posttoday

พลังแห่ง 'พู่กันเทพ' ศิลปินดาวน์ซินโดรมผู้เอาชนะขีดจำกัด

14 กันยายน 2564

เรื่องราวของคานาซาวะ โชโกะ ที่บริจาคผลงานให้วัดในญี่ปุ่น เพื่ออธิษฐานขอให้โรคระบาดยุติโดยเร็วที่สุด เธอเริ่มคัดลอกพระไตรปิฎกเมื่ออายุได้ 5 ขวบ และในที่สุดก็กลายเป็นนักคัดลายมือที่มีชื่อเสียง

คานาซาวะ โชโกะ (Kanazawa Shoko) เป็นลิปิกร (นักเขียนอัษรวิจิตร) ชั้นนำของญี่ปุ่น มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ตัวอักษรที่ทรงพลังและเด็ดเดี่ยว สะท้อนความปราถนาของเธอที่จะยืนหยัดด้วยตัวเอง

คานาซาวะ โชโกะ ไม่ธรรมดาตรงที่เธอมีอาการดาวน์ซินโดรม แต่ไม่เพียงเขียนอักษรได้ กลับยังสามารถผลักดันตัวเองจนกลายเป็นนักลิปิศิลป์ที่ทั่วโลกยอมรับ

แต่กว่าจะมาถึงทุกวันนี้ โชโกะต้องผ่านความขมขื่นไม่น้อย โดยเฉพาะกับคุณแม่ที่หัวใจแทบแตกสลาย ตอนที่ทราบว่าลูกคนเดียวมีกลุ่มอาการดาวน์

แม่ของเธอเป็นนักลิปิศิลป์ระดับอาชีพ ส่วนคุณพ่อเป็นผู้บริหารในบริษัทชั้นนำของประเทศ ชีวิตของทั้งคู่ดูพร้อมสรรพ ยกเว้นแต่ขาดทายาท แต่แล้วเมื่อมีทายาทกลับไม่สมบูรณ์แบบดังใจหวัง

แม่ของเธอกังวลว่าสักวันหนึ่ง หากครอบครัวไม่เหลือใคร โชโกะจะอยู่อย่างไร

ความกังวลนี้ทำให้คุณแม่คิดได้ว่าควรจะสอนการเขียนอักษรศิลป์เพื่อให้ลูกมีสมาธิ เมื่อมีสมาธิแล้วก็สามารถตั้งใจทำอะไรๆ ได้ด้วยตัวเอง

โชโกะเริ่มเรียนอักษรเมื่ออายุ 5 ขวบ แต่เรื่องนี้ไม่ใช่ง่ายๆ เพราะลิปิศิลป์มีกฎเกณฑ์ที่ซับซ้อน อย่าว่าแต่ผู้ที่มีปัญหาทางสมองเลย แม้แต่คนทั่วไปยังยากที่จะเข้าถึง กระนั้นก็ตาม คุณแม่ของเธอพยายามสอนหลักการเหล่านี้ ด้วยอุปมาอุปมัยง่ายๆ จนลูกสาวเข้าใจ

ผลงานชิ้นเอกชิ้นแรกของโชโกะ คือการคัดลอกมหาปรัชญาปารมิตาหฤทัยสูตร เขียนเมื่ออายุ 10 ขวบ แต่กว่าจะได้ชิ้นนี้ออกมาเลือดตาคุณแม่แทบกระเด็น และลูกสาวเสียน้ำตาไปไม่รู้เท่าไหร่ จนเรียกกันว่าเป็น "พระสูตรแห่งน้ำตา"

แต่โชโกะพัฒนาฝีมืออย่างต่อเนื่อง เก็บรางวัลมากมาย อายุแค่ 19 ปีก็ได้รับตำแหน่งลิปิกรสูงสุดเทียบกับเด็กๆ ในวัยเดียวกัน ผลงานที่สร้างชื่อเสียงให้โชโกะอย่างมากคือการเขียนอักษรให้กับซีรีส์เรื่อง ไทระ โนะ คิโยะโมะริ ของช่อง NHK ต่อมายังเขียนอักษรให้กับงานการกุศล และสร้างผลงานศิลปะระดับชาติ ประดับตามวัดสำคัญของประเทศ

คุณแม่วัย 70 กว่าปียังคอยช่วยเหลือลูกสาวอยู่ห่างๆ ไม่เฉพาะแค่สอนวิชาอักษร แต่ยังสอนให้ทำงานบ้านเอง จนสามารถเข้าครัวทำอาหารได้ตั้งแต่ 5 ขวบ ทุกวันนี้ยังช่วยคุณแม่สอนวิชาเขียนอักษรให้กับผู้สนใจอีกด้วย แต่โชโกะรู้ดีว่าสักวันเธอต้องอยู่ตามลำพัง การยืนหยัดด้วยตัวเองจึงเป็นความหวังอย่างหนึ่งของเธอ

ความหวังนี้สะท้อนออกมาในผลงานหลายๆ ชิ้น ขณะเดียวกันหลายชิ้นก็สะท้อนการมองโลกในแง่ดี และสายใยที่เกี่ยวโยงถึงพุทธธรรม ไม่ว่าจะเป็นอักษรความฝัน ความรัก เสียงหัวเราะ หรือแม้แต่ ไร้จิต และจิตพุทธะ

ในเดือนพฤศจิกายน 2017 โชโกะได้จัดแสดงผลงานคัดลายมือของชาวพุทธที่ใหญ่ที่สุดในโลกที่วัดริวอุนจิ ในญี่ปุ่น นอกจากประเทศญี่ปุ่นแล้ว เธอยังได้จัดนิทรรศการเดี่ยวมากกว่า 400 งานในรัสเซีย สิงคโปร์ ไต้หวัน และดูไบ และเป็นที่รู้จักทั้งในประเทศและต่างประเทศ

โชโกะจะจัดนิทรรศการอักษรศิลป์ที่วัดริวอุนจิ ในเมืองฮามามัตสึ ตั้งแต่วันที่ 23 กันยายนถึง 3 ตุลาคม และจะเผยแพร่ผลงานใหม่ของเธอในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ทางวัดกล่าวว่ามีความหวังว่าชาวเมืองจะ "ฟื้นคืนความเมตตากรุณาในใจ" ในช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้

เมื่อชมผลงานอักษรคานาซาวะ โชโกะ เราจะรู้สึกว่านี่ไม่ใช่ผลงานของผู้ป่วยทางสมอง แต่เป็นความเคลื่อนไหวจากปลายพู่กันที่สะท้อนออกมาจากใจบริสุทธิ์ ปราศจากอาการป่วยไข้

โดย กรกิจ ดิษฐาน