รอยร้าวที่เกิดจากบ้านทรุด (ตอนที่ 1)

....ธเนศ วีระศิริ

การทรุดตัวของบ้านหรืออาคารโดยทั่วไปแบ่งได้เป็นสองแบบ คือ ฐานรากทรุดตัวตามกันจนอาคารเอียงไปด้านใดด้านหนึ่ง และการทรุดตัวที่ไม่เท่ากันของฐานรากในอากาศ ซึ่งสาเหตุของการทรุดตัวทั้งหมดได้กล่าวมาก่อนหน้านี้จนจบแล้ว สำหรับตอนนี้จะพูดถึงเรื่องรอยร้าวที่เกิดจากการทรุดตัวของฐานราก เพื่อให้พอเห็นแล้วทราบได้ทันทีว่าฐานรากของอาคารมีปัญหาหรือไม่

อาคารที่ฐานรากทรุดตัวตามกันจนเอียงไปด้านใดด้านหนึ่ง มักจะไม่มีรอยแตกร้าวให้พบเห็น เพราะไม่เกิดแรงดึงรั้งกันเองภายในโครงสร้างของอาคาร ด้วยเหตุที่ไม่มีรอยแตกร้าวเจ้าของอาคารจึงคิดว่าไม่มีปัญหา และเพราะอาศัยอยู่ทุกวันจนเกิดความเคยชินจึงไม่พบว่ามีสิ่งใดผิดปกติ เมื่อเวลาผ่านไป อาคารเกิดการทรุดตัวเพิ่มมากขึ้น มาทราบทีหลังอาคารก็ทรุดตัวไปมากแล้ว

ส่วนมากเท่าที่เจ้าของอาคารพบว่าอาคารทรุดเอียงเพราะสังเกตได้จากวัสดุกลมที่กลิ้งกับพื้นไปในทิศทางเดียวกัน ประตูที่เปิดอ้าค้างไว้จะหมุนเปิดออกหรือปิดเข้าในทิศทางหนึ่งเสมอ ระดับน้ำในตู้ปลาเอียงผิดปกติ หรือขณะปรับปรุงทำพื้นใหม่ซึ่งต้องมีการจับระดับของพื้นจึงทราบในตอนนั้น

อาคารทรุดเอียงส่วนใหญ่เจ้าของอาคารจะทราบภายหลังจากเกิดความต่างระดับภายในตัวบ้านมากกว่า 15 ซม. บางท่านแก้ไขปัญหาด้วยการเทคอนกรีตปรับพื้นใหม่หลายครั้ง แต่ก็ยังแก้ปัญหาไม่จบ ที่เป็นเช่นนี้เพราะยังไม่ได้แก้ปัญหาที่ต้นเหตุ

การเทคอนกรีตปรับพื้นเป็นการเพิ่มน้ำหนักของตัวอาคารเป็นการเร่งให้เกิดการทรุดตัวเร็วขึ้น และหากแก้ไขในภายหลังด้วยการยกอาคารให้ตั้งตรงใหม่ พื้นที่เทปรับระดับไว้จะกลับกลายเป็นพื้นเอียง ซึ่งทำให้ต้องสกัดพื้นออกอีก เป็นความยุ่งยากและเสียค่าใช้จ่ายมากกว่าแก้ไขปัญหาที่ต้นเหตุตั้งแต่ต้น

หลายท่านคงสงสัยว่า เมื่อไม่มีรอยร้าวแล้วจะทราบได้อย่างไรว่าอาคารทรุดเอียงหรือไม่?

แท้ที่จริงแล้วอาคารทรุดเอียงก็มีรอยร้าวให้เห็นแต่เป็นรอยร้าวตรงตำแหน่งที่ฐานรากทรุดตัวน้อยที่สุด และเป็นรอยร้าวที่ไม่สะดุดตาเหมือนกรณีที่ฐานรากทรุดตัวไม่เท่ากัน

สำหรับกรณีที่ฐานรากในอาคารทรุดตัวไม่เท่ากันจะเกิดรอยแตกร้าวในอาคารให้เห็นอย่างชัดเจน รอยแตกร้าวเป็นสัญญาณเตือนและทำให้ทราบว่าฐานรากใดมีปัญหา รอยร้าวในอาคารที่เกิดจากฐานรากทรุดตัวไม่เท่ากันอาจเกิดที่ตำแหน่งคาน เสา พื้น หรือผนังก็ได้ แต่สำหรับผนังซึ่งส่วนใหญ่เป็นประเภทก่ออิฐฉาบปูนไม่สามารถรับแรงได้ดีเท่าคอนกรีตเสริมเหล็กจะแตกร้าวได้ง่าย

สำหรับท่านที่มีปัญหาเรื่องบ้านต้องการปรึกษาวิศวกร วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทยฯ ได้จัดรายการ คลินิกช่างพบประชาชน ขึ้นที่อาคารวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ทุกวันเสาร์ปลายเดือน เดือนนี้ตรงกับวันที่ 31 ก.ค. 2553 เริ่มตั้งท่านที่มีความสนใจเข้าร่วมกิจกรรมกรุณาโทร.แจ้ง 023192708 ถึง 10 ต่อ 310 รับไม่เกิน 20 ท่าน และเป็นบริการฟรีครับ