ทุนสามานย์

โดย...ณ กาฬ เลาหะวิไลย

วันนี้จะเขียนถึงทุนสามานย์ แต่ไม่เกี่ยวกับเรื่องการเมือง แต่เป็นสิ่งที่ไปพูดคุยกับคุณปั้น-คุณบัณฑูร ล่ำซำ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร หรือซีอีโอ ธนาคารกสิกรไทยมาหมาดๆ

ปีก่อนผมและคณะเคยไปคุยกับคุณปั้น เรื่องเมืองน่าน ที่คุณปั้นหลงใหล ขนาดไปซื้อโรงแรมและจะตั้งรกรากที่นั่น รวมไปถึงเขียนหนังสือจินตนิยาย สิเนหามนตาแห่งลานนา เสร็จเรียบร้อยแล้ว ปีนี้ก็ไปคุยอีก และก็เป็นเรื่องเมืองน่านเช่นเคย

แต่ปีก่อนกับปีนี้ต่างกันตรงที่ว่าคุณปั้นเล่าปัญหาเมืองน่านที่กำลังเผชิญกับทุนสามานย์

น่านเป็นจังหวัดที่เคยมีป่าไม้อุดมสมบูรณ์ที่สุด แต่ถูกตัดไม้ลงมา ทำไร่เลื่อนลอย มีการทำลายป่าเพื่อปลูกข้าวโพด ซึ่งเป็นพืชผลการเกษตรที่ได้ราคาดี

และผู้ที่อยู่เบื้องหลังคือทุนสามานย์ เป็นทุนระดับโลกที่เข้ามาเกาะกุมทำลายทรัพยากร เพื่อหวังผลผลิตคือข้าวโพด

ปัญหาจากพลังของทุนสามานย์ทำให้เกิดข้อมูลที่น่าตกใจ ก็คือ ป่าไม้เมืองน่านถูกทำลายปีละ 1 แสนไร่ 10 ปี ก็โดนไป 1 ล้านไร่ การชะลอ ยับยั้งแทบทำไม่ได้

ปัญหาที่กระทบตามมา ก็คือ ป่าเมืองน่านเป็นต้นธารของแม่น้ำสำคัญ ก็คือ แม่น้ำน่าน

แม่น้ำน่านมีต้นกำเนิดอยู่ในเทือกเขาหลวงพระบาง จ.น่าน มีความยาวตลอดลำน้ำ 740 กิโลเมตร ซึ่งยาวที่สุดในบรรดาแควต้นน้ำเจ้าพระยาด้วยกัน เป็นแม่น้ำสายหลักในภาคเหนือและภาคกลาง

แม่น้ำน่าน ไหลจากจุดกำเนิดผ่านอำเภอต่างๆ ใน จ.น่าน เรื่อยลงมา จากนั้นจะมีการกักเก็บน้ำไว้ในเขื่อนสิริกิติ์ ที่ อ.ท่าปลา จ.อุตรดิตถ์

จากเขื่อนสิริกิติ์น้ำจะไหลไป จ.พิษณุโลก พิจิตร รวมกับแม่น้ำยมที่ อ.ชุมแสง จ.นครสวรรค์ แล้วไหลไปรวมกับแม่น้ำปิง ที่ ต.แควใหญ่ อ.เมือง จ.นครสวรรค์ กลายเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา มหานที

นั่นหมายความว่า ถ้าป่าเมืองน่านถูกทำลาย ก็จะส่งผลถึงปริมาณน้ำในแม่น้ำน่าน และจะกระทบกับปริมาณแม่น้ำในเขื่อนสิริกิติ์ รวมถึงแม่น้ำเจ้าพระยาที่เป็นเส้นเลือดใหญ่ของพื้นที่การเพาะปลูกที่ราบลุ่มเจ้าพระยาใหญ่

การพูดคุยครั้งล่าสุดนี้ คุณปั้นมีข้อมูล มีการนำเสนอปัญหาให้ได้รับรู้ด้วยภาพถ่ายและวิดีโอประกอบ พร้อมทั้งข้อมูลต่างๆ ที่เห็นแล้วน่าวิตก ไม่เพียงแต่ปัญหาป่าที่น่าน แต่เป็นปัญหาระดับชาติที่ไม่มีใครเหลียวแล หรือคำนึงถึง

สิ่งที่เป็นภารกิจของคุณปั้น ก็คือ การคิดรับมือกับปัญหาโค่นป่า ที่มีทุนสามานย์เป็นพลังขับเคลื่อน

เป็นอย่างไรพรุ่งนี้ขอเขียนถึงอีกสักวัน