เริ่มต้น...ชีวิตหลังเกษียณ Happy Retirement

ชีวรัตน์ กิจนภาธนพงศ์

เดือน ก.ย.ของทุกปี จะเป็นช่วงเลี้ยงส่งเกษียณอายุ โดยแต่ละปีจะมีข้าราชการเกษียณอายุประมาณ 3 หมื่นคน และภาคเอกชนที่เกษียณอายุอีกรวมกันเป็นประมาณแสนคน

นับจากนี้ชีวิตหลังเกษียณแล้วจะเป็นอย่างไร

ทันทีที่ก้าวเข้าสู่วัยเกษียณ นั่นหมายถึง "การหยุดทำงานประจำ" ไม่ใช่ว่าตลอดชีวิตที่ทำงานมาจะต้องหยุดตามไปด้วย มีหลายคนที่มีชีวิตหลังเกษียณที่มีความสุข และประสบความสำเร็จมากกว่าช่วงวัยทำงานเสียอีก

หลายคนก็เริ่มต้นใช้ชีวิตใหม่หลังจากเกษียณแล้ว จากที่ปลดแอกภาระหน้าที่การทำงาน ความรับผิดชอบต่างๆ

และหลายคนที่ใกล้เกษียณ กำลังมองหาช่องทางเพื่อที่จะวางแผนชีวิตในวัยหลังเกษียณ และมีคำถามอยู่ในใจตัวเองว่า...หลังเกษียณทำอะไรดี?

สิ่งแรกๆ ต้องตอบคำถามตัวเอง

เลือกทำในสิ่งที่ตัวเองชอบและถนัด นั่นหมายถึงมีความสุขที่ได้ทำมัน

การเลือกทำในสิ่งที่ตัวเองชอบ งานอดิเรก เดินทางท่องเที่ยว ออกกำลังกาย เข้าวัดปฏิบัติธรรม หรืออยู่บ้านเลี้ยงหลาน เข้าไปร่วมงานในชมรมผู้สูงอายุในการทำกิจกรรมดีๆ จิตอาสา ตอบแทนคืนให้กับสังคม ฯลฯ สิ่งสำคัญจะต้องมีอิสระการเงินระดับหนึ่งที่จะใช้ชีวิตตามใจชอบได้

แต่สำหรับผู้เกษียณจากงานแล้ว ยังมีความจำเป็นจะต้องทำงานหาเงินเพื่อเป็นรายได้มาเสริม คิดอยากจะทำงานหรือทำธุรกิจสักอย่างเพื่อเป็นรายได้ ต้องเตรียมพร้อมอย่างไรนั้น มีคำแนะนำมาฝาก

ใครที่จะคิดเริ่มทำธุรกิจ

1.ต้องมีไฟ - ต้องมีความคิดสร้างสรรค์ มีความกระตือรือร้น มีความอยากที่จะทำ มีพลังชีวิต

2.ต้องมีแรง - สุขภาพร่างกาย แข็งแรงพร้อมที่จะทำงานได้หรือไม่ ที่จะเดินทางไปทำงาน หรือทำกิจกรรมต่างๆ

3.ต้องมีเงิน - ใครที่จะลงทุนทำธุรกิจหลังจากเกษียณจะต้องมีเงินทุน จะใช้มากใช้น้อยแล้วแต่ธุรกิจ และเลือกธุรกิจให้เหมาะสมกับเงินของตัวเองแบบอย่าให้มีความเสี่ยง ถ้าหากจะมีความเสี่ยงก็ต้องเสี่ยงให้น้อยที่สุด

งานแบบไหนที่เหมาะกับวัยเกษียณ

นพวรรณ จุลกนิษฐ กรรมการ ผู้จัดการ บริษัท จัดหางาน จ๊อบส์ ดีบี (ประเทศไทย) แนะนำว่า แม้ถึงจะเกษียณอายุแล้ว แต่ผู้สูงอายุก็ยังทำงานต่อได้ เพียงแค่ต้องพิจารณาสภาพร่างกาย ตัวเองประกอบด้วย และไม่ใช้แรงงานหนักเกินไป

