ทรัมป์เชิญผู้นำอาเซียนประชุมสุดยอดพิเศษ หลังเบี้ยวอาเซียนซัมมิต

สำนักข่าว AP รายงานว่า ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐได้เชิญผู้นำประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เข้าร่วมการประชุมสุดยอดพิเศษ ที่สหรัฐในต้นปีหน้า หลังจากผิดนัดการประชุมสุดยอดอาเซียนที่ประเทศไทยในคราวนี้

โรเบิร์ท โอไบรอัน ที่ปรึกษาด้านความมั่นคงแห่งชาติ ซึ่งทรัมป์ส่งมาเป็นตัวแทนแทนการประชุมอาเซียนซัมมิตที่ประเทศไทย ได้อ่านจดหมายเชิญจากทรัมป์ในการประชุมนอกรอบระหว่างสหรัฐ-อาเซียนเมื่อวันจันทร์ที่ 4 พฤศจิกายน

นอกจากจดหมายเชิญจากทรัมป์แล้ว โรเบิร์ท โอไบรอัน ผู้แทนของทรัมป์ยังโจมตีอย่างรุนแรงโดยกล่าวว่าจีนใช้การข่มขู่เพื่อที่จะหยุดยั้งไม่ให้ประเทศในกลุ่มอาเซียนใช้ประโยชน์จากทรัพยากรนอกชายฝั่ง ซึ่งเป็นการขัดต่อหลักความเคารพซึ่งกันและกัน ต่อความยุติธรรม และต่อกฎหมายระหว่างประเทศ 

"ภูมิภาคนี้ไม่มีความสนใจในลัทธิจักรวรรดินิยมใหม่ ซึ่งประเทศใหญ่สามารถปกครองผู้อื่นโดยอ้างหลักการอำนาจคือความชอบธรรม สหรัฐกำลังช่วยเหลือเพื่อนอาเซียนของเราในการรักษาอธิปไตยของพวกเขา" โอไบรอันกล่าวโดยโจมตีจีนว่าเป็นพวกลัทธิจักรวรรดินิยม

คาดว่าท่าทีของโอไบรอันเป็นการตอบโต้ที่จีนพยายามประนีประนอมกับอาเซียนในเรื่องน่านน้ำทะเลจีนใต้ โดยนายกรัฐมนตรีหลี่เค่อเฉียงกล่าวว่า จีนและอาเซียนจะมีระเบียบปฏิบัติในน่านน้ำทะเลจีนใต้ร่วมกันภายใน 3 ปี

ทั้งนี้ การที่ทรัมป์ขาดการประชุมจึงเป็นโอกาสสำหรับจีนและมหาอำนาจอื่นๆ ในภูมิภาค ที่ยกระดับอิทธิพลของตนเองในการประชุมครั้งนี้ ไม่เพียงเท่านั้น การที่ทรัมป์ส่งผู้แทนระดับที่ปรึกษามายังเป็นการส่งสัญญาณที่ไม่ดีนักในทางการทูตอีกด้วย

ตามปกติแล้ว การประชุมระหว่างสหรัฐ-อาเซียนจะมีประธานาธิบดีหรือนายกรัฐมนตรีเข้าร่วมตามพิธีการทางการทูต แต่ในครั้งนี้ประเทศในกลุ่มอาเซียน 7 จากทั้งหมด 10 ประเทศได้ส่งรัฐมนตรีต่างประเทศมาร่วมประชุมแทน เนื่องจากตัวแทนของสหรัฐเป็นเพียงที่ปรึกษาด้านความมั่นคงเท่านั้น

มีเพียงเจ้าบ้านคือพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และนายกรัฐมนตรีของเวียดนามและลาวเท่านั้นที่เป็นระดับผู้นประเทศ เข้าร่วมประชุมกับโอไบรอัน ผู้แทนที่ทรัมป์ส่งมา โดยเมื่อปีที่แล้วทรัมป์ส่งรองประธาน ไมค์ เพนซ์ไปร่วมการประชุมสุดยอดอาเซียน ซึ่งก็ยังถือว่าเป็นระดับผู้นำประเทศ