แทร็ปพันปี

โดย...ปริญา ผดุงถิ่น

อาทิตย์ที่แล้ว ผมเขียนเรื่อง "โป่งพันปี"ด้วยความประทับใจภาพถ่ายจากโป่งกลางป่า ที่รวบเอาสัตว์ป่า "สามผู้ยิ่งใหญ่" คือ สมเสร็จ กระทิง วัวแดง มาไว้ได้ในเฟรมเดียว อย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน

อาทิตย์นี้มาต่อด้วยเรื่อง "แทร็ปพันปี" คำ "แทร็ป" เป็นคำเรียกสั้นๆ ของ Camera Trap หรือกล้องดักถ่าย

"แทร็ปพันปี" ก็มีความหมายคล้ายคลึงกับ "โป่งพันปี" นั่นเอง หมายถึงภาพอันน่าตื่นตะลึงที่ได้จาก Camera Trap อุปมาอุปไมยประมาณว่าพันปีจะเกิดขึ้นสักหน!

มันเป็นภาพเสือโคร่งกำลังคาบลูกวัวแดงในตอนกลางคืน ลักษณะเพิ่งกัดตายสดๆ ร้อนๆ ไม่ใช่ซากเน่าอะไร แล้วผ่านมาเข้ากล้องดักถ่ายอย่างบังเอิญที่สุด

ผมเองในฐานะที่เล่น Camera Trap จนมีประสบการณ์พอตัว ก็ไม่เคยมีภาพอะไรแบบนี้เป็นของตัวเอง

ส่วนภาพ Camera Trap ของช่างภาพเมืองนอก ที่อาจมีดีกรีใกล้เคียง ก็เป็นภาพกวางป่ากำลังวิ่ง มีเสืออินเดียควบไล่จี้ตูด ดูแล้วก็ยังไม่เร้าอารมณ์เท่าภาพเสือไทยอันนี้

เจ้าของภาพ "แทร็ปพันปี" ชื่อว่า ดร.นิติ สุขุมาลย์ ผู้ได้ดีกรีดอกเตอร์มาจากงานวิจัยระดับปริญญาเอก หัวข้อ "การอนุรักษ์นิเวศวิทยาเชิงภูมิภาพของนกยูง" มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี วิทยาเขตบางขุนเทียน

ตอนที่คุณนิติเปิดภาพนี้ให้ผมดูกลางป่าเมื่อหลายปีมาแล้ว ช่วงที่ทำวิจัยนกยูงอยู่พอดี ผมเห็นเข้าก็ร้องว่า นี่มันภาพ Endangered Eat Endangered เลยนะนี่!

เพราะผู้ล่าและผู้ถูกล่า ต่างมีสถานภาพระดับโลก Endangered หรือใกล้สูญพันธุ์เหมือนกัน

อนึ่ง การดูภาพอันน่าตื่นเต้นคืนนั้น ลากยาวจนผมอยู่ในสภาพแบบที่เรียกว่า "หัวทิ่มบ่อ" ขณะที่ท่านว่าที่ดอกเตอร์ และ ผู้ช่วยคู่ใจ "ทิวา โอ่งอินทร์" ร่างกายฟิตปั๋งแข็งแรง สามารถลุกจากที่นอนไปทำงานวิจัยนกยูงได้ตั้งแต่เช้าตรู่ตามโปรแกรมปกติ เพียงแต่คนเป็นผู้ช่วย ลืมโน้ตบุ๊กทิ้งไว้ที่ผม แบบลืมไปเลยว่าลืม

จริงๆ แล้ว ดร.นิติตั้งกล้องเพื่อสำรวจนกยูง ไม่ใช่เสือ แต่เพราะเสือและนกยูงอาศัยร่วมถิ่นในป่าเดียวกัน และใช้เส้นทางเดินเดียวกัน ทำให้เขาได้ภาพของแถมเป็นภาพ เสือโคร่งจำนวนมาก (ไม่ต้องพูดถึง เสือดาวเสือดำ คงจะเข้ากล้องมากกว่าเสือโคร่ง เป็นของธรรมดา)

ดร.นิติให้ข้อมูลว่า เขาตั้งกล้องดักถ่ายใน 2 พื้นที่ของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง คือ บริเวณหอต้นผึ้ง (ครอบคลุมลำห้วย ทับเสลา) พื้นที่ราวๆ 12.25 ตารางกิโลเมตร

อีกพื้นที่คือเขาบันได (ครอบคลุมลำห้วยขาแข้ง) พื้นที่ราวๆ 16.63 ตารางกิโลเมตร

โดยแต่ละพื้นที่จะตั้งกล้องนานประมาณ 8 เดือน

ผลออกมาเป็นของแถมเลอค่า ได้รูปเสือโคร่งทั้งหมด 146 รูป เมื่อส่งให้ "ทีมเสือเขานางรำ" วิเคราะห์ลายบนตัว ก็สรุปออกมาเป็นเสือไม่ซ้ำกัน 12 ตัว

ที่น่าตื่นเต้นกว่านั้น ดร.นิติได้จ๊ะเอ๋กับเสือเป็นๆ ทั้งหมด 6 ครั้ง บวกอีกครึ่งครั้ง ระหว่างการเดินป่าทำวิจัยนกยูง

"ครึ่งครั้ง" ที่ว่า หมายถึงเขาดันไปเจอเสือที่เพิ่งติดกับดักของ "ทีมเสือ" เข้าพอดี จนต้องรีบ ว.ไปแจ้งเหตุ

ไฟล์ภาพ "แทร็ปพันปี" อาจไม่ใสกิ๊ก เพราะถ่ายด้วยกล้องของนักวิจัยสัตว์ป่าแท้ๆ แต่ภาพที่เรียกกันว่าแนว "บ้านบ้าน" ก็มีเสน่ห์มากมายในตัวมันเอง หรือใครจะเถียง!