Economic cycle การลงทุนอย่างรู้ทัน ในภาวะเศรษฐกิจขาลง

เริ่มต้นปีพ.ศ. 2563 คำค้นหาในโซเชียลที่คนสนใจกันมากเกี่ยวกับเศรษฐกิจ เช่น เศรษฐกิจปี 63 เผาจริงหรือหลอก, เศรษฐกิจเละ ว่างงานสูง หนี้เสียพุ่ง เงินบาทแข็ง, คาดการณ์แนวโน้มเศรษฐกิจไทยปี 2563, ชี้เศรษฐกิจไทยเข้าสู่ภาวะถดถอย, เราอยู่จุดไหนของวัฏจักรเศรษฐกิจโลก, การรับมือกับเศรษฐกิจขาลง หรือเศรษฐกิจปี 2563 จะซ้ำรอยวิกฤตต้มยำกุ้งหรือไม่

เมื่อย้อนดูเศรษฐกิจไทยปีที่แล้วปีพ.ศ. 2562 ทั้งสงครามการค้าระหว่างสหรัฐอเมริกากับจีน , ภาวะเศรษฐกิจจีนที่ชะลอตัว, สินค้าไทยถูกสหรัฐอเมริกาตัดสิทธิประโยชน์ GSP ส่งผลกระทบต่อเนื่องต่อภาคการผลิต การจ้างงานและการบริโภคของประเทศไทยซึ่งสุดท้ายแล้วการเติบโตของเศรษฐกิจของประเทศไทยลดลง และผิดไปจากการคาดการณ์ตอนต้นปี 2562 ค่อนข้างมาก ทำให้ทุกคนค่อนข้างหวาดกลัวกับการกลับมาของสภาวะเศรษฐกิจถดถอย ถึงแม้จะรู้ว่าในที่สุดแล้วจะมีวิธีการทำให้คลี่คลายและเข้าสู่ภาวะฟื้นตัวอีกครั้ง เราก็อยากเตรียมพร้อมกับเหตุการณ์ที่อาจจะเกิดขึ้น การวางแผนว่าจะเลือกลงทุนอะไรในสภาวะเศรษฐกิจในแต่ละช่วง และทำไมสภาวะเศรษฐกิจในแต่ละช่วงถึงมีผลกับการลงทุนในสินทรัพย์ที่ต่างกัน

ก่อนที่เราจะกังวลกับสภาวะถดถอยของเศรษฐกิจและการปรับพอร์ตการลงทุนเพื่อให้สอดคล้องกับเศรษฐกิจในปีนี้ เราควรทำความรู้จักกับวัฏจักรเศรษฐกิจก่อน “วัฏจักรเศรษฐกิจ 1 รอบ ประกอบด้วย ระยะฟื้นตัว ระยะเฟื่องฟู ระยะเริ่มถดถอย และระยะถดถอย เมื่อเกิดครบทั้ง 4 ระยะดังกล่าว จะเรียกว่า 1 รอบวัฏจักรเศรษฐกิจ” ในแต่ละระยะไม่จำเป็นต้องมีระยะเวลาเท่ากัน แต่โดยเฉลี่ยมักจะมีระยะเวลาประมาณ 2-5 ปี ดังนั้น 1 รอบวัฏจักรเศรษฐกิจ จึงมักกินเวลาประมาณ 10 ปี แต่ไม่มีใครสามารถคาดการณ์ได้อย่างแม่นยำว่าจะเกิดขึ้นเมื่อใด

ตัวบ่งชี้ว่าเศรษฐกิจอยู่ในช่วงใดของวัฏจักรก็คือ อัตราการเติบโตหรือขยายตัวของเศรษฐกิจ (GDP), อัตราเงินเฟ้อที่สูงหมายถึงเงินจำนวนเท่ากันแต่เราสามารถซื้อของได้น้อยลง ก็คือของแพงขึ้นนั้นเอง, การจ้างงานที่สูงขึ้น ทำให้คนมีเงินมาจับจ่ายใช้สอยมากขึ้น, ดอกเบี้ยเงินฝากที่ถูกลดลง ก็เพื่อให้คนนำเงินมาใช้จ่ายมากขึ้น รายละเอียดดังตารางด้านล่าง

เศรษฐกิจระยะถดถอยมีอัตราการเติบโตที่ลดลงอย่างต่อเนื่อง การลงทุนที่เหมาะสมสำหรับเศรษฐกิจที่อยู่ในระยะถดถอยก็ขึ้นอยู่กับความสามารถในการรับความเสี่ยงของนักลงทุนด้วย ความสามารถในการรับความเสี่ยงคือ เราสามารถทนต่อเงินต้นติดลบได้มากน้อยแค่ไหนและเป็นระยะเวลานานเท่าไหร่ ซึ่งการจัดพอร์ตการลงทุนที่เหมาะสม จะสามารถลดความเสี่ยงในการลงทุนได้ การจัดพอร์ตมีรายละเอียด ดังนี้

