เปิดความนัย สัญลักษณ์สงคราม "Z" ที่กลายเป็นอักษรต้องห้าม

กระทรวงมหาดไทยเยอรมนีกล่าวเมื่อวันจันทร์ (28 มี.ค.) ที่ผ่านมาว่าอาจดำเนินคดีกับบุคคลที่แสดงสัญลักษณ์ "Z" ในเยอรมนี ที่บ่งชี้ถึงการสนับสนุนการทำสงครามของรัสเซียในยูเครน

"สัญลักษณ์ตัวอักษร Z นั้นไม่ได้ห้าม แต่การใช้ในบางกรณีอาจถือได้ว่าเป็นการสนับสนุนการทำสงครามของรัสเซีย และใครก็ตามที่ยอมรับสงครามนี้อย่างเปิดเผยอาจต้องถูกดำเนินคดี" โฆษกกระทรวงมหาดไทยของเยอรมนีกล่าว

ก่อนหน้านี้สาธารณรัฐเช็กกล่าวว่าจะดำเนินการลงโทษผู้ที่แสดงสัญลักษณ์ "Z" ที่กองทัพรัสเซียใช้ในยูเครน ในลักษณะเดียวกับที่ดำเนินการกับผู้ที่แสดงเครื่องหมายสวัสดิกะของนาซี ขณะที่คาซัคสถานและคีร์กีซสถานห้ามแสดงสัญลักษณ์ "Z" บนยานพาหนะในที่สาธารณะ

- นอกจากนี้ยังร้อนไปถึงบรรดาบริษัทต่างๆ ที่ใช้ตัวอักษรนี้ในการทำมาหากิน อย่างเช่น บริษัทประกันภัย Zurich Insurance ของสวิสซึ่งระงับการใช้โลโก้ Z บนโซเชียลมีเดียชั่วคราว รวมถึง Samsung ที่ยกเลิกการใช้ชื่อ Samsung Galaxy Z ในกลุ่มประเทศบอลติก และเปลี่ยนชื่อรุ่นเป็น Galaxy Fold 3 และ Flip 3 แทน

สัญลักษณ์ "Z" หมายความว่าอย่างไร?

- Z เป็นหนึ่งในสัญลักษณ์ที่อยู่บนยานพาหนะทางทหารและยุทโธปกรณ์ของกองทัพรัสเซีย ซึ่งปรากฏในการปฏิบัติการทางทหารในยูเครนด้วย โดยกระทรวงกลาโหมรัสเซียระบุว่าตัว Z ย่อมาจาก Za pobedu ที่แปลว่า "เพื่อชัยชนะ" Za mir ที่แปลว่า "เพื่อสันติภาพ" และ Za Pravdu ที่แปลว่า "เพื่อความจริง"

- ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญบางคนเชื่อว่าอีกความหมายหนึ่งของ Z อาจมาจากคำว่า Zapad ที่แปลว่าตะวันตก เนื่องจากรัสเซียกำลังมุ่งหน้าไปยังยูเครนซึ่งอยู่ทางตะวันตก

- บางทฤษฎีระบุว่า Z อาจมาจากเลข 2 หมายถึงวันที่ 22 ก.พ. (22/02/2022) ซึ่งเป็นวันที่ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ลงนามรับรองสถานะรัฐเอกราชของโดเนตสก์และลูฮันสก์ เมืองทางตะวันออกของยูเครนอย่างเป็นทางการ พร้อมส่งทหารเข้าพรมแดนยูเครน

- BBC อ้างความเห็นจากเอมิลี เฟอร์ริส นักวิจัยจากสถาบัน Royal United Services Institute (RUSI) ซึ่งมองว่าตัว Z เป็นสัญลักษณ์ที่ทรงพลังและจดจำได้ง่าย ซึ่งเหมาะกับการทำโฆษณาชวนเชื่อ นอกจากนี้ยังเป็นสัญลักษณ์ที่ให้ความรู้สึกน่ากลัวและเด็ดขาด "จากมุมมองสุนทรียศาสตร์ มันเป็นสัญลักษณ์ที่ทรงพลังมาก"

