ปัญหาธุรกิจครอบครัวไทยกับแนวทางแก้ไข : ทฤษฎี 3 วงกลม

ต่อจากฉบับที่แล้วนะครับ ถ้าสังเกตในวงกลมเราจะเห็นได้ว่า วงกลมครอบครัวกับวงกลมของกฎหมายจะมีความเชื่อมโยงกันระหว่างวงกลมที่ 1 และวงกลมที่ 2 ซึ่งเอกสารทางกฎหมายอาจจะช่วยให้มีการขจัดปัญหาของสมาชิกในครอบครัวได้หลายประเด็น อีกทั้งยังสามารถบรรลุเป้าหมายของการสร้างความมั่งคั่งในครอบครัวให้อยู่ตลอดไป

ส่วนวงกลมที่ 3 เกี่ยวกับปัญหาเรื่องธุรกิจนั้น แบ่งได้ดังนี้

1.ธุรกิจครอบครัวขาดการวางแผนกลยุทธ์การเงินการลงทุน

2.การบริหารความเสี่ยงทางกฎหมาย ซึ่งทำให้ความมั่งคั่งลดลงหรือสูญหายไป

3.การที่ธุรกิจครอบครัวไม่สามารถรองรับกับความเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายเกิดขึ้นได้ ซึ่งมีผลต่อธุรกิจครอบครัวทั้งในระยะสั้นและระยะยาว

4.การขาดบุคลากรมืออาชีพในฐานะกรรมการหรือที่ปรึกษาที่จะมาช่วยบริหารกิจการครอบครัวให้เจริญเติบโตได้อย่างยั่งยืน

โดยปัญหาวงธุรกิจครอบครัวดังกล่าวอาจมีแนวทางแก้ไขดังนี้ คือ

1.การจัดอบรมให้มีความรู้ในเรื่องกลยุทธ์การเงินการลงทุน และติดตามความเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายที่จะมีผลกระทบต่อธุรกิจครอบครัว ให้แก่สมาชิกในครอบครัวอย่างสม่ำเสมอ

2.กำหนดนโยบายให้สมาชิกในครอบครัวรู้จักทำงานในครอบครัวจากตำแหน่งเล็ก แล้วจึงเลื่อนขึ้นตามลำดับ โดยความเห็นชอบและยอมรับของสมาชิกในครอบครัวหรือผู้นำธุรกิจต่อไป หรืออาจให้ไปทำงานภายนอกก่อนเพื่อเรียนรู้หาประสบการณ์ และเครือข่ายก่อนกลับเข้ามาทำธุรกิจของครอบครัว

3.การหามืออาชีพที่จะเข้ามาช่วยเป็นกรรมการหรือเป็นที่ปรึกษา โดยมีผลประโยชน์หรือค่าตอบแทนที่เหมาะสม เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของธุรกิจ

4.ใช้หลักธรรมาภิบาลหรือการกำกับดูแลกิจการที่ดีในการบริหารจัดการ รวมทั้งการบริหารความเสี่ยงทางกฎหมายของการดำเนินธุรกิจครอบครัว

5.การพิจารณาที่จะนำบริษัทเข้าจดทะเบียนในตลาดทุนเพื่อระดมทุน และเพื่อเป็นกลไกในการขจัดความขัดแย้งของครอบครัว รวมถึงการสร้างความมั่งคั่งให้กับสมาชิกในครอบครัว โดยมีตัวชี้วัดความมั่งคั่งและสามารถขายหุ้นได้โดยไม่เสียภาษีเงินได้

ปัญหาและแนวทางแก้ไขของธุรกิจครอบครัวไทยที่ผมพยายามสรุปมานั้น ไม่สามารถแยกพิจารณาวงใดวงหนึ่งเป็นเอกเทศได้ เพราะวงกลมทั้งสามเรื่องนี้มีความเกี่ยวพันกันอย่างแยกไม่ออก

ทฤษฎี 3 วงกลมจึงต้องขับเคลื่อนไปด้วยกัน และต้องให้เกิดความสมดุลเพื่อให้ธุรกิจครอบครัวเจริญเติบโตได้ต่อไปกว่า 3 ชั่วคน เพื่อเป็นการลบคำสาปที่ว่าธุรกิจครอบครัวอยู่ได้ไม่เกิน 3 รุ่น การสร้างความสมดุลจะต้องให้สมาชิกในครอบครัวมีความรัก ความสามัคคี ความเข้าใจซึ่งกันและกัน ทำธุรกิจอย่างมีความรับผิดชอบ และมีคุณธรรมจริยธรรม

ดังนั้น การจัดให้การศึกษาอบรมระหว่างสมาชิกในครอบครัวในเรื่องดังกล่าว จึงมีความสำคัญตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยป้องกันปัญหาได้ดีกว่ามาตรการทางกฎหมาย

เจ้าของธุรกิจหรือผู้เกี่ยวข้องกับครอบครัวทุกคนควรจะได้อ่านเล่มนี้ โดยเฉพาะภาษาไทย เพราะเป็นหนังสือที่ว่าด้วยกระบวนการในการสร้างความเข้าใจในการวางแผนธุรกิจครอบครัว การวางแผนสำหรับครอบครัวนักธุรกิจ กระบวนการวางแผน การวางแผนครอบครัว ไม่ว่าจะเป็นการได้มาซึ่งพันธกิจของครอบครัว การส่งเสริมให้สมาชิกในครอบครัวมีส่วนร่วม การเตรียมทายาทรุ่นต่อไปเพื่อเป็นผู้บริหารและผู้นำธุรกิจครอบครัว การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้มีประสิทธิภาพ

รวมตลอดถึงการวางแผนอื่นๆ ทางธุรกิจ การทำยุทธศาสตร์ที่เป็นไปได้และยุทธศาสตร์ในการตัดสินใจด้านการลงทุน รวมทั้งการกำหนดบทบาทของคณะกรรมการบริษัทในการวางแผนธุรกิจครอบครัว รวมทั้งวิธีการประเมินแบบสอบถามต่างๆ จึงน่าจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง

นับได้ว่าเป็นตำราธุรกิจครอบครัว (ภาษาไทย) ฉบับแรกที่ผมคิดว่าเจ้าของธุรกิจครอบครัวไทยควรจะมีโอกาสและพิจารณาดูว่าจะนำมาใช้กับธุรกิจครอบครัวได้หรือไม่ เพราะปัญหาของธุรกิจครอบครัวนี้เป็นปัญหาร่วมกัน อาจจะมีความแตกต่างบ้างก็ในเรื่องวัฒนธรรมของแต่ละประเทศ

และหากมีโอกาสผมจะย่อหนังสือธุรกิจครอบครัวต่างประเทศที่น่าสนใจมาเล่าให้ฟัง ส่วนตำราภาษาไทยของผมนั้น ก็อยู่ในระหว่างการรวบรวมเพื่อพิมพ์เป็นเล่มอยู่ โปรดติดตามก็แล้วกันนะครับ...