Oil Futures เครื่องมือบริหารความเสี่ยงราคาน้ำมัน

โดย...บริษัท ตลาดสัญญาซื้อขายล่วงหน้า (ประเทศไทย)

ในช่วงสองสามปีที่ผ่านมา นับเป็นช่วงที่เศรษฐกิจทั่วโลกมีสภาวะไม่แน่นอน ส่งผลให้ราคาของสินทรัพย์หลายประเภทไม่ว่าจะเป็นหุ้น ทองคำ หรือน้ำมันดิบต่างก็มีความผันผวนสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งราคาน้ำมันดิบที่นับว่ามีการเคลื่อนไหวของราคาในกรอบที่กว้างกว่าสินทรัพย์ประเภทอื่น โดยราคาน้ำมันดิบปรับตัวเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องเริ่มจากระดับ 60 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลในช่วงปี 2007 จนมาถึงระดับสูงสุดที่ 145 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลในเดือนกรกฎาคม 2008 (ที่ส่งผลให้เราต้องเติมน้ำมันรถที่ราคาประมาณเกือบ 50 บาทต่อลิตร) และเริ่มปรับตัวลดลงอย่างต่อเนื่องจนมาอยู่ที่ระดับประมาณ 30 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลในช่วงต้นปีนี้ ก่อนจะปรับตัวกลับขึ้นมาอยู่ทรงตัวเหนือ 40 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลในปัจจุบัน

จะเห็นได้ว่าน้ำมันดิบนับเป็นสินค้าโภคภัณฑ์ที่มีความผันผวนสูง และเป็นหนึ่งปัจจัยเสี่ยงสำคัญในการดำเนินธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มอุตสาหรรมพลังงานที่จะมีรายได้ที่ผันผวน กลุ่มธุรกิจ Logistic, Airline และ Transportation ที่จะได้รับผลกระทบจากราคาน้ำมันที่เปลี่ยนแปลงไปซึ่งจะทำให้ต้นทุนในการดำเนินธุรกิจไม่แน่นอน นอกจากภาคธุรกิจแล้ว ราคาน้ำมันยังส่งกระทบแม้กระทั่งกับคนทั่วไป เช่น การที่ผู้ลงทุนถือครองหุ้นในกลุ่มพลังงานหรือกลุ่มขนส่ง ผลตอบแทนการลงทุนก็จะได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของราคาน้ำมัน

อย่างไรก็ตาม การป้องกันความเสี่ยงด้านราคาน้ำมันอาจทำได้ค่อนข้างยาก เนื่องจากหากต้องการซื้อน้ำมันเก็บไปก็จะมีความยุ่งยากในการเก็บรักษา ในขณะที่ผู้ประกอบธุรกิจรายใหญ่ก็จะนิยมใช้สัญญา Forward ในตลาดซื้อขายน้ำมันขนาดใหญ่เพื่อป้องกันความเสี่ยง เช่น การซื้อขาย Brent Crude Oil ในยุโรป หรือการซื้อขาย WTI Crude Oil ในประเทศสหรัฐอเมริกา ทั้งนี้ เพื่อเป็นการสร้างเครื่องมือบริหารความเสี่ยงจากราคาน้ำมัน TFEX จึงได้จัดให้มีการซื้อขาย Oil Futures เป็นทางเลือกแก่ผู้ประกอบการในประเทศและผู้ลงทุนทั่วไป

สัญญา Brent Crude Oil Futures เป็นสัญญาซื้อขายล่วงหน้าที่อ้างอิงอยู่กับน้ำมันดิบ Brent ซึ่งทำการซื้อขายในหน่วยบาทต่อบาร์เรล โดย Oil Futures 1 สัญญาจะเทียบเท่ากับน้ำมันดิบปริมาณ 100 บาร์เรล หรืออาจพูดได้ว่า หากราคาน้ำมันดิบ Brent ปรับเพิ่มขึ้น 1 บาทต่อบาร์เรล มูลค่าของสัญญา Oil Futures 1 สัญญาจะเพิ่มขึ้น 100 บาท ปัจจุบัน TFEX เปิดให้มีการซื้อขายสัญญา Oil Futures ที่หมดอายุ 3 เดือนติดต่อกัน โดยผู้ลงทุนจะสามารถทั้งซื้อ (Long) และขาย (Short) Oil Futures เพื่อบริหารความเสี่ยงได้ตามความเหมาะสม เช่น