อย่างในสิงคโปร์ก็จะเห็นว่าคนเข็นรถเข็นในสนามบิน พนักงานฟู้ดคอร์ตก็เป็นผู้สูงอายุทั้งสิ้น หรือในไทยตามโรงเรียนก็มีครูสูงอายุที่ยังมาสอนอยู่ ซึ่งข้อดีของคนสูงวัยคือ จะสุขุม นุ่มลึก บริหารจัดการผู้ปกครองได้ด้วย

ขณะที่การเป็นพนักงานออฟฟิศต่อก็ทำได้ เพราะปัจจุบันบริษัทหลายรายเริ่มเปลี่ยนนโยบาย เปิดรับการทำงานหลังเกษียณมากขึ้น

ทั้งนี้ จ๊อบส์ ดีบี อยากแนะนำว่า ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์หลายอย่างที่ออกมาเจาะกลุ่มผู้สูงอายุ เช่น ประกัน อาหารเสริม บ้านพักหลังเกษียณ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ย่อมต้องการผู้สูงอายุด้วยกันมีส่วนในการทำงานด้วย

แม้แต่ผลิตภัณฑ์ที่ขายออนไลน์เองก็อาจจะต้องการผู้สูงอายุมาร่วมด้วย เมื่อผู้สูงอายุก็เข้ามาสู่โลกออนไลน์มากขึ้น และผลิตภัณฑ์ต้องการเจาะตลาดผู้สูงอายุบนออนไลน์

ตัวอย่างบริษัทที่จ้างผู้สูงอายุแล้วประสบความสำเร็จดี เช่น โรงแรมและรีสอร์ทในเครือเซ็นทารา ซึ่งพบว่าผู้สูงอายุรับมือกับปัญหาได้ดีกว่าวัยหนุ่มสาว หรือศรีจันทร์ ที่ให้ผู้สูงอายุทำงานฝ่ายจัดซื้อ เพราะต่อรองเก่ง ซึ่งเด็กรุ่นใหม่ไม่ค่อยมีทักษะนี้

การทำงานในวัยเกษียณนั้น คงไม่ได้มีข้อดีเพียงเรื่องการหาเงินได้อย่างเดียว อีกสิ่งที่น่าสนใจคือ การทำงานช่วยให้คนในวัยเกษียณได้พบปะสมาคมผู้คน ซึ่งอาจจะดีกว่าอยู่บ้านเฉยๆ ไม่พบเจอใครชีวิตก็จะห่อเหี่ยวลงเรื่อยๆ

ปัจจุบันรัฐบาลได้สนับสนุนให้ผู้สูงวัยทำงาน โดยให้สิทธินายจ้างที่จ้างผู้สูงอายุทำงานสามารถนำมาหักลดหย่อนภาษีได้ 2 เท่า รวมทั้งกระทรวงแรงงานได้จัดทำเว็บไซต์ www.doe.go.th/elderly เพื่อให้ผู้สูงวัยมาลงทะเบียนไว้ เพื่อเป็นฐานข้อมูลให้นายจ้างหรือสถานประกอบการใช้ในการพิจารณาคัดเลือกได้

ภาวะการทำงานของคนสูงวัย

จากผลการสํารวจภาวะการทํางานของประชากรหรือการสํารวจแรงงานในปี 2559 พบว่ามีจํานวนผู้สูงอายุที่ทํางาน 4.02 ล้านคน คิดเป็น 36.8% ของจํานวนผู้สูงอายุทั้งสิ้น 10.91 ล้านคน (เพศชาย 2.34 ล้านคน และเพศหญิง 1.68 ล้านคน) ส่วนใหญ่ทํางานในภาคเกษตรกรรม รองลงมาเป็นภาคการค้าและการบริการ

สำหรับรายได้เฉลี่ยต่อเดือนของผู้สูงอายุที่ทำงาน พบว่าผู้สูงอายุที่ทํางานในภาคการผลิตได้รับค่าจ้างเฉลี่ยต่อเดือน 11,615 บาท ผู้สูงอายุที่ทํางานในภาคการค้าและบริการ 15,826 บาท ภาคการผลิต 10,581 บาท และภาคเกษตรกรรม 4,565 บาท