ยกตัวอย่าง ถ้าเราสามารถยอมรับความเสี่ยงได้ระดับสูง ประมาณการผลตอบแทนที่คาดหวัง 6-8% คือ ถ้ามีเงิน 100 บาท เรากระจายเงินลงใน พันธบัตร/หุ้นกู้/ตราสารหนี้ 10 บาท กองทุนรวมผสม 40 บาท ตราสารทุน 30 บาท กองทุนอสังหาริมทรัพย์ 10 บาท ทองคำ 10 บาท เราจะมีโอกาสได้กำไรรวมเงินต้น 106-108 บาท ขึ้นอยู่กับระยะเวลาการลงทุนและสถานการณ์เศรษฐกิจตอนนั้นๆ ด้วย

พันธบัตรรัฐบาลและหุ้นกู้ เช่น หุ้นกู้ป.ต.ท. หุ้นกู้ปูนซีเมนต์ หุ้นกู้แสนศิริ ซึ่งไม่ได้ขายตลอดเวลา สามารถติดตามข่าวการออกขายได้ตามหนังสือพิมพ์หรือเวบไซต์ของธนาคารที่เป็นตัวแทนจำหน่าย ซึ่งในการลงทุนหุ้นกู้เราต้องพิจารณาอันดับความน่าเชื่อถืออยู่ในระดับที่สามารถลงทุนได้ ส่วนตราสารหนี้มีทั้งที่เป็นกองทุนปิดแบบมีระยะเวลา 3 เดือน 6 เดือนหรือ 1 ปี ผู้ซื้อจะรู้ดอกเบี้ยที่จะได้รับตั้งแต่แรก หรือกองทุนเปิดตราสารหนี้ที่สามารถซื้อขายได้ตลอดเวลา เราสามารถหาซื้อได้ทุกธนาคาร เปิดขายตลอด

กองทุนรวมผสม (Balanced Fund) เป็นกองทุนรวมที่สามารถลงทุนในสินทรัพย์หลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นเงินฝาก ตราสารหนี้ หุ้น หรือตราสารอื่นๆ ขึ้นกับนโยบายการลงทุนของกองทุนนั้นๆ เช่น กอง K-GINCOME-A(A) ของธนาคารกสิกรไทย ลงทุนในตราสารหนี้ทั่วโลก 73% , หุ้นทั่วโลกและกองทุนอสังหาฯประมาณ 27% หรือกองทุนของธนาคารอื่นๆ สามารถหาซื้อได้จากทุกธนาคาร เปิดขายทุกวัน

ตราสารทุน หรือ หุ้น สามารถลงทุนเป็นหุ้นรายตัวเช่น PTT, BTS, AOT, ADVANCE ผ่านทางโบรกเกอร์ของหลักทรัพย์ต่างๆ หรือลงทุนผ่านกองทุนรวมหุ้น เช่น 1AMSET50-RA มีนโนยบายลงในหุ้นไทย 50 ตัวแรก ของบลจ.วรรณ หรือกองทุนของธนาคารอื่นๆ ซึ่งสามารถหาซื้อได้จากทุกธนาคารเช่นกัน

กองทุนอสังหาริมทรัพย์และโครงสร้างพื้นฐาน ให้ผลตอบแทน เป็นรายได้จากค่าเช่าเข้ามาอย่างสม่ำเสมอ มีทั้งที่ซื้อโดยตรงกับบริษัทออกกองทุนเองเช่น CPN มีทั้งที่ซื้อตอน IPO หรือซื้อในตลาดหลักทรัพย์ หรือซื้อผ่านกองทุนรวม เช่น PRINCIPAL IPROPEN-D ของธนาคาร CIMB หรือกองทุนของธนาคารอื่นๆ ซึ่งสามารถหาซื้อได้จากทุกธนาคารเช่นกัน

การลงทุนทางเลือก เช่น ทองคำ ทั้งที่ซื้อเป็นทองคำแท่ง ที่ร้านทอง หรือกองทุนทองคำ K-GOLD ของธนาคารกสิกรไทยเป็นกองที่ลงทุนในหน่วยลงทุนของกองทุน SPDR Gold Trust ของประเทศสิงคโปร์

เราสามารถดูการจัดอันดับกองทุนรวมต่างๆทั้งกองทุนรวมผสม กองทุนหุ้น หรือกองทุนอื่น ๆที่มีผลตอบแทนดีได้จาก www.morningstar.com, แอพพลิเคชั่นในโทรศัพท์ fundRadars

นอกจากการจัดสรรพอร์ตการลงทุนอย่างเหมาะสมในสภาวะเศรษฐกิจเช่นนี้ เราควรเตรียมตัวให้พร้อมเรื่องอื่นๆ ด้วย เช่น ควรมีเงินสำรองเผื่อฉุกเฉินอย่างน้อย 12 เดือน, มีรายได้หลายทางและสม่ำเสมอ, ให้ความสำคัญกับการออมเงิน, หนี้สินไม่ควรเกิน 2 เท่าของทรัพย์สิน, ประกันสุขภาพในยามเจ็บป่วย, กระจายการลงทุนไปสินทรัพย์ทางเลือก เช่น ทองคำ และ อสังหาริมทรัพย์ ซึ่งถ้าสามารถวางแผนและจัดการสิ่งที่กล่าวมาได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าเศรษฐกิจจะอยู่ในช่วงไหนของวงจร เราก็จะลงทุนได้อย่างมีความสุข