'จำนำข้าว'ศาลไม่สั่งยิ่งลักษณ์จ่าย แค่ลดยอดเรียกเก็บหมื่นล้าน

คดีค่าเสียหายจำนำข้าว ยิ่งลักษณ์ไม่ถูกศาลสั่งจ่ายเงิน ศาลปกครองสูงสุดแค่ปรับลดวงเงินที่กระทรวงการคลังเรียกเก็บเหลือ 10,028 ล้านบาท

เกิดอะไรขึ้น?

กระทรวงการคลัง เคยออกคำสั่งเมื่อ 13 ต.ค. 2559 ให้ น.ส. ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ชดใช้ค่าเสียหายจากโครงการรับจำนำข้าว 35,717 ล้านบาท

แต่ยิ่งลักษณ์ยื่นฟ้องศาลปกครองขอเพิกถอนคำสั่ง

คำพิพากษาศาลปกครองกลาง (2 เม.ย. 2564)
ศาลปกครองกลาง เพิกถอนคำสั่งกระทรวงการคลัง โดยเห็นว่า

• ไม่มีหลักฐานว่ายิ่งลักษณ์เป็นผู้ก่อให้เกิดความเสียหายโดยตรง
• ความเสียหายเกิดจากเจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติ
• ขั้นตอนการสอบสวนความรับผิดทางละเมิดไม่ถูกต้องตามกฎหมาย
   

กระทรวงการคลังอุทธรณ์ต่อศาลปกครองสูงสุดไม่เห็นด้วยกับคำพิพากษา
จึงยื่นอุทธรณ์โดยยืนยันว่ายิ่งลักษณ์มีหน้าที่กำกับในฐานะนายกรัฐมนตรีและประธาน กขช.

คำพิพากษาศาลปกครองสูงสุด (22 พ.ค. 2568)

• พิพากษากลับ คำตัดสินของศาลชั้นต้น
• เห็นว่าคำสั่งกระทรวงการคลัง ไม่ชอบด้วยกฎหมายบางส่วน
• ลดยอดเรียกเก็บ จาก 35,717 ล้านบาท เหลือ 10,028 ล้านบาท

ศาลไม่ได้ “สั่งให้ยิ่งลักษณ์จ่ายเงิน” แต่ระบุว่า หากจะเรียกเก็บ ต้องไม่เกินจำนวนนี้

เหตุผลของศาลปกครองสูงสุด

พบว่ายิ่งลักษณ์ ทราบการทุจริต ในขั้นตอนขายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (G-to-G) แต่ ไม่ติดตามควบคุม จึงถือเป็น ประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง

ความเข้าใจผิด

หลายคนเข้าใจผิดว่า “ศาลสั่งให้จ่ายหมื่นล้าน” — ความจริงคือ ศาลแค่ วินิจฉัยขอบเขตอำนาจของกระทรวงการคลัง ว่าจะเรียกเก็บได้เท่าใด ไม่ได้มีคำสั่งบังคับชำระ

แล้วจากนี้?

กระทรวงการคลังมี 2 ทางเลือก:

• ออกคำสั่งใหม่เรียกเงิน 10,028 ล้านบาท
• หากยิ่งลักษณ์ไม่ชำระ สามารถดำเนินการ ยึด-อายัดทรัพย์ ได้เลย โดยไม่ต้องฟ้องศาลใหม่

สรุปง่ายๆ:
ศาลไม่สั่งให้ยิ่งลักษณ์จ่ายเงิน แต่ตัดสินว่า “ถ้าจะเรียกเก็บ ก็ต้องไม่เกิน 10,028 ล้านบาท” — การบังคับชำระเงินขึ้นอยู่กับกระทรวงการคลังว่าจะดำเนินการต่ออย่างไร.