ชีวิตเริ่มต้นใหม่อีกครั้งหลังจากเกษียณ

วิรัตน์ สมัครพงศ์ (ครูรัตน์) เจ้าของเพจเกษียณแล้ว ทำไรดีวะ? By KruRat ที่ลุกขึ้นมาเปลี่ยนแปลงชีวิตหลังจาก เกษียณอายุ เริ่มต้นเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ในโลกโซเชียล ออนไลน์ ตัดต่อวิดีโอลงยูทูบ มีเพจ เฟซบุ๊ก เพื่อที่จะแบ่งปัน แชร์ความรู้ด้านสมาร์ทฟาร์ม ปลูกฝรั่ง และปัจจุบันยังเป็นวิทยากรสร้างแรงบันดาลใจ

ครูรัตน์ บอกว่า ใช้ชีวิตที่เหลืออย่างมีคุณค่า อยากทำอะไรก็ทำ มีความฝันอะไรที่คาใจอยู่แล้วไม่ได้ทำ ก็ไปเรียนรู้แล้วทำมัน เพราะช่วงวัยนี้เป็นโอกาสใหม่ๆ มีอิสระ ไม่มีเจ้านาย การศึกษาไม่ได้เริ่มต้นที่เด็กอย่างเดียว ต้องเริ่มต้นที่คนทุกวัย การศึกษาที่แท้จริงคือการศึกษาตลอดชีวิต

บริหารเงินเกษียณ

สำหรับใครที่อยู่ในวัยเกษียณหรือ ใกล้ที่จะเกษียณแล้ว สิ่งที่ต้องกังวล ต่อไปนั่นก็คือ รายได้หลังเกษียณนั่นเอง ผู้ที่รับราชการจะได้บำนาญซึ่งก็พอ เลี้ยงปากท้องในยามแก่เฒ่าได้อย่าง ไม่ยากเย็น

แต่คนที่ได้รับเงินบำเหน็จหรือเงินก้อน หลังจากเกษียณอาจจะได้เงินก้อนมาจำนวนหนึ่ง จะนำไปต่อยอดลงทุนอะไรดี เพื่อที่ให้ออกดอกผลให้เก็บไว้กินไว้ใช้หลังเกษียณได้ และมีความเสี่ยงต่ำ

สำหรับใครที่กำลังจะเข้าสู่วัยเกษียณก็ลองพิจารณาดู แนวทางที่จะให้เงินทำงาน

ฝากเงินกับธนาคาร

ถือว่าเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดและคนหลังเกษียณส่วนมากเลือกที่จะลงทุนด้วยวิธีนี้ เพราะการฝากเงินกับธนาคารจะทำให้เราได้รับดอกเบี้ยรายปี ซึ่งจะอยู่ที่ 0.25-3% ต่อปี เมื่อหักกับภาษีดอกเบี้ย 15% แล้วแทบจะไม่เพียงพอสำหรับคนที่ตั้งใจจะออมเงินไว้กินดอกเบี้ยยามเกษียณอายุเหมือนเมื่อก่อน

การซื้อกองทุนรวม

กองทุนรวมถือเป็นการลงทุนอีก รูปแบบหนึ่งที่เหมาะกับคนวัยเกษียณ ความเสี่ยงถือว่ามีน้อย และให้ผลตอบแทนที่สูงกว่าเงินฝาก ปัจจุบันผลตอบแทนอยู่ราว 2.5-4% ต่อปี แต่ก็มีความเสี่ยงระดับหนึ่งเกี่ยวกับผลตอบแทนที่จะได้ด้วย

การลงทุนในหุ้น

ตลาดหุ้นถือเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่คนหลังวัยเกษียณอายุสามารถลงทุน แต่ก็มีความเสี่ยงค่อนข้างสูง มีหลายคนตั้งใจว่าหลังจากเกษียณจะลงทุนในหุ้น เพราะคิดว่าง่ายที่จะได้ผลตอบแทนสูงๆ การจะทุ่มเงินลงทุนก้อนหรือเงินบำเหน็จที่จะไปลงทุน ก็ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบและต้องศึกษาอย่างจริงจัง

คุณพร้อมและวางแผนที่จะเริ่มต้นชีวิต...หลังเกษียณแล้วหรือยัง