่งหาก OceanGate ล้มเหลวในกรณีดังกล่าว ครอบครัวจะมีอิสระในการยื่นฟ้องคดีความประมาทเลินเล่อหรือการเสียชีวิตโดยมิชอบ

กฎหมายการเดินเรือที่อาจนำมาปรับใช้อีกฉบับหนึ่งคือกฎหมายมรณะในทะเลหลวง (Death on the High Seas Act) อนุญาตให้บุคคลซึ่งต้องพึ่งพาทางการเงินกับบุคคลที่เสียชีวิตในอุบัติเหตุทางเรือ สามารถแสวงหารายได้ในอนาคตของบุคคลนั้นบางส่วนได้

ทั้งนี้ สิ่งที่ OceanGate รู้เกี่ยวกับความปลอดภัยของเรือ และสิ่งที่ผู้โดยสารได้รับการบอกกล่าว คือคำถามสำคัญในระหว่างการสอบสวน ซึ่งเป็นกระบวนการที่ฝ่ายต่าง ๆ แบ่งปันข้อมูลเกี่ยวกับคดี โดยที่โจทก์อาจอ้างข้อกล่าวหาเรื่องความไม่ปลอดภัย ที่ David Lochridge อดีตพนักงานคนหนึ่งในการฟ้องร้องบริษัทในปี 2561 ในศาลรัฐบาลกลางวอชิงตัน  ซึ่งระบุว่าเขาแจ้ง "ข้อกังวลด้านความปลอดภัยที่ร้ายแรง" แต่ถูกเพิกเฉย แม้คดีดังกล่าวจะถูกตัดสินด้วยเงื่อนไขที่ไม่เปิดเผย แต่ยังมีบันทึกของศาลเป็นหลักฐาน 

นอกจากนี้ กลุ่มผู้นำในอุตสาหกรรมการสำรวจใต้ทะเล ยังได้เขียนจดหมายถึง OceanGate ในปี 2018 โดยแสดงความกังวลอย่างมากเกี่ยวกับความปลอดภัยของเรือ และการตัดสินใจของบริษัทที่จะไม่ให้บุคคลที่สาม เช่น American Bureau of Shipping ซึ่งเป็นบริษัทจัดประเภทชั้นนำของเรือดำน้ำรับรองความปลอดภัยของเรือ ก็อาจเป็นหลักฐานสำคัญที่ใช้ในการดำเนินคดีได้

อย่างไรก็ตาม ยังไม่ชัดเจนว่า ครอบครัวของผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์ครั้งนี้ จะดำเนินการฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจาก OceanGate หรือไม่