กลุ่มไม้ขีดไฟ จุดประกายความคิดเด็กๆ

โดย...อนุสรา ทองอุไร

เพื่อไม่ให้เด็กๆ หลงทางที่ผิด รวมทั้งสร้างแรงบันดาลใจ และวางแนวทางอนาคตให้กับเยาวชน กลุ่มไม้ขีดไฟ จึงจัดกิจกรรมง่ายๆ ให้พวกเขาได้เข้าร่วม

ศรัทธา ปลื้มสูงเนิน อายุ 42 ปีผู้ประสานงานกลุ่มไม้ขีดไฟ เล่าว่า หากย้อนไปเมื่อ 20 ปีก่อน กลุ่มนี้ก่อตั้งขึ้นจากการชอบทำกิจกรรมจิตอาสาของนักศึกษามหาวิทยาลัยรามคำแหง โดยเรามองเห็นถึงปัญหาที่เด็กวัยรุ่นไม่สามารถใช้ชีวิตได้ด้วยตัวเองอย่างมีภูมิคุ้มกัน เลยคิดว่าถ้าทำให้เด็กมีเป้าหมายชีวิตที่ชัดเจน เด็กถึงจะรอดจากปัญหาชีวิตได้ ทางกลุ่มเลยเหมือนเป็นตัวกลางในการเติมไฟให้กับเด็กๆ ซึ่งเปรียบเทียบได้กับไม้ขีดไฟนั่นเอง ซึ่งเริ่มต้นทำจิตอาสาพัฒนาเยาวชนและวัยรุ่นเป็นหลัก แต่หลังจากนั้นทางกลุ่มก็ได้ย้ายจากการทำงานในกรุงเทพฯ สู่ อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา พร้อมกับนำประสบการณ์มาพัฒนาให้กับชุมชนในต่างจังหวัดด้วยและเปลี่ยนเป้าหมายจากกลุ่มวัยรุ่นเป็นพัฒนากลุ่มเด็กเล็กและเด็กปฐมวัยแทน เพราะเห็นว่าถ้าจะปลูกฝังอะไรก็ควรเริ่มต้นจากเด็กเล็กๆ และเราจะสามารถแก้ปัญหาได้อย่างชัดเจนมากกว่า

กิจกรรมของกลุ่มจะแบ่งออกเป็น 2 ส่วนหลักๆ ส่วนแรกคือ การลงพื้นที่เพื่อไปให้ความรู้ต่างๆ กับเด็กในโรงเรียน 4-5 โรงเรียนในละแวกบ้านและชุมชน เริ่มจากการปลูกฝังให้เด็กอ่านหนังสือนิทาน โดยให้คุณพ่อคุณแม่อ่านหนังสือนิทานให้ฟัง และประสานงานกับคุณครูด้วย ให้คุณครูมีทักษะที่จะใช้นิทานเพื่อพัฒนาเด็กของเขา สอนการใช้ความคิดโดยผ่านกิจกรรมพวกงานศิลปะหรือดนตรี เพื่อให้ได้ใช้กระบวนการคิดอย่างถูกต้อง แต่ถ้าเด็กวัยรุ่นจะสอนให้เขาเห็นอนาคตตัวเอง และมีการให้ความรู้โดยสอนผ่านประเด็นที่เกิดขึ้นทางสังคม เช่น เรื่องภัยพิบัติ เรื่องเพศ ท้องในวัยเรียนการรู้เท่าทันตัวเอง อีกส่วนหนึ่งคือการเปิดให้กับบุคคลทั่วไปได้เข้ามาเรียนรู้เรื่องต่างๆ ตามหัวข้อเรื่องที่ทางกลุ่มตั้งไว้ ซึ่งคุณพ่อคุณแม่สามารถพาลูกๆ มาเรียนรู้ได้ทั้งครอบครัว เช่น ที่ผ่านมาคือการศึกษาเกี่ยวกับเขื่อนลำตะคอง หรือการพาไปดูอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่