• ในกรณีที่ผู้ลงทุนถือครองหุ้นกลุ่มพลังงาน และมีความกังวลว่าราคาน้ำมันจะปรับลดลงซึ่งจะส่งผลเสียต่อรายได้ของกลุ่มบริษัทดังกล่าว ผู้ลงทุนสามารถเลือกขาย (Short) Oil Futures เพื่อบริหารความเสี่ยงได้ โดยหากราคาน้ำมันปรับตัวลดลงตามที่คาด ผู้ลงทุนก็จะได้รับกำไรจากสถานะ Short Oil Futures มาชดเชยมูลค่าหุ้นที่ลดลง

• ในกรณีที่ผู้ลงทุนถือครองหุ้นกลุ่มขนส่ง และมีความกังวลว่าราคาน้ำมันจะปรับตัวเพิ่มขึ้น ซึ่งจะส่งผลให้ต้นทุนธุรกิจของกลุ่มบริษัทดังกล่าวสูงขึ้น ผู้ลงทุนสามารถเลือกซื้อ (Long) Oil Futures เพื่อบริหารความเสี่ยงได้ โดยหากราคาน้ำมันปรับตัวเพิ่มขึ้นตามที่คาด ผู้ลงทุนก็จะได้รับกำไรจากสถานะ Long Oil Futures มาชดเชยมูลค่าหุ้นที่ลดลง

ทั้งนี้ Oil Futures ยังเป็นอีกหนึ่งสินค้านอกเหนือจาก Gold Futures ที่ TFEX เปิดให้มีการซื้อขายในช่วง Night Session ระหว่างเวลา 19:30 – 22:30 น. อีกด้วย เนื่องจากทั้งน้ำมันดิบและทองคำต่างจัดอยู่ในกลุ่มสินค้าโภคภัณฑ์ซึ่งมีการซื้อขายกันอย่างแพร่หลายทั่วโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดยุโรป ดังนั้น TFEX จึงได้จัดให้มีการซื้อขาย Oil Futures และ Gold Futures ในช่วง Night Session เพื่อให้ผู้ลงทุนสามารถเลือกซื้อขายในช่วงเวลาที่สอดคล้องกับการซื้อขายสินค้าโภคภัณฑ์ในตลาดโลกที่มีธุรกรรมการซื้อขายในปริมาณมาก ซึ่งจะช่วยให้ผู้ลงทุนสามารถลงทุนและบริหารความเสี่ยงได้อย่างทันเหตุการณ์

นอกเหนือจากปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่อราคาน้ำมันดิบซึ่งผู้ลงทุนจะต้องพิจารณาก่อนการลงทุนแล้ว อัตราแลกเปลี่ยนยังคงเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ผู้ลงทุนจะต้องพิจารณาก่อนการลงทุน Oil Futures อีกด้วย เนื่องจากราคาอ้างอิง Brent Crude Oil อยู่ในสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐฯ แต่การซื้อขายและชำระราคา Oil Futures ใน TFEX อยู่ในรูปสกุลเงินบาท ดังนั้น การเคลื่อนไหวของอัตราแลกเปลี่ยนย่อมส่งผลกระทบต่อราคาของ Oil Futures ทั้งนี้ ผู้ลงทุนอาจเลือกลงทุน USD Futures ใน TFEX ที่เป็นสัญญาซื้อขายล่วงที่อ้างอิงกับอัตราแลกเปลี่ยน USD/THB ควบคู่ไปกับการลงทุน Oil Futures เพื่อบริหารความเสี่ยงด้านอัตราแลกเปลี่ยนได้ สำหรับผู้ลงทุนที่สนใจ สามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมได้จากโบรกเกอร์ที่ท่านใช้บริการ หรือ เว็บไซต์ www.tfex.co.th