พม่าที่รัก

โดย...ธนพลไชยภาษี

เมื่อวานนี้ ฮิลลารี คลินตัน รัฐมนตรีต่างประเทศดอดเยือนกรุงอูลานบาตอร์ ประเทศมองโกเลีย ประกาศชัดถึงยุทธศาสตร์ของสหรัฐต่อทวีปเอเชีย โดยเฉพาะภูมิภาคอาเซียนที่สหรัฐจะเข้ามายุ่งเกี่ยวมากขึ้น โดยเฉพาะในด้านการค้าการลงทุน

และจุดสำคัญก็คือ ฮิลลารี ก็ไม่วายแขวะจีนอีกแล้ว บอกว่าจะให้เศรษฐกิจเติบโตไปอย่างเดียวไม่ได้จะต้องพัฒนาเรื่องประชาธิปไตยได้ และได้ยกตัวอย่างของไต้หวัน ไทย และพม่า ว่าเป็นประเทศที่มีพัฒนาการของประชาธิปไตยอย่างดีเยี่ยม

กรณีของไต้หวันและไทยนั้น บอกตามตรงว่าผมไม่ค่อยสงสัย ไต้หวัน เป็นประชาธิปไตยอย่างแท้จริง ส่วนไทย แม้จะลุ่มๆ ดอนๆ ก็ยังเป็นการบริหารแบบประชาธิปไตย

แต่สำหรับกรณีพม่านี่สิครับ ไม่น่าว่าวันนี้จะได้เห็นคำเยินยอออกจากปากคนสำคัญของสหรัฐ ว่าพม่าเป็นประเทศที่มีพัฒนาการทางประชาธิปไตยดีเยี่ยม

ในความเห็นส่วนตัว ผมค่อนข้างสงสัยในความเปลี่ยนแปลงด้านประชาธิปไตยของพม่าอยู่ไม่น้อย ว่าเป็นความเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริงหรือไม่ เพราะจากประวัติของพม่าที่ผ่านมามักจะทำอะไรตบตาชาวโลกเสมอ และสหรัฐเองก็วิจารณ์พม่าอยู่บ่อยครั้ง

นับตั้งแต่การออกแผนการปฏิรูปประชาธิปไตย 7 ขั้นของอดีตนายกรัฐมนตรี ขิ่นยุนต์ของพม่าตั้งแต่ปี 2005 ไล่เรียงมาจนถึงกระบวนการร่างรัฐธรรมนูญของพม่า การจัดประชามติรับรองรัฐธรรมนูญในปี 2008 จนมาถึงการเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกในรอบหลายสิบปีเมื่อปี 2010

กระบวนการทั้งหมดเหล่านี้ดำเนินการโดยรัฐบาลทหารแต่เพียงอย่างเดียว โดยประชาชนและฝ่ายค้านไม่มีโอกาสเข้าร่วมมีปากเสียงด้วยแม้แต่น้อย ประชาชนมีหน้าที่เพียงถูกบังคับให้ยอมรับกับความเปลี่ยนแปลงเท่านั้น

แม้กระทั่งในปัจจุบัน รัฐธรรมนูญแห่งชาติของพม่าก็ยังกำหนดให้สิทธิกับกองทัพแต่งตั้งคนเข้ามานั่งในรัฐสภาได้ทันทีถึง 25% โดยไม่ต้องผ่านการเลือกตั้ง ซึ่งหมายความว่ากองทัพเองก็ยังมีอำนาจเหนือการปกครองต่อไป และหากเกิดสถานการณ์วุ่นวายทางการเมืองจนสั่นคลอนความมั่นคงของชาติประธานาธิบดีดีพม่าสามารถเซ็นคลิกเดียวให้ทหารเข้าควบคุมประเทศได้ทันที

นี่แหละครับ กระบวนการประชาธิปไตยแบบพม่าที่ผมยังไม่ไว้ใจ แต่สหรัฐกลับชื่นชมและยกย่องว่าเป็นพัฒนาการอันดีเยี่ยมไปแล้ว

แต่ก็พอเข้าใจว่า วันนี้พม่าเนื้อหอมอย่างที่สุด เพราะมีโครงการหรูท่าเรือน้ำลึกทวายพร้อมเส้นทางโลจิสติกส์เชื่อมมาไทยและจีน ซึ่งจะกลายเป็นการเปลี่ยนแปลงยุทธศาสตร์เศรษฐกิจครั้งใหม่ที่สำคัญของภูมิภาคนี้ทีเดียว

สหรัฐก็คงอยากเข้าไปมีส่วนร่วมในพม่ามากแหละครับ ตอนนี้พม่าทำอะไรก็ดีไปหมด ยิ่งพม่ายอมปล่อยให้อองซานซูจีไปไหนมาไหนได้ ก็ยิ่งเป็นการแสดงถึงการเป็นประชาธิปไตยกันไปใหญ่

จะรอดูครับ ว่าสหรัฐจะได้โครงการอะไรในพม่าไปบ้าง พม่าจะถูกสหรัฐดูดผลประโยชน์อะไรบ้าง