ศตวรรษิกชน ...คนร้อยปี (3)

โดย ศ.เกียรติคุณ ดร.ปราโมทย์ ประสาทกุล นักวิจัย สกว. ด้านประชากรศาสตร์ สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล

นอกจากเราจะยินดีกับจำนวน “ศตวรรษิกชน” ผู้สูงอายุเกิน 100 ปี ที่มีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้นแล้ว เราคงจะยินดีมากขึ้นไปอีก ถ้าได้ทราบว่าในจำนวนที่เพิ่มขึ้นนั้นมาพร้อมกับคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นด้วย

ผลจากงานวิจัยพบว่า ความยืนยาวของชีวิตผู้สูงอายุทั้งชายและหญิงได้เพิ่มขึ้น โดยที่โอกาสรอดชีพของผู้สูงอายุชายจากอายุ 60 ปี มาเป็นอายุ 80 ปี เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 46.8 ในปี 2547 เป็นร้อยละ 50.6 ในปี 2557 และโอกาสรอดชีพจากอายุ 80 ปี มาเป็นคนร้อยปีเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 1.8 ในปี 2547 เป็นร้อยละ 2.6 ในปี 2557 ขณะที่โอกาสรอดชีพของผู้สูงอายุหญิงจากอายุ 60 ปี มาเป็นอายุ 80 ปี เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 58.3 ในปี 2547 เป็นร้อยละ 63.1 ในปี 2557 และโอกาสรอดชีพจากอายุ 80 ปี มาเป็นคนร้อยปีเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 2.5 ในปี 2547 เป็นร้อยละ 3.9 ในปี 2557

นอกจากนี้ ตารางชีพช่วงเวลาที่ได้ยังชี้ให้เห็นว่าอายุคาดเฉลี่ยของผู้สูงอายุทั้งชายและหญิงและทุกอายุได้เพิ่มสูงขึ้นเช่นกัน

แม้ว่าผู้สูงอายุไทยจะอายุยืนยาวมากขึ้น แต่ช่วงระยะเวลาหนึ่งกลับต้องมีชีวิตอยู่อย่างมีสุขภาพที่ไม่ดี หรือมีภาวะทุพพลภาพ โดยผู้สูงอายุชายวัยปลายจะมีชีวิตอยู่อย่างมีสุขภาพดีและปลอดทุพพลภาพเป็นเวลาเฉลี่ยราวร้อยละ 23 และร้อยละ 91 ตามลำดับ เมื่อเทียบกับช่วงเวลาที่สามารถอยู่ต่อไปได้ทั้งหมด ในขณะที่ผู้สูงอายุหญิงวัยปลายมีสุขภาพดีเฉลี่ยราวร้อยละ 20 และร้อยละ 85 ตามลำดับเท่านั้น

สำหรับสถานะสุขภาพของผู้สูงอายุวัยปลายและคนร้อยปีที่จะมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างมากในอนาคตนั้น ควรมีการวางแผนนโยบายและมาตรการที่จะเพิ่มจำนวนปีที่ปลอดทุพพลภาพและลดช่วงเวลาของการอยู่ในภาวะทุพพลภาพของผู้สูงอายุวัยปลาย รวมทั้งควรมีการพัฒนาเครื่องมือประเมินสุขภาพที่เหมาะสมสำหรับคนร้อยปีในประเทศไทย