แอพพลิเคชั่นผ้าไทย เครื่องมือดิจิทัลนักออกแบบ

โดย...ดวงใจ จิตต์มงคล

“ผ้าไทย” อีกหนึ่งวัสดุชั้นเลิศที่กลุ่มผู้ผลิตสินค้ารวมถึงนักออกแบบทั้งไทยและต่างชาติในปัจจุบัน ต่างให้ความสนใจนำมาใช้เป็นวัสดุสำคัญในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ทั้งเครื่องแต่งกาย ของตกแต่งบ้าน ของใช้ ของประดับ ฯลฯ เป็นส่วนหนึ่งที่ผลักดันให้ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (ทีซีดีซี) ได้พัฒนาแอพพลิเคชั่นผ้าไทยเพื่อให้บริการดาวน์โหลดได้บนสมาร์ทโฟน แท็บเล็ต ในระบบปฏิบัติการทั้งไอโอเอสและแอนดรอยด์

นพดล วีรกิตติ ผู้อำนวยการฝ่ายเทคโนโลยีสารสนเทศและบริหารพื้นที่ ทีซีดีซี กล่าวว่าแอพพลิเคชั่น “ผ้าไทย” เป็นโปรแกรมสำเร็จรูปเพื่อช่วยในการออกแบบลายผ้าและนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับผ้าไทยอย่างรอบด้าน ตั้งแต่ข้อมูลเชิงกายภาพ ข้อมูลด้านมาตรฐานและการทดสอบสิ่งทอ ข้อมูลตามประเภทของผ้า ข้อมูลเทคนิคการทอ และข้อมูลเชิงวัฒนธรรม ซึ่งนับเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนาและสร้างสรรค์เนื้อหาเชิงดิจิทัล ที่จะมาสามารถต่อยอดเชิงธุรกิจต่อไปในอนาคตได้

แอพพลิเคชั่นนี้เหมาะสำหรับนักออกแบบรุ่นใหม่ อาจารย์ และนักศึกษาด้านการออกแบบแฟชั่นหรือสิ่งทอ ผู้ประกอบการยุคใหม่ กลุ่มโอท็อป รวมถึงผู้สนใจด้านการออกแบบ เพื่อใช้เป็นเครื่องมือช่วยการออกแบบ ไปจนถึงการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์จริงให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและสะดวกง่ายดายยิ่งขึ้น

สำหรับจุดเด่นของแอพพลิเคชั่นผ้าไทย ประกอบด้วย ปรับเปลี่ยนรูปแบบของลายผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้าด้วยโปรแกรมจำลองลายทอเสมือนจริง ทั้งลายมาตรฐานและลายที่ออกแบบใหม่โดยเฉพาะรวม 22 ลาย สามารถทดลองเปลี่ยนคู่สีได้มากถึง 10 คู่สี พร้อมด้วยข้อมูลคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์ผ้าไทย รวมถึงข้อมูลมาตรฐานและข้อกำหนดของประเทศต่างๆ สำหรับผู้ประกอบการที่สนใจจะส่งออกผลิตภัณฑ์จากผ้าไทย โดยมีตัวอย่างลายผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า ทั้งเสื้อผ้าสำเร็จรูปและผลิตภัณฑ์ อื่นๆ เช่น ของชำร่วยและของประดับตกแต่ง เพื่อกระตุ้นแรงบันดาลใจและการนำไปใช้งาน

นอกจากนี้ ยังอัพเดทข้อมูลแนวโน้มและความต้องการในตลาดผ้าทั้งในและต่างประเทศ เช่น ในเอเชียและยุโรป เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการผลิตผ้าทอและสินค้าจากผ้าไทย รวมถึงข้อมูลค่าเฉลี่ยรูปร่างประชากรไทย ช่วยให้ตัดเย็บเสื้อผ้าสำเร็จรูปที่ได้ขนาดมาตรฐาน

นพดล กล่าวเสริมว่า แอพดังกล่าวเป็นโครงการนำร่องของทีซีดีซีเพื่อพัฒนาเครื่องมือดิจิทัลเข้ามาสนับสนุนผู้ประกอบการ ผู้ผลิต รวมถึงนักออกแบบที่มีความต้องการเลือกใช้วัสดุประเภทต่างๆ โดยนำเรื่องผ้ามาพัฒนาก่อน ด้วยเป็นวัสดุท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับวิถีชุมชนและวัฒนธรรม โดยเฉพาะในภาคเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือที่มักทอผ้าผืนเป็นประจำในช่วงหลังฤดูทำนา ซึ่งงานผ้าของวิถีชุมชนเหล่านี้ถือเป็นแหล่งทรัพยากรวัตถุดิบที่สำคัญ

ทั้งนี้ จากสำรวจชุมชนที่มีการทอผ้าของกลุ่มตัวอย่างใน จ.เชียงใหม่ พบว่า ปัญหาหลักที่มักพบเจอ คือ ผู้ซื้อมักจะได้ลวดลายผ้าแบบเดิมๆ ด้วยกลุ่มชาวบ้านยังไม่มีแนวคิดการทอผ้าผืนลวดลายใหม่ๆ ซึ่งแอพนี้จะเข้ามาช่วยทั้งในเรื่องการตลาด วัสดุ และการออกแบบ หรือ ปรับลวดลาย ที่ไปถึงยังผู้ผลิตหรือผู้ทอผ้าได้โดยตรง จากปัจจุบันพบว่าชาวบ้านในหมู่บ้านที่เข้าไปสำรวจมีการใช้งานสมาร์ทโฟนหรือแท็บเล็ตแล้ว

หลังจากเปิดตัวแอพดังกล่าวมาระยะหนึ่ง ยังพบว่าเป็นที่ต้องการของกลุ่ม “เมกเกอร์” ผู้ผลิตสินค้างานฝีมือ (แฮนด์เมด) คนรุ่นใหม่ที่มีความคุ้นเคยกับเทคโนโลยีและสามารถนำมาใช้ร่วมกับงานออกแบบได้ ที่อยากผลิตและทำสินค้าของตัวเองขายในตลาด หรือผ่านเว็บไซต์ที่มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น และต้องการแอพดังกล่าวเพื่อเป็นเครื่องมือทุ่นแรงในการหาวัตถุดิบ หรือเข้ามาช่วยในการออกแบบ เป็นต้น

ปัจจุบันทีซีดีซีอยู่ระหว่างพัฒนาแอพผ้าไทยเวอร์ชั่น 2 โดยจะต่อยอดพร้อมเพิ่มวิธีการใช้งานใหม่ๆ อาทิ การสั่งงานออกแบบที่เชื่อมต่อได้กับเครื่องทอผ้า เพื่อให้ผู้ผลิตจากชุมชนทอผ้าท้องถิ่นสามารถทอผ้าในลวดลายใหม่ๆ ได้ตรงกับความต้องการของตลาดได้โดยตรง เป็นต้น และจะพัฒนาให้แอพดังกล่าวอยู่ในรูปแบบของโอเพ่นซอร์ส เปิดเผยรหัสข้อมูลโปรแกรมเชิงสาธารณะเพื่อให้นักพัฒนาสามารถนำแอพพลิเคชั่นดังกล่าวไปต่อยอดได้ในอนาคตด้วย