posttoday

วิบากกรรมกะทิไทย ถูกฝรั่งแบนแล้วใครได้ประโยชน์?

30 ตุลาคม 2563

เปิดสถิติเรื่องของมะพร้าวไทยที่คุณอาจจะยังไม่รู้ ดูตัวเลขแล้ววิเคราะห์ว่าใครคือคู่แข่งของไทยและใครจะได้ประโยชน์จากการที่สินค้าไทยถูกแบน

เป็นอีกครั้งที่กะทิของไทยถูกแบนจากต่างประเทศด้วยข้อกล่าวหาว่าไทยใช้ลิงเก็บมะพร้าวอันเป็นการทารุณสัตว์ ก่อนหน้านี้เมื่อช่วงต้นปีกะทิของไทยก็ถูกแบนในทำนองเดียวกันทำให้เกิดกระแสคัดค้านและต่อต้านจากคนไทย 

ประเทศที่ผลิตมะพร้าวได้มากที่สุดในโลกคือ อินโดนีเซีย (มีผลผลิต 18 ล้านตัน) ตามด้วยฟิลิปปินส์ และอินเดีย ส่วนใหญ่อยู่ในอันดับที่ 9 ของโลก (ผลิตได้ 8.8 แสนตัน จากตัวเลจปี 2018) ซึ่งน้อยกว่าเวียดนามเสียอีก

ประเทศที่บริโภคมะพร้าวมากที่สุดในโลกก็ยังเป็นอินโดนีเซีย (19 ล้านตัน) ตามด้วยฟิลิปปินส์ และอินเดีย ทั้ง 3 ประเทศนี้บริโภคมะพร้าวคิดเป็น 72% ของทั้งโลกและบริโภคมากว่าที่ตัวเองผลิตได้ ส่วนใหญ่อยู่ในอันดับที่ 10 ของโลก

แต่ไทยเป็นประเทศที่ส่งออกมะพร้าวมากเป็นอันดับที่ 2 ของโลกรองจากอินโดนีเซีย (7 หมื่นตัน) อันดับที่สามคือเวียดนาม ทั้ง 3 ประเทศนี้คิดเป็น 23% ของสัดส่วนการส่งออกมะพร้าวทั้งโลก

ระหว่างปี 2007- 2018 ไทยมีการส่งออกมะพร้าวเพิ่มขึ้น 6.4% อยู่ในอันดับที่ 7 ของโลก ซึ่งโตช้ากว่าเวียดนามที่พุ่งพรวดขึ้นมาถึง 43.2% แต่เวียดนามก็ยังช้ากว่ากายานา ประเทศนแอฟริกาใต้ที่เพิ่มขึ้นถึง 97.7% ซึ่งเราต้องจับตาประเทศเหล่านี้ให้ดี

ว่ากันที่ส่วนแบ่งตลาดโลก ประเทศไทยมีส่วนแบ่งตลาดเพิ่มขึ้น 6.2 p.p. (ซึ่งอาจจะลดลงไปบ้างหลังเกิดกรณีแบนผลิตภัณฑ์มะพร้าวไทยโดยอ้างเรื่องการทารุณลิง) ส่วนแบ่งตลาดของไทยเพิ่มขึ้นตามหลังอินโดนีเซียในอันดับหนึ่งและเวียดนามอันดับสอง

ในแง่ของมูลค่า ไทยมีมูลค่าการตลาดสูงที่สุด (70 ล้านเหรียญสหรัฐ) ตามด้วยอินโดนีเซีย (65 ล้าน) และเวียดนาม (22 ล้าน) ทั้งสามประเทศครองมูลค่าตลาดทั้งโลกถึง 58% แต่ในขณะที่ไทยส่งออกไม่ใช่น้อยและมีมูลค่าตลาดสูงสุด ไทยกลับเป็นผู้นำเข้ามะพร้าวมากที่สุดถึง 2.1 แสนตันในปี 2018 คิดเป็นสัดส่วนนำเข้าทั้งโลกถึง 31% ตามด้วยมาเลเซีย อันดับที่สามคือจีน

ในแง่ของมูลค่า การนำเข้ามะพร้าวของตลาดไทยมีมูลค่าสูงที่สุดในโลกเช่นกัน คือ 77 ล้านเหรียญ (ซึ่งมากกว่ามูลค่าตลาดส่งออกของมะพร้าวไทย) คิดเป็นมูลค่า 23% ของตลาดนำเข้ามะพร้าวของทั้งโลก

และที่สำคัญ การนำเข้ามะพร้าวของตลาดในเมืองไทยยังเติบโตเร็วที่สุดในโลกด้วย โดยมีอัตราการเติบโตถึง 30.9% ระหว่างปี 2007 - 2018 ตามด้วยสหรัฐและจีน

มีคำถามว่าเวียดนามจะเข้ามาแทนที่ไทยหรือไม่หากสหราชอาณาจักร (และอาจรวมถึงสหรัฐและสหภาพยุโรปในอนาคต) แบนมะพร้าวไทยโดยอ้างเรื่องการทารุณลิง? คำตอบก็คือขึ้นอยู่กับความต้องการของตลาดจีน เพราะเวียดนามส่งมะพร้าวเกือบทั้งหมดไปจีน

/ AFP PHOTO / Manan VATSYAYANA