ราคาน้ำมันได้ผ่านจุดต่ำสุดไปแล้วและจะฟื้นตัวขึ้นได้ในช่วงครึ่งปีหลัง

โดย คมศร ประกอบผล  หัวหน้าฝ่ายกลยุทธ์การลงทุน  ศูนย์วิเคราะห์เศรษฐกิจและกลยุทธ์ ทิสโก้

ราคาน้ำมันในช่วงตั้งแต่ปลายปีที่แล้วจนมาถึงปัจจุบันถูกกดดันอย่างหนักจากทั้งข่าวความขัดแย้งในกลุ่ม OPEC ที่สามารถตกลงกันเรื่องโควต้าการผลิตน้ำมันของกลุ่ม และข่าวการยกเลิกการคว่ำบาตรการส่งออกน้ำมันของอิหร่านในเดือนมกราคม โดยในการประชุม OPEC เมื่อวันที่ 4 ธ.ค. ที่ผ่านมา ประเทศสมาชิกไม่สามารถหาข้อสรุปเรื่องโควต้าการผลิตน้ำมัน และได้ยกเลิกเพดานการผลิตที่ 30 ล้านบาร์เรลต่อวันที่เริ่มใช้มาตั้งแต่ปี 2012 แม้ว่าประเทศสมาชิกหลายประเทศ อาทิ อิหร่านและเวเนซูเอลา จะเรียกร้องให้ลดกำลังการผลิตเพื่อพยุงราคาน้ำมัน โดยในปี 2015 กลุ่มประเทศสมาชิก OPEC ผลิตน้ำมันในระดับสูงอย่างต่อเนื่อง นำโดยซาอุฯ และอิรัก ที่ผลิตน้ำมันสูงสุดเป็นประวัติการณ์ที่ 10.3 ล้านบาร์เรล และ 4.38 ล้านบาร์เรลต่อวัน ซึ่งทำให้ปริมาณน้ำมันของกลุ่ม OPEC อยู่ในระดับสูงสุดตั้งแต่เดือน ก.ย. ปี 2008 นอกจากนี้การยกเลิกการคว่ำบาตรการส่งออกน้ำมันของอิหร่านในช่วงเดือน ม.ค. ที่ผ่านมา ยังทำให้อิหร่านสามารถกลับมาส่งออกน้ำมันดิบสู่ตลาดโลกได้ทันที โดยนักวิเคราะห์คาดว่าอิหร่านจะเพิ่มปริมาณการส่งออกน้ำมันดิบได้ราว 3-4 แสนบาร์เรลต่อวันในปีนี้

แม้ว่าปริมาณน้ำมันจากกลุ่มประเทศ OPEC จะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่ราคาน้ำมันที่ลดลงมากว่า 70% จากจุดสูงสุดในช่วงกลางปี 2014 ก็ได้สร้างแรงกดดันอย่างมากต่อการผลิตน้ำมันในสหรัฐฯ ซึ่งมีต้นทุนสูงกว่าจนผู้ผลิตหลายรายต้องหยุดการขุดเจาะน้ำมันเนื่องจากราคาขายไม่คุ้มกับต้นทุนในการขุดเจาะ โดยในช่วงไตรมาสสุดท้ายของปีที่แล้วปริมาณการผลิตน้ำมันดิบของสหรัฐฯ เริ่มลดลงอย่างมีนัยสำคัญ เนื่องจากบริษัทน้ำมันลดค่าใช้จ่ายในการลงทุน (Capital Expenditure) และกิจกรรมการขุดเจาะน้ำมันลงตั้งแต่ต้นปี 2015 เห็นได้จากจำนวนเท่นขุดเจาะน้ำมันดิบ (Rig Counts) จากราว 1600 แท่น ในช่วงปี 2014 เหลือเพียง 510 แท่น ในปัจจุบัน ซึ่งเป็นระดับต่ำที่สุดตั้งแต่เดือน มิ.ย. ปี 2010 นอกจากนี้ ปริมาณน้ำมันจากหินดินดาน (Shale Oil) จะหมดไปอย่างรวดเร็วถึง 75% ของบ่อภายในปีแรกของการผลิต ดังนั้น หากลดการลงทุนลง ก็จะส่งผลให้ปริมาณการผลิตน้ำมันที่ได้ลดลงอย่างมาก

สหรัฐฯ ผลิตน้ำมันคิดเป็น 25% ของการผลิตประเทศนอกกลุ่ม OPEC และ 15% ของการผลิตทั้งโลก ซึ่งการชะลอการลงทุนขุดเจาะน้ำมันในสหรัฐฯ จะทำให้อุปทานน้ำมันลดลงอย่างมีนัยสำคัญในปีหน้า โดยองค์กรสารสนเทศด้านพลังงานของสหรัฐฯ (EIA) คาดว่าสหรัฐฯ จะผลิตน้ำมันลดลงราว 700 บาร์เรลต่อวันในปี 2016 เมื่อเทียบกับปีที่แล้ว การลดลงของการผลิตน้ำมันในสหรัฐฯ จะทำให้ตลาดน้ำมันดิบโลกที่เผชิญภาวะอุปทานล้นตลาดในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา เริ่มเข้าสู่สมดุลมากขึ้นในช่วงครึ่งหลังของปีนี้