บทเรียนจากภาพยนตร์ดีๆ

โดย...มนตรี ศรไพศาล

เมื่อเดือนที่แล้ว ผมได้มีโอกาสชมภาพยนตร์ดีเรื่อง The Martian เดอะ มาร์เชี่ยน กู้ตาย 140 ล้านไมล์ เป็นเรื่องราวที่สนุกสนาน ตระการตา และมีบทเรียนดีๆ ที่น่าสนใจหลายประการ ผมดีใจที่ยังเห็นภาพยนตร์ดีๆ อย่างนี้ ยังมีฉายในโรงภาพยนตร์อยู่ด้วย และขอเชิญชวนผู้ที่ยังไม่ได้ชม ได้มีโอกาสไปชมกันครับ

เรื่อง “เดอะ มาร์เชี่ยน...กู้ตาย 140 ล้านไมล์” เป็นเรื่องราวการเอาชีวิตรอดของ มาร์ค วัตนีย์ นักบินอวกาศนาซ่า ผู้เป็นทั้งนักพฤกษศาสตร์ วิศวกรเครื่องกล และอดีตนักโบราณคดี ที่ติดค้างอยู่บนดาวอังคารเพียงลำพัง ภายหลังคำสั่งยกเลิกภารกิจและอพยพทีมสำรวจทั้ง 5 ของนาซ่ากลับสู่โลก เนื่องจากเกิดพายุครั้งใหญ่ขึ้น แต่มาร์คกลับเป็นสมาชิกเพียงคนเดียวของทีมที่ไม่สามารถกลับสู่ยานลำเลียงได้สำเร็จ จนถูกสันนิษฐานว่าเขาอาจไม่รอดชีวิต

มาร์คได้รับบาดเจ็บ แต่ก็รอดชีวิตมาจากความรุนแรงของพายุที่เกิดขึ้นได้ แต่นั่นไม่รวมไปถึงเครื่องมือติดต่อสื่อสารที่ได้รับความเสียหายทั้งหมด จนทำให้เขาไม่สามารถติดต่อขอความช่วยเหลือกลับมายังโลกได้ มาร์คจึงจำเป็นจะต้องใช้ทุกทักษะประสบการณ์ที่มีมาผสมผสานไปกับทุกองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์เพื่อคิดหาหนทางขอความช่วยเหลือ ขณะเดียวกันก็ต้องหาวิธีดำรงชีวิตให้อยู่รอดไปได้ถึงตอนนั้น กับความพยายามปลูกมันฝรั่งในสภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวยให้สำเร็จ

ผมได้รับบทเรียนมากมายดังต่อไปนี้

1.การตัดสินใจของผู้บริหาร ในความจำกัด ต้องเอาประโยชน์ส่วนรวมเป็นที่ตั้ง ต้องตัดสินใจอย่างฉับไว แม่นยำ ในต้นเรื่อง คณะนักวิทยาศาสตร์บนดาวอังคารต้องเผชิญกับพายุลูกใหญ่ ทำให้ยานอวกาศจะล้มลงได้ และมีความเสี่ยงสูงที่ทำให้ทีมงานทั้ง 5 คนต้องเสียชีวิต

เมลิซซ่า เลวิส หัวหน้าคณะ เมื่อได้ข้อมูลคร่าวๆ ว่าหลังจากมีพายุแรง มาร์คได้ถูกแรงลมพัดหลุดลอยไป และทำให้ไม่มีสัญญาณชีวิตแล้ว เมลิซซ่าก็จำเป็นต้องตัดสินใจบินออกจากดาวอังคารโดยทิ้งมาร์คไว้
คนเดียว

แม้จะดูเป็นการตัดสินใจบนข้อมูลที่ผิด ทำให้มาร์คติดบนดาวอังคาร แต่ก็ถือว่าเข้าใจได้ เพราะมิเช่นนั้นอาจเสียหายยิ่งกว่านั้น และทุกคนอาจต้องเสียชีวิตทั้ง 5 ชีวิตก็ได้

