'Refun' ตู้รีไซเคิลขวดอัตโนมัติ

เรื่อง | วราภรณ์ เทียนเงิน

"ตู้รีฟัน ที่เปลี่ยนการทิ้งให้เป็นพลังสร้างสรรค์" กับ สตาร์ทอัพด้านสิ่งแวดล้อม (EnviTech) นำเสนอตู้รีไซเคิลสร้างมูลค่าเพิ่มจากขวดที่ใช้แล้ว ทำให้การรีไซเคิลขวดเป็นเรื่องง่าย ใกล้ตัว โดยมีเป้าหมายที่ต้องการสร้างพลังตื่นตัวดูแลสิ่งแวดล้อมและการจัดการขยะในประเทศ

"อนน เชาวกุล" ผู้ร่วมก่อตั้ง และผู้บริหาร รีฟัน (Refun) บริษัท รีฟัน เปิดเผยว่า Refun ตู้รีไซเคิลขวดอัตโนมัติที่เปลี่ยนตู้ขวดน้ำที่ใช้แล้ว ให้สามารถสร้างมูลค่าเพิ่ม และกลายเป็นการรีไซเคิลขวดรูปแบบใหม่ โดยเป็นตู้ที่สามารถใช้งานได้ง่าย และตรงกับความต้องการของกลุ่มคนรุ่นใหม่ โดยในปัจจุบันมีการติดตั้งตู้รีฟันจำนวน 10 ตู้แล้ว

ตู้รีไซเคิลขวดอัตโนมัติ มีวิธีการใช้งานคือ เมื่อผู้บริโภคมีขวดที่ดื่มไปแล้ว ก็นำขวดไปคืนที่ตู้ แล้วเครื่องจะทำการสแกนบาร์โค้ดเพื่อตรวจสอบว่าเป็นขวดที่ต้องการจริง ต่อมาจะคิดเป็นมูลค่า ทำให้ลูกค้าได้รับการสะสมคะแนน เพื่อนำคะแนนไปแลกกับโปรโมชั่น หรือส่วนลดกับแบรนด์สินค้าและร้านอาหารที่ได้ร่วมทำแคมเปญไว้

"อนน" กล่าวต่อว่า การทำตู้ รีฟันเกิดขึ้นมาในครั้งนี้มาจากการที่เห็นปัญหาการจัดการขยะและรีไซเคิล จึงอยากทำให้กระบวนการรีไซเคิลร่วมตอบโจทย์คนรุ่นใหม่ และกลายเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของทุกคน จึงสนใจสร้างเป็นตู้ที่มีรูปแบบใหม่และมีความทันสมัย รวมถึงออกแบบให้เครื่องมีความน่าใช้

"ตนเองเรียนจบวิศวกรรม สิ่งแวดล้อม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จึงสนใจในเรื่องการดูแลสิ่งแวดล้อมและได้ทำงานด้านสิ่งแวดล้อม ก่อนจะเปิดธุรกิจรับซื้อของเก่าที่ จ.อุบลราชธานี จึงเริ่มคิดแคมเปญเพื่อรณรงค์ให้คน ในพื้นที่สนใจเรื่องการคัดแยกขยะและรณรงค์อย่างต่อเนื่อง แต่ยังไม่เกิดผลออกมาเป็นรูปธรรมตามที่ต้องการ ต่อมา สนใจสร้างกระบวนการสู่ตู้รีไซเคิล ทำให้คนเข้าถึงเรื่องนี้และสนใจเรื่องสิ่งแวดล้อม การกำจัดขยะมากขึ้น" อนน กล่าว

ทั้งนี้ เมื่อมีแนวคิด ดังกล่าวในช่วงปี 2555 จึงได้เสนอแนวคิดไปยังมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี และขอความรู้เพื่อแนะนำ พร้อมได้รับการสนับสนุน รวมถึงได้ไปหารือกับวิทยาลัยเทคนิคอุบลราชธานี เพื่อให้คำแนะนำการผลิตตู้พร้อมกับได้สร้างตู้ต้นแบบเครื่องแรก และมีการพัฒนาตู้มากขึ้นเรื่อยๆ โดยได้ทดสอบตลาดเพื่อศึกษาข้อมูลความต้องการของผู้บริโภค ทั้งในจังหวัดอุบลราชธานีและนำไปทดสอบตลาดในโครงการต่างๆ

ขณะเดียวกันได้นำเสนอตู้ในงานของชมรม Intania Open Innovation Club หรือ IOIC ก่อตั้งโดยศิษย์เก่าคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทำให้ได้รับทุนสนับสนุนจากนักลงทุนในงานนี้ จึงได้เริ่มพัฒนาเครื่องต้นแบบอย่างเป็นทางการ เข้ามาสู่ประเทศในช่วงกลางปี 2559

อีกทั้งได้รับการสนับสนุนจากโครงการเมืองนวัตกรรมแห่งสยาม (Siam Innovation District หรือ SID) ภายใต้การดำเนินงานของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งจะเป็นโครงการที่พัฒนาสู่การเป็นย่านนวัตกรรมสยาม โดย Refun ได้เข้าร่วมประกวดในโครงการนี้