“จุดแข็งที่กลุ่มเราทำแต่คนอื่นไม่ได้ทำก็คือ การจะให้ความรู้เรื่องต่างๆ แก่เด็กและเยาวชน เราจะต้องศึกษาหาความรู้อย่างชัดเจนก่อนแล้วค่อยเผยแพร่ออกไป อย่างการให้ความรู้เรื่องภัยพิบัติ เราได้องค์ความรู้มาตั้งแต่เรื่องสึนามิ ไปเรียนกับองค์กรต่างประเทศมา มีนักจิตวิทยามาช่วยให้คำแนะนำอย่างจริงจัง ส่วนเรื่องเพศ เราก็มองจนทะลุกล้องแล้ว เราจะไม่มีการนำรูปเด็กทำแท้งมาฉาย แต่เราจะเน้นความเข้าใจ ให้เห็นถึงเหตุผลที่แท้จริงเป็นหลัก การเล่านิทาน ก็มีการไปเรียน อบรม และวิเคราะห์นิทานรวมถึงปรึกษากับผู้มีความรู้เพิ่มเติมด้วย เรียกได้ว่าเราไม่ได้เป็นจิตอาสาที่ไม่ใช่แค่อยากทำดี แต่เรามีความรู้ด้วย”

ตลอด 20 ปี ถึงจำนวนคนในกลุ่มจะไม่เยอะ แต่ก็สามารถบริหารจัดการงบประมาณและการทำกิจกรรมต่างๆ ได้อย่างดี มีอาสาสมัครจิตอาสามาช่วยเหลือบ้าง แต่จะเน้นไปที่การขยายอาณาเขตด้านองค์ความรู้ไปให้กับโรงเรียน คุณครู และเด็กๆ เพื่อที่จะนำไปสอนกันต่อได้ และมุ่งเป้าไปในด้านของการพัฒนาทักษะชีวิต ควบคู่กับการศึกษาที่ในห้องเรียนไม่ได้สอน มีหนึ่งตัวอย่างที่เห็นผลได้ชัดเจนคือการเปลี่ยนจากนักศึกษาอาชีวะที่วันเอาแต่ตีกัน ทำให้เขามีเป้าหมายคือการเป็นนักดนตรี จนวันนี้เขาก็กลายเป็นนักดนตรีที่ทำงานสุจริต เวลาเราเห็นผล มันยิ่งทำให้ย้ำอย่างชัดเจนว่าเป้าหมายของเด็กๆ เป็นสิ่งสำคัญ

คุณแวร์โซว นักแสดงชื่อดัง และน้องคนดี (ลูกสาว) ได้เข้ามาร่วมทำกิจกรรมที่ทางกลุ่มไม้ขีดไฟจัดขึ้น โดยเป็นการศึกษาเส้นทางธรรมชาติกันภายในครอบครัว โดยได้กล่าวขอบคุณกับทางกลุ่มไม้ขีดไฟว่าตอนที่เขาอยู่กรุงเทพฯ เวลาจะสอนอะไรลูกก็จะไม่ค่อยฟัง แต่พอมาเดินในป่า ศึกษาธรรมชาติ คุณไม่จำเป็นจะต้องมีความรู้อะไรมากมาย เพียงแค่คุยกับเขาเรื่องธรรมชาติทั่วไป ลูกกลับฟังเขามากขึ้น เห็นได้จากแววตาที่ลูกชื่นชมว่าแม่ของเขาเก่งมาก ซึ่งก่อนหน้านี้แววตาแบบนี้มันหายไปนานแล้วตั้งแต่ลูกเข้าโรงเรียน

ก้าวต่อไปของกลุ่มไม้ขีดไฟคือการพัฒนาทักษะและเป้าหมายของเด็กๆ ให้ชัดเจนมากขึ้น จะมีการสอนการวาดการ์ตูน โดยสมาคมนักวาดการ์ตูนไทยมาสอนให้ทั้งเด็ก บุคคลทั่วไป และคุณครูด้วย นอกจากนี้ยังจะมีเวทีเสวนาในการหาทางออกเรื่องการศึกษาทางเลือกทางรอด ให้กับครอบครัวได้มาพูดถึงปัญหาด้านการศึกษาและหาทางออกร่วมกัน ส่วนด้านธรรมชาติก็กำลังศึกษาเส้นทางใหม่ๆ ในการศึกษาธรรมชาติที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ด้วย

ศรัทธา กล่าวทิ้งท้ายว่า ใครที่สนใจสามารถบริจาคหนังสือนิทานที่ไม่อ่านแล้วไปทางกลุ่มไม้ขีดไฟได้ รวมถึงสามารถสมัครเป็นอาสาสมัครในการทำกิจกรรมดีๆ แบบนี้ก็ได้เช่นกัน มาได้ทั้งครอบครัว หรือจะไปเป็นกลุ่มเพื่อนก็ได้ สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่แฟนเพจเฟซบุ๊ก กลุ่มไม้ขีดไฟ โทร. 08-1732-1412