"ดีเอสไอ" ใช้หลักฐานรฟท. เดินหน้าคลี่คลายคดีที่ดินเขากระโดง

จากความคืบหน้าในกรณีที่ดินบริเวณเขากระโดง จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งตกเป็นประเด็นพิพาทเรื่องกรรมสิทธิ์ที่ดินกว่า 5,000 ไร่ ล่าสุดมีการเคลื่อนไหวจากหลายภาคส่วน โดยเฉพาะกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) ที่เร่งเดินหน้าสืบสวนข้อเท็จจริง หลังจากนายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย พร้อมด้วยนายเดชอิศม์ ขาวทอง รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย มีคำสั่งให้เพิกถอนสิทธิการครอบครองที่ดินจำนวน 5,083 ไร่ และมอบหมายให้การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ดำเนินการรื้อถอนตามขั้นตอนทางกฎหมาย

พื้นที่ดังกล่าวครอบคลุมแปลงที่ดินจำนวนมาก โดยมีอย่างน้อย 12 แปลง รวมเนื้อที่ประมาณ 288 ไร่ ที่ปรากฏชื่อเชื่อมโยงกับเครือข่ายธุรกิจของตระกูลชิดชอบ ซึ่งมีบุคคลในครอบครัวถือหุ้นอยู่ในบริษัทที่ครอบครองที่ดิน สถานการณ์นี้ทำให้พรรคภูมิใจไทยส่งตัวแทนฝ่ายกฎหมายออกมาแถลงคัดค้านคำสั่งของกระทรวงมหาดไทย โดยมีชาวบ้านที่อ้างสิทธิถือครองด้วยเอกสารสิทธิ์หลายรายเข้าร่วม ยืนยันว่าจะไม่ยินยอมออกจากพื้นที่ เพราะเชื่อว่าที่ดินได้มาโดยสุจริต
 

ด้านดีเอสไอ ซึ่งมีนายภูมิธรรมในฐานะรองนายกฯ นั่งเป็นประธานคณะกรรมการคดีพิเศษ (กคพ.) ได้นำประเด็นการครอบครองที่ดินเขากระโดงเข้าพิจารณาในฐานะคดีฟอกเงิน และอยู่ระหว่างพิจารณายกระดับเป็นคดีพิเศษ โดยพิจารณาจากพยานหลักฐานที่ รฟท. ส่งมอบ ซึ่งระบุว่ามีการครอบครองที่ดินมากถึง 995 แปลง รวมทั้งสิ้น 5,083 ไร่ ขณะเดียวกัน ยังมีหน่วยงานของรัฐอีก 12 แห่งที่ตั้งอยู่ในพื้นที่พิพาทนี้ด้วย

คณะพนักงานสืบสวนของดีเอสไอในเรื่องสืบสวนที่ 97/2568 ได้ประชุมเมื่อ 6 สิงหาคมที่ผ่านมา เพื่อกำหนดแนวทางการดำเนินคดี โดยเริ่มจากการสอบปากคำพยานที่เกี่ยวข้อง การรวบรวมพยานหลักฐาน และการประสานขอเอกสารจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ กรมที่ดิน รฟท. และจังหวัดบุรีรัมย์

ต่อมาเมื่อวันที่ 17 สิงหาคม พ.ต.ต.ยุทธนา แพรดำ อธิบดีดีเอสไอ ได้มอบหมายให้ พ.ต.ต.ณฐพล ดิษยธรรม ผู้อำนวยการกองคดีทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รับผิดชอบสืบสวนคดีนี้เป็นการเฉพาะ โดยผลการตรวจสอบเบื้องต้นพบว่า รฟท. ได้แจ้งครอบครองที่ดินแปลงดังกล่าวต่ออำเภอเมืองบุรีรัมย์ไว้ตั้งแต่ 27 พฤษภาคม 2498 ด้วย ส.ค.1 เลขที่ 1180 รวมพื้นที่ประมาณ 5,083 ไร่

