สำนักข่าวรอยเตอร์ - โอกาสที่รัฐบาลรัสเซียจะผิดนัดชำระหนี้กำลังเป็นที่ถูกจับตามองอีกครั้งโดยมีกำหนดเส้นตายอยู่ที่ใบอนุญาตชำระเงินของสหรัฐฯ ที่อนุญาตให้มอสโกชำระหนี้พันธบัตรที่จะมีกำหนดในวันที่ 25 พฤษภาคมและจ่ายดอกเบี้ย 100 ล้านดอลลาร์หลังจากนั้นไม่นาน
มาตรการคว่ำบาตรที่บังคับใช้โดยทุนของชาติตะวันตกต่อรัสเซีย ภายหลังการรุกรานยูเครนเมื่อวันที่ 24 ก.พ. รวมถึงมาตรการตอบโต้ของมอสโก ล้วนแต่เป็นการโดดเดี่ยวรัสเซียออกจากโครงสร้างการเงินโลก
จนถึงตอนนี้ รัสเซียได้ดำเนินการตามมาตรการต่างๆ มากมายและชำระเงินสำหรับพันธบัตรระหว่างประเทศจำนวน 7 ฉบับนับตั้งแต่เริ่มสงคราม เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดการผิดสัญญา
แต่ด้วยใบอนุญาตหลักที่จำเป็นในการโอนเงินเนื่องจากจะหมดอายุ มอสโกอาจหมดหนทางแล้ว
ต่อไปนี้เป็นคำถามและคำตอบเกี่ยวกับปัญหาการชำระนี้ของรัสเซีย:
ใบอนุญาตจะถูกขยายหรือไม่?
สำนักงานควบคุมทรัพย์สินต่างประเทศของสหรัฐอเมริกา (OFAC) ได้ออกใบอนุญาต เมื่อวันที่ 2 มีนาคม อนุญาตให้มีการทำธุรกรรมระหว่างบุคคลสหรัฐฯ และกระทรวงการคลังของรัสเซีย ธนาคารกลางหรือกองทุนความมั่งคั่งแห่งชาติที่เกี่ยวข้องกับการชำระหนี้
ใบอนุญาตจะหมดอายุในวันพุธที่ 25 พฤษภาคม
โอกาสที่รัฐบาลสหรัฐจะต่อยายระยะเวลาดูเหมือนจะเป็นไปไมาได้ เจเน็ต เยลลน รมว.กระทรวงการคลังสหรัฐกล่าวว่าแม้จะไม่มีการตัดสินใจขั้นสุดท้าย แต่ก็ "ไม่น่าจะเป็นไปได้"
ข้อโต้เถียงเรื่องสนับสนุนและต่อต้านการขยายเวลาเป็นอย่างไร?
บรรดาผู้ที่สนับสนุนการขยายเวลาโต้แย้งชี้ว่าการยอมให้รัสเซียใช้หนี้จะทำให้รัสเซียต้องนำเงินออกมาชำระจนไม่มีเงินพอสำหรับทำสงครามหมดลง นั่นคือเป็นการบังคับให้รัฐบาลมอสโกใช้รายได้ที่เป็นสกุลเงินแข็งเพื่อชำระเงินให้กับเจ้าหนี้หลังจากที่เงินสำรองสกุลเงินประมาณ 640,000 ล้านดอลลาร์ของประเทศถูกอายัด
ฝ่ายตรงข้ามที่ไม่เห็นด้วยกับการขยายเวลา ชี้รัสเซียต้องจ่ายน้อยกว่า 2,000 ล้านดอลลาร์สำหรับหนี้ต่างประเทศจนถึงสิ้นปี ถือว่าน้อยเมื่อเทียบกับรายรับจากน้ำมันและก๊าซของมอสโก ซึ่งเพิ่มขึ้นเกือบ 28,000 ล้านดอลลาร์ในเดือนเมษายนเพียงเดือนเดียว เนื่องจากราคาพลังงานที่สูง
การชำระเงินใดที่ครบกำหนด?
ในวันที่ 27 พฤษภาคม การจ่ายดอกเบี้ยของ Eurobond สองสกุลจะถึงกำหนดชำระ คือ 71 ล้านดอลลาร์สำหรับพันธบัตรปี 2026 ในรูปดอลลาร์ และ 29 ล้านดอลลาร์สำหรับพันธบัตรปี 2036 ในสกุลเงินยูโร
ทั้งสองมีข้อกำหนดว่าสามารถชำระเงินในสกุลเงินแข็งทางเลือกอื่นได้ เช่น ดอลลาร์ ยูโร ปอนด์สเตอร์ลิง หรือฟรังก์สวิส ในขณะที่รูเบิลอยู่ในรายการพันธบัตรสกุลเงินยูโรด้วย การเปลี่ยนสกุลเงินสามารถทำได้ก็ต่อเมื่อ "เหตุผลที่อยู่นอกเหนือการควบคุม สหพันธรัฐรัสเซียไม่สามารถชำระเงินต้นหรือดอกเบี้ย" ในสกุลเงินเดิมได้
แต่มาตราเหล่านี้ยังไม่ได้ถูกทัดทาน แต่ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่าอาจเป็นเรื่องยากสำหรับรัสเซียที่จะโต้แย้ง เพราะการคว่ำบาตรเป็นการตอบสนองต่อการบุกรุกของยูเครน
พันธบัตรทั้งสองมีระยะเวลาผ่อนผัน 30 วัน
การชำระเงินครั้งต่อไปหลังจากนั้นคือ 235 ล้านดอลลาร์สำหรับ Eurobond สองฉบับในวันที่ 23 มิถุนายน
รัสเซียสามารถจ่ายได้หรือไม่?