นอกจากนี้ได้นำเสนอตู้รีฟันในงานสตาร์ทอัพไทยแลนด์ จึงได้รับความสนใจจากกลุ่มคนที่เข้ามาร่วมงาน และได้นำความคิดเห็นของลูกค้าที่ได้เห็นเครื่องกลับมาพัฒนาทำให้ได้เครื่องที่ดีสุด โดยมี บริษัท แสนสิริ ที่เป็นบริษัทแรกได้สนใจตู้รีฟันเพื่อนำไปติดตั้งในคอนโดมิเนียม โครงการแรกที่บริเวณสุขุมวิท และตรงกับแนวคิดของบริษัท ทำให้เข้าถึงกลุ่มคนในเมืองที่มีความสนใจดูแลสิ่งแวดล้อม

"อนน" กล่าวต่อว่า การบริหาร รีฟันที่เป็นสตาร์ทอัพด้าน สิ่งแวดล้อม (EnviTech) รายแรกในประเทศไทย เพื่อร่วมแลกเปลี่ยนแนวคิดการจัดการขยะและการดูแลสิ่งแวดล้อม โดยมีเครื่องที่ได้ทำการติดตั้งจำนวน 10 ตู้แล้ว จะมีทั้งในโครงการของแสนสิริจำนวน 5 ตู้ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจำนวน 3 ตู้ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์จำนวน 1 ตู้ และล่าสุดสยามเซ็นเตอร์ 1 ตู้

"เสียงตอบรับของกลุ่มลูกค้าที่ใช้บริการแต่ละแห่งต่างได้รับความสนใจและมีความต้องการใช้งาน โดยตู้สามารถขยายไปติดตั้ง ทั้งในโครงการอสังหาริมทรัพย์ ในพื้นที่ที่มีคนอยู่อาศัยจำนวนมาก หรือในหน่วยงานราชการต่างๆ" อนน กล่าว

พร้อมกันนี้ ตนเองยังได้สร้างโมเดลของธนาคารขยะออนไลน์ ที่มีรูปแบบคล้ายกับการเปิดรับซื้อของเก่าในโรงงาน แต่เปลี่ยนมาอยู่ในออนไลน์แทน และได้นำมาใช้กับโรงพยาบาลอุบลราชธานีแล้ว โดยให้มีการนำส่งขยะจากแผนกต่างๆ มาส่งให้เจ้าหน้าที่ในจุดศูนย์กลาง หลังจากนั้นจะมีเครื่องที่บันทึกข้อมูลและมีการส่งสลิปบันทึกข้อมูลของขยะ ซึ่งเมื่อครบ 1 เดือน คนที่นำขยะมาส่งก็จะสามารถได้รายได้ จากขยะดังกล่าวได้

ผลจากการทำกับโรงพยาบาลมาเป็นเวลา 3 ปีแล้ว เป็นผลดีต่อโรงพยาบาล สามารถสร้างรายได้จากการขายขยะ ทำ ให้ปริมาณขยะในโรงพยาบาลดลง และยังร่วมสร้างวินัยการจัดการขยะของคนภายในโรงพยาบาล รวมถึงโรงพยาบาลก็มีงบประมาณจากธนาคารขยะเพื่อนำมาบริหารจัดการดูแลขยะได้ดีมากยิ่งขึ้น ซึ่งโมเดลธนาคารขยะออนไลน์ สามารถขยายไปในพื้นที่โรงพยาบาล หรือในหน่วยงานอื่นได้เช่นกัน

"อนน" กล่าวต่อว่า ในปีหน้าตู้รีฟัน (Refun) เตรียมที่จะออกตู้รุ่นใหม่ที่มีความพิเศษมากขึ้น และไม่หยุดนิ่งที่จะพัฒนาเครื่องรุ่นใหม่ โดยปัจจุบันสามารถผลิตตู้ได้ประมาณ 20 เครื่อง/เดือน ส่วน ทีมงานของรีฟันมีจำนวนรวม 5 คน

"ที่ผ่านมามีช่วงเกิดปัญหา หรือ เครื่องมีปัญหา ก็นำทุกปัญหาและความคิดเห็น มาพัฒนาทำต่อไป และการที่เราเป็นบริษัทเล็กๆ ก็ต้องทำทุกอย่างเองทั้งหมด แต่ผมเชื่อว่าถ้าเราไม่ยอมแพ้ เราก็จะเจอหนทางของเราเองได้ จะมีหนทางทำให้เดินหน้าต่อไปได้แน่นอน" อนน กล่าว

ในระยะยาวได้ตั้งเป้าหมาย ทำให้ Refun สามารถเข้าถึงกลุ่มคนในทุกกลุ่ม เพื่อร่วมเปลี่ยนและสร้างสิ่งแวดล้อมที่ดีไปด้วยกัน โดยทุกคนสามารถมีส่วนร่วมในเรื่องนี้ได้ ท้ายที่สุดจะเกิดการใช้ทรัพยากรที่ใช้แล้วอย่างยั่งยืน เป็นผลดี ต่อสิ่งแวดล้อมและทุกคนในประเทศได้รับประโยชน์ด้วยกัน n