ข้อมูลที่สำคัญคือ ที่ดินนี้อยู่ภายใต้พระราชกฤษฎีกากำหนดเขตสร้างทางรถไฟ พ.ศ. 2464 ซึ่งถือเป็นการหวงห้ามโดยรัฐ และแม้ว่าภายหลังจะมีประชาชนบางรายเข้าไปแจ้ง ส.ค.1 ในพื้นที่เดียวกัน แต่ตามกฎหมายแล้ว การแจ้ง ส.ค.1 ไม่ได้เป็นการสร้างสิทธิใหม่ หากไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่ามีสิทธิในที่ดินมาก่อน พ.ร.ฎ. 2464 ก็จะไม่สามารถออกเอกสารสิทธิได้

ทั้งนี้ รฟท. เคยนำ ส.ค.1 ไปยื่นขอออกโฉนดที่ดินในปี 2530 ได้รับการรังวัดออกโฉนดเพียง 13 แปลง รวม 477 ไร่ ส่วนพื้นที่ที่เหลือยังอยู่ระหว่างรอการพิจารณาเนื่องจากมีปัญหาข้อกฎหมาย ทั้งนี้สำนักงานที่ดินจังหวัดได้มีการแนบหมายเหตุเตือนในสารบบที่ดินว่าเอกสารสิทธิดังกล่าวตั้งอยู่ในเขตที่ดินของ รฟท. และอาจถูกเพิกถอนหากไม่มีหลักฐานที่เพียงพอ

นอกจากนี้ยังมีนิติบุคคลรายหนึ่งครอบครองที่ดินในเขตนี้มากกว่า 400 ไร่ ซึ่งหากพบว่ามีการได้มาซึ่งเอกสารสิทธิไม่ชอบ อาจเข้าข่ายความผิดมูลฐานตามกฎหมายฟอกเงิน โดยเฉพาะหากเกี่ยวข้องกับทรัพยากรธรรมชาติหรือสิ่งแวดล้อม และหากมีเจ้าหน้าที่ของรัฐเกี่ยวข้อง ก็จะถูกดำเนินคดีตามอำนาจหน้าที่ต่อไป

รายงานข่าวจากดีเอสไอเผยเพิ่มเติมว่า ขณะนี้ได้รับแผนที่หลักฐานจาก รฟท. ครบถ้วนแล้ว รวมถึงแผนที่เก่าจากปี 2465 ซึ่งเป็นแผนที่แนบท้ายพระราชกฤษฎีกา โดยจะนำไปเทียบกับภาพถ่ายดาวเทียมที่กรมฯ จัดทำขึ้นใหม่ในอัตราส่วนเดียวกัน เพื่อให้เห็นภาพพื้นที่จริงที่เปลี่ยนแปลงไป พร้อมระบุแนวเขตที่ดินของ รฟท. อย่างชัดเจน

ดีเอสไอเตรียมลงพื้นที่ตรวจสอบใน จ.บุรีรัมย์ ระหว่างวันที่ 19–22 สิงหาคมนี้ โดยจะเข้าพบหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น สำนักงานที่ดินจังหวัดบุรีรัมย์ และหน่วยงานราชการที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ เพื่อเก็บข้อมูลและยืนยันข้อเท็จจริง

ด้านนายเดชอิศม์ ขาวทอง รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย เปิดเผยความคืบหน้าการเพิกถอนเอกสารสิทธิที่ดินเขากระโดงว่า ยังต้องรอให้อธิบดีกรมที่ดินคนใหม่ได้รับการโปรดเกล้าฯ ก่อนจึงจะสามารถลงนามคำสั่งได้ เพราะเป็นอำนาจหน้าที่โดยตรงของอธิบดี อย่างไรก็ตาม เขาย้ำว่าที่ดินของหลวงต้องกลับมาเป็นของแผ่นดินให้ครบทุกตารางนิ้ว พร้อมเร่งออกเอกสารสิทธิให้กับประชาชนที่มีสิทธิ์โดยชอบต่อไป