รัฐมนตรีกระทรวงการคลัง อันตน ซิลูอานอฟ กล่าวว่ารัสเซียจะชำระหนี้ภายนอกเป็นเงินรูเบิล หากวอชิงตันปิดกั้นทางเลือกอื่นๆ และเสริมว่ามอสโกจะไม่เรียกตัวเองว่าผิดนัดเนื่องจากมีเงินที่จะชำระหนี้
เพื่อหลีกเลี่ยงการผิดนัด โดยทั่วไปจะต้องชำระเงินภายในระยะเวลาที่กำหนดและในสกุลเงินที่ถูกต้อง
กรณีนี้ซับซ้อนมาก เอียน คาร์ก หุ้นส่วนของบริษัท White & Case คิดว่ารัสเซียอาจยังคงสามารถชำระเงินให้กับผู้ถือหลักทรัพย์ที่จดทะเบียนที่ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์แห่งชาติในรัสเซียนอกเขตอำนาจศาลของสหรัฐฯ
“อาจเป็นไปได้ว่าการชำระเงินเหล่านั้นไม่สามารถโอนไปยังผู้ถือรายอื่นได้ รวมถึงบุคคลในสหรัฐอเมริกา แต่รัสเซียอาจปฏิบัติตามภาระผูกพันภายใต้เงื่อนไขของพันธบัตรและหลีกเลี่ยงการผิดนัด - อย่างน้อยก็ในระยะสั้น” คลาร์กกล่าว "กลเม็ดมีรายละเอียดอยู่"
นอกจากรัสเซียจะจ่ายเงินเป็นรูเบิลแล้ว รัสเซียยังสามารถชำระเงินก่อนกำหนดวันที่ 25 พฤษภาคมได้อีกด้วย
ทำไมรัสเซียถึงต้องการหลีกเลี่ยงผิดนัดชำระหนี้?
แม้ว่ารัสเซียจะมีเงินเพียงพอที่จะชำระหนี้ แต่ในที่สุดรัสเซียก็จะมองหาแหล่งเงินทุนจากต่างประเทศต่อไปอยู่ดี
ในสถานการณ์หยุดยิง รัสเซียจะพยายามสร้างความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศที่ถูกตัดขาดความสัมพันธ์ระหว่างสงคราม คริส มิลเลอร์ ผู้อำนวยการยูเรเซียของกรีนแมนเทิลและผู้เขียนหนังสือ "Putinomics: Power and Money in Resurgent Russia" กล่าว
การผิดนัดหนี้พันธบัตรจะทำให้การเข้าถึงตลาดทุนยากขึ้นแม้สำหรับองค์กรที่ไม่ได้ทำการคว่ำบาตร และยังเพิ่มต้นทุนการกู้ยืมอีกด้วย มิลเลอร์กล่าว
“ถ้าคุณนั่งอยู่ในเครมลินและพยายามมองโลกในแง่ดี สิ่งที่คุณจะบอกตัวเองก็คือความสัมพันธ์ทางการค้ากลับมาเป็นปกติอย่างรวดเร็วหลังจากปี 2014” มิลเลอร์กล่าวเสริม โดยอ้างถึงการผนวกไครเมียของรัสเซียเมื่อ 7 ปีที่แล้ว อย่างไรก็ตาม ครั้งนี้อาจจะแตกต่างออกไป "มันจะใช้เวลามากขึ้น"
เหตุใดการผิดนัดชำระหนี้ครั้งนี้จึงแตกต่างออกไป?
โดยปกติแล้วประเทศต่างๆ จะหยุดให้บริการหนี้เมื่อมีเงินสำรองระหว่างประเทศเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย และไม่สามารถเข้าถึงตลาดได้
กรณีนี้แตกต่างกัน การผิดนัดของรัสเซียเป็นเรื่องที่คิดไม่ถึงจนกระทั่งเมื่อเร็วๆ นี้ ประเทศได้รับการจัดอันดับอยู่ในระดับ "เหมาะลงทุน" (Investment Grade พันธบัตรมีความเสี่ยงต่ำที่จะถูกผิดนัด) ก่อนการรุกรานของยูเครน
"รัสเซียสามารถปล่อยให้เกิดการเกินดุลบัญชีเดินสะพัดได้มาก" เวาเทอร์ สตูร์เคนบอม นักยุทธศาสตร์จาก Northern Trust Asset Management กล่าว “ตัวเปลี่ยนเกมที่แท้จริงคือถ้ายุโรปหยุดซื้อน้ำมัน นั่นจะสร้างแรงกดดันให้กับพวกเขาอย่างแน่นอน”
Source - EXPLAINER-Washington holds key to Russia's sovereign default - By Karin Strohecker and Jorgelina do Rosario/LONDON, May 19 (Reuters)
Photo - REUTERS/Dado Ruvic/Illustration/File Photo