การใช้สัญลักษณ์

- สำหรับวัตถุประสงค์ของการใช้สัญลักษณ์ดังกล่าวถูกมองแตกต่างกันออกไป ผู้เชี่ยวชาญทางทหารบางคนเชื่อว่ามีไว้เพื่อช่วยแยกว่าเป็นพวกเดียวกันหรือศัตรู ป้องกันการยิงกันเอง บางคนคาดว่าเพื่อจำแนกกองกำลังเฉพาะกิจที่แตกต่างกันออกไป

- สำหรับรัฐบาลอาจใช้สัญลักษณ์นี้เพื่อการโฆษณาชวนเชื่อ ขณะที่ประชาชนแสดงสัญลักษณ์ดังกล่าวเพื่อแสดงจุดยืนสนับสนุนการทำสงครามของรัสเซีย

- เซอร์เกย์ คูวีคิน ทหารรัสเซียให้สัมภาษณ์กับ Life เว็บไซต์ข่าวรัสเซียโดยกล่าวว่าสัญลักษณ์ที่ต่างกัน ได้แก่ Z ในสี่เหลี่ยมจัตุรัส, Z ในวงกลม, Z ที่มีดาว หรือ Z อย่างเดียว ใช้เพื่อการจำแนกกองกำลังแต่ละทีม

- ไมเคิล คลาร์ก อดีตผู้อำนวยการสถาบัน Royal United Services Institute (RUSI) กล่าวว่า "บ่อยครั้งที่สัญลักษณ์เหล่านี้จะอิงตามตำแหน่ง พวกเขาจะสื่อสารกันว่าหน่วยจะไปทางไหน เหมือนกับการใช้บั้งของทหารอเมริกันระหว่างการบุกอิรักในปี 2003"

- นอกจากตัว Z แล้วกองทัพรัสเซียยังมีสัญลักษณ์ตัว O และ V ด้วยซึ่งจะพบในพื้นที่ที่ต่างกันออกไป ทั้งนี้นักวิเคราะห์ส่วนหนึ่งมองว่า V อาจมาจากคำว่า Vostok ซึ่งแปลว่าตะวันออก

เครื่องหมายสนับสนุนสงคราม

- ขณะที่รัฐบาลรัสเซียใช้ "Z" ในการโฆษณาชวนเชื่อเพื่อทำสงคราม โดยมีการส่งเสริมสัญลักษณ์นี้บนสื่อต่างๆ นอกจากนี้สถานีโทรทัศน์ RT ที่ควบคุมโดยรัฐบาลรัสเซียได้ขายสินค้าที่มีสัญลักษณ์ "Z" เพื่อแสดงการสนับสนุนกองกำลังรัสเซีย

- ขณะที่ประชาชนที่สนับสนุนปูตินใช้ตัวอักษรดังกล่าวเป็นสัญลักษณ์สนับสนุนการรุกรานของรัสเซีย รวมถึงยังมีการจัดแฟลชม็อบแสดงสัญลักษณ์ตัว Z และตะโกนว่า "เพื่อรัสเซีย เพื่อปูติน!"

- รวมถึงการเข้าร่วมการแข่งขัน FIG Artistic Gymnastics World Cup ของ อิวาน คูเลียก นักยิมนาสติกชาวรัสเซีย ที่สวมเสื้อแปะสัญลักษณ์ "Z" ระหว่างพิธีรับเหรียญ ซึ่งมี อิลเลีย คอฟตุน นักกีฬาชาวยูเครนเจ้าของเหรียญทองยืนอยู่บนโพเดียมด้วย

- ภายหลังสหพันธ์ยิมนาสติกสากล (FIG) ประณาม "พฤติกรรมที่น่าตกใจ" ของคูเลียก และสั่งห้ามนักยิมนาสติกและเจ้าหน้าที่ชาวรัสเซียและเบลารุสเข้าร่วมการแข่งขัน

รายงานโดย ทีมข่าวต่างประเทศโพสต์ทูเดย์

Photo by REUTERS/Alexander Ermochenko