2.มองโลก (รวมทั้งดาวอังคาร) ในแง่ดี  แม้ในปัญหาใหญ่ เมื่อมาร์คฟื้น เขาพบว่า เสาอากาศได้แทงทะลุชุดของเขา และตัดสัญญาณเครื่องอ่านชีพจรของเขา โดยหลักการแล้ว นั่นน่าจะทำให้ออกซิเจนรั่วจนหมด และทำให้เขาต้องตายไป

... โดยปกติมีเสาอากาศแทงทะลุชุด ต้องถือว่า “ไม่ดี”

... ยิ่งเสานั้นทะลุเข้าไปที่ท้อง ยิ่งต้องถือว่า “เลวร้าย”

... การตัดสัญญาณเครื่องอ่านชีพจร ก็ทำให้ถูกทิ้งให้อยู่คนเดียว ก็ต้องถือว่า “เคราะห์ร้ายสุดๆ”

แต่หากมองในแง่ดี เสาอากาศทะลุชุดและทะลุเข้าไปที่ท้อง ช่วยให้ลิ่มเลือดแข็งปิดช่องอากาศ ไม่ทำให้ออกซิเจนรั่วจากชุดอวกาศออกไปจนหมด

และสัญญาณเครื่องอ่านชีพจรที่หมดไป ก็ทำให้หัวหน้าทีมและเพื่อนๆ ตัดใจบินหนีสถานการณ์เลวร้ายออกมาจากดาวอังคารได้ทันอย่างหวุดหวิด ช่วยรักษาชีวิตของเพื่อนๆ ที่เหลือ และในที่สุดก็บินกลับมาช่วยมาร์คในที่สุด

3.ในความลำบาก สิ่งที่เรายังคงมีเสมอคือ “ความหวัง” เมื่อมาร์คฟื้น เขาดิ้นรนกลับศูนย์บนพื้นดิน อาบน้ำ ทำแผล และพบว่าเหลือเขาอยู่เพียงคนเดียว เป็นชาวดาวอังคาร ยานอวกาศสำหรับทำภารกิจนี้ได้บินกลับไปแล้ว แต่เขาระลึกได้ว่า ไม่ว่าจะลำบากเพียงใด สิ่งที่เขายังมีอยู่คือ “ความหวัง” เขาดิ้นรนทุกสิ่งที่จะรักษาแหล่งพลังงาน อาหาร น้ำดื่มน้ำใช้

ปัญหาของมาร์คบนดาวอังคาร ทำให้เรามีกำลังใจว่า ไม่ว่าเราทุกคนจะเผชิญความลำบากเพียงใดในปัจจุบัน ก็ขอให้รู้ว่าทุกๆ ประเทศก็มีปัญหาทั้งนั้น สหรัฐอเมริกาก็เพิ่งฟื้นตัว ยุโรปก็ต้องจัดการปัญหาภาระหนี้ของประเทศอ่อนแออย่างกรีซ จีนก็มีปัญหาการเติบโตชะลอตัว ผู้คนกลัวมีลูกโป่งรอแตก รัสเซียเจอปัญหาจากราคาน้ำมันตกต่ำ บราซิลเจอปัญหาจากราคาน้ำมันตกต่ำ

ไทยเราเจอปัญหาราคาข้าวตกต่ำ เพราะต้องขายแข่งกับข้าวที่จำนำไว้ น้ำแล้ง ราคายางตก แต่มาเลเซียเจอปัญหาถึง 4 ตก คือ น้ำมัน-ปาล์ม-ยางพารา-เครื่องบิน

แต่สิ่งที่เราชาวไทยควรตระหนักก็คือ เรายังมี “ความหวัง”

... เมื่อสังคมยกระดับคุณธรรม

... สังคมไม่ยอมรับการทุจริตโกงกิน

... พี่น้องไทยมีความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ไม่ยอมให้ใครยุยงให้แตกแยก

... สังคมปรองดองด้วยความยุติธรรม และด้วยหัวใจที่เป็นธรรม คือ ดูความผิด และการหักล้างกันตามหลักฐานและเหตุผล

ผมเชื่อว่าประเทศไทยเราก็พ้นจากหล่มวิกฤตนี้ได้อีกครั้ง และเติบโตยั่งยืนตลอดไป

เพราะผมเชื่อในหลัก “แผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง” แผ่นดินใดที่เป็นธรรม แผ่นดินนั้นจะเป็นทองครับ