posttoday

จับตาภัยเสี่ยง "เชื้อกลายพันธุ์แฟรงเกนสไตน์"

16 มกราคม 2565

มันเริ่มมาจากคำเตือนของผู้เชี่ยวชาญรายงานข่าวของสำนักข่าว AP แต่มันมีโอกาสแค่ไหน หลังเคยมีรายงานการพบเดลตาและโอมิครอนรวมพลังกันที่ไซปรัส

ขณะนี้การระบาดของโอดมิครอน (Omicron) กลายเป็นเชื้อหลักในหลายประเทศแล้วตั้งแต่สหรัฐไปจนถึงออสเตรเลีย เข้าแทนที่เดลตา (Delta) โดยมีอาการที่อ่อนกว่าเดลตา แต่อัตราการติดเชื้อแพร่เร็วกกว่า

แต่ในขณะที่เดลตายังไม่ไปไหน มีคำเตือนจากบางประเทศ เช่น ออสเตรเลียให้ประชาชนไปฉีดเข็มกระตุ้นเพื่อป้องกันมัน และมีคำถามเกิดขึ้นมาบ้างแล้วว่า "จะเป็นไปได้ไหมที่จะติดทั้งโอมิครอนและเดลตาในเวลาเดียวกัน?"

ก่อนหน้านี้มีรายงานข่าวว่าที่ไซปรัส นักวิทยาศาสตร์พบลักษณะทางพันธุกรรมของเชื้อโอมิครอนและเดลตาในตัวอย่างจากผู้ป่วย ทำให้เกิดกระแสเรื่อง "เดลไมครอน" หรือเชื้อทั้งสองผนึกกำลังกันมาระยะหนึ่ง แต่ก็มีกระแสกังขาว่านักวิทยาศาสตร์ที่ไซปรัสทำให้เชื้อทั้งสองผสมกันโดยอุบัติเหตุหรือไม่? ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ที่เปิดเผยเรื่องดังกล่าวยืนยันเสียงแข็งว่าไม่ได้เกิดเรื่องเช่นนั้น

แล้วมันเป็นไปได้หรือไม่? นายแพทย์ อาเมช เอ. อาดัลจา (Amesh A. Adalja, MD) ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อและนักวิชาการอาวุโสศูนย์ความมั่นคงด้านสาธารณสุขที่มหาวิทยาลัยจอห์น ฮอปกินส์ กล่าวกับเว็บไซต์ Health ว่าการติดเชื้อไวรัสสองสายพันธุ์สามารถเกิดขึ้นได้ เขาบอกว่า "ในทางชีววิทยา ใช่ เป็นไปได้ที่จะติดเชื้อโอมิครอนและเดลตาในครั้งเดียวกัน"

นายแพทย์ โทมัส รัสโซ (Thomas Russo, MD) ศาสตราจารย์และหัวหน้าแผนกโรคติดเชื้อที่มหาวิทยาลัยบัฟฟาโลกล่าวกับ Health โดยอธิบายว่าเชื้อโอมิครอนของ SARS-CoV-2 แพร่ระบาดในเซลล์บางเซลล์ และเดลตาแพร่เชื้อในเซลล์อื่นๆ เมื่อใดก็ตามที่ไวรัสเข้าสู่ร่างกายของเรา อนุภาคต่างๆ จะไม่จับกับทุกเซลล์ ดังนั้นในการติดไวรัสร่วม ไวรัสสายพันธุ์ต่างกันจึงมีโอกาสที่จะสามารถจับกับเซลล์ต่างๆ ได้ในเวลาเดียวกัน

แต่การติดเชื้อร่วมอาจนำไปสู่การสร้างสายพันธุ์ที่อันตรายยิ่งขึ้นได้หรือไม่?

ดร.สจ๊วต แคมป์เบลล์ เรย์ (Dr Stuart Campbell Ray) ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อจากมหาวิทยาลัยจอห์น ฮอปกินส์ กล่าวกับาสำนักข่าว AP ว่า การหมุนเวียนของเชื้อโอมิครอนและเดลตาไปพร้อมๆ กันผู้คนอาจติดเชื้อซ้ำซ้อนซึ่งสามารถทำให้เกิดสิ่งที่ดร. เรย์เรียกว่า "Frankenvariants" หรือ "เชื้อกลายพันธุ์แฟรงเกนสไตน์" คือลูกผสมที่มีลักษณะเฉพาะของทั้งสองประเภท

บางที เราอาจจะต้องจับตาสถานการณ์ในประเทศที่โอมิครอนและเดลตาแสดงพลังงในระดับเท่าๆ กัย เช่น ในเนปาล Kathmandu Post รายงานอ้างผู้เชี่ยวชาญว่าขณะที่การติดเชื้อที่เพิ่มขึ้นมาอีกครั้งในเนปาลเป็นผลมาจากทั้งโอมิครอนและเดลตา และเนปาลกำลังตกอยู่ภายใต้ภัยคุกคามที่ร้ายแรงจากทั้งสองเชื้อนี้ ในสถานการณ์ที่ผู้เชี่ยวชาญบอกว่าคือ "ภัยเสี่ยงคู่"

แต่จนถึงตอนนี้รัฐบาลเนปาลก็ยังไม่ออกคำเตือนเรื่องโอมิครอน และผู้เชี่ยวชาญชี้ว่ารัฐบาลไม่ควรมองว่ามันมีอาการเบา

Photo by Miguel MEDINA / AFP