สสส. ดันคู่มือ "Save สมองจากอุบัติเหตุการขับขี่" ลดยอดบาดเจ็บช่วงสงกรานต์

สืบเนื่องจากในช่วงเทศกาลสงกรานต์ 2567 มีวันหยุดราชการติดต่อกันหลายวัน และ เป็นช่วงที่ประชาชนจํานวนมาก ใช้รถใช้ถนนในการสัญจรเพื่อเดินทางกลับภูมิลําเนา คณะกรรมการบูรณาการกู้ชีพฉุกเฉินและความปลอดภัยทางถนน วุฒิสภา สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และภาคีเครือข่าย จึงจัดกิจกรรมรณรงค์สงกรานต์ ปี 2567 “สาด ไม่ดื่ม ไม่ซิ่ง” ตอน สืบสานประเพณีไทยปลอดภัย ลดอุบัติเหตุ

การเดินทางกลับภูมิลำเนาเพื่อเยี่ยมญาติและท่องเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุทางถนนมากกว่าเวลาในช่วงปกติ ทั้งยังสร้างความสูญเสียต่อชีวิต และทรัพย์สินเป็นจํานวนมาก มิหนำซ้ำยังมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น โดยสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากผู้ใช้รถใช้ถนนไม่ปฏิบัติตามกฎจราจร

จากตัวเลขสถิติการเสียชีวิตของพี่น้องประชาชนในปีที่ผ่านมา จะพบว่ารถ มอเตอร์ไซด์เป็นยานพาหนะที่มีผู้เสียชีวิตเป็นจํานวนมากที่สุด รองลงมาจากรถยนต์ส่วน บุคคล และรถสาธารณะ โดยมีสาเหตุมาจากการเมาแล้วขับ การไม่สวมหมวกกันน็อก และการใช้ความเร็วเกินกว่าที่กฎหมายกําหนด

ขณะที่ ข้อมูลจาก บริษัท กลางคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ จำกัด พบว่า 56% เกิดอุบัติเหตุ และเสียชีวิตไม่ไกลจากบ้านในรัศมี 5 กม. และ 78% เสียชีวิตบนเส้นทางที่ใช้ประจำ ซึ่งเกิดจากไม่สวมหมวกนิรภัยทำให้บาดเจ็บที่ศีรษะหนักจนถึงเสียชีวิต

สอดคล้องกับข้อมูลการบาดเจ็บ และเสียชีวิตช่วงสงกรานต์ 2566 ของกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งพบว่า มีผู้ดื่มแล้วขับจำนวนทั้งหมด 4,340 ราย เป็นเยาวชนอายุต่ำกว่า 20 ปี 502 ราย ส่วนมากเกิดอุบัติเหตุดื่มแล้วขับ และล้มเอง 53% โดยอุบัติเหตุเกิดบนถนนสายรองมากกว่าถนนสายหลัก และยานพาหนะที่เกิดอุบัติเหตุทางถนนส่วนใหญ่คือ รถจักรยานยนต์ โดยในผู้ดื่มแล้วขับเป็นผู้ใช้รถจักรยานยนต์ถึง 91% ซึ่งในขณะที่ดื่มแอลกอฮอล์จะยังไม่ดูดซึม แต่ในขณะที่ขับขี่กลับบ้านปริมาณแอลกอฮอล์จะดูดซึมขึ้นเรื่อย ๆ จนถึงระดับที่ส่งผลทำให้หมดสติ ในส่วนของผู้ขับขี่ และเดินทางไกลที่ไม่ได้พักผ่อน หากดื่มแล้วขับก็จะยิ่งทวีความเสี่ยงระดับแอลกอฮอล์ก็จะยิ่งสูงขึ้นกว่าเดิม ส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุ และความสูญเสียได้

ขณะที่การทำงานในห้องฉุกเฉินโดยปกติจะมีคนไข้จำนวนมากอยู่แล้ว แต่ในช่วงเทศกาลจะมีมากขึ้นกว่าเดิมหลายเท่า ทั้งอุบัติเหตุ ทะเลาะวิวาท จึงมีความยากลำบากในการทำงาน ผู้บาดเจ็บจากปัญหาอุบัติเหตุ สิ่งหนึ่ง คือ ดื่มแล้วขับ ปัญหาดื่มเหล้าแล้วทะเลาะวิวาท หลายครั้งเกิดการทะเลาะวิวาทคู่กรณีมาถึงในห้องฉุกเฉิน แทบจะทุกกรณีปัญหาเกิดจากดื่มแอลกอฮอล์จนขาดสติ แพทย์พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์ต้องทำงานกันอย่างหนัก จึงอยากร้องขอให้เทศกาลสงกรานต์ไม่ดื่ม หรือดื่มไม่ขับ เพื่อแก้ปัญหาวิกฤตห้องฉุกเฉิน ห้องผ่าตัดล้นช่วงเทศกาล เก็บเตียงไว้ให้คนไข้ที่จำเป็นจริงๆ ลดภาระให้กับบุคลากรทางการแพทย์

ท้ังนี้ ภายใต้แคมเปญ “ดื่มไม่ขับ สงกรานต์กลับบ้านปลอดภัย” ได้สื่อให้เห็นผลกระทบของแอลกอฮอล์ ที่ส่งผลต่อสมองส่วนที่ควบคุมอารมณ์ความรู้สึก คึกคะนอง กล้าเสี่ยงมากขึ้น พร้อมผลิตชุดคู่มือ # saveสมองจากอุบัติเหตุการขับขี่ ที่รวบรวมข้อมูล แนวทางป้องกัน สาเหตุที่ทำให้สมองเสียหายจากการไม่สวมหมวกกันน็อก และดื่มแล้วขับ รณรงค์ให้ผู้ขับขี่มีความตระหนักมากขึ้น