"ลำยอง" ตีแสกหน้าสังคมไทย

ผมเข้าใจว่า ละครเรื่อง “ทองเนื้อเก้า” ของผู้ประพันธ์ชื่อ โบตั๋น ที่มีตัวละครชื่อ “ลำยอง” เป็นตัวชูโรง ซึ่งสวมบทบาทสะท้อนภาพสังคมไทยในเรื่องช่องว่าง และความแตกต่างของพื้นฐานครอบครัว สะท้อนถึงการลุ่มหลงในเรื่องเงินตรา และวัตถุนิยมเป็นหลัก การใช้เวลาว่างไปกับอบายมุข ทั้งเล่นการพนัน และดื่มสุรา รวมทั้งพฤติกรรมละเลยไม่ใส่ใจของมารดา หรือบิดาที่พึงมีต่อลูก นอกจากนี้ยังสะท้อนบทบาทพระสงฆ์ที่เข้ามาเยียวยาเด็ก เป็นต้น

การชูตัวละครที่ชื่อ “ลำยอง” มาเป็นตัวถ่ายทอดถึงปัญหาครอบครัวจำนวนหนึ่งในสังคมไทย ที่สะท้อนถึงปัญหาของสังคม เช่น ปัญหาความเชื่อค่านิยมของผู้หญิงที่หวังรอโชคชะตาเพื่อให้ผู้ชายรวยๆ มาติดพัน หรือมาเลี้ยงดู โดยที่มีแม่เป็นคนชี้ทาง และสนับสนุน ซึ่งสิ่งต่างๆ เหล่านี้ผู้มีหน้าที่หลักในระดับนโยบาย หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะต้องตระหนัก และให้ความใส่ใจ

“ลำยอง” ภาพสะท้อนความเป็นแม่ที่ติดสุราและการพนันจนละเลยบทบาทหน้าที่ความเป็นแม่ที่ต้องใส่ใจเลี้ยงดูลูก ซึ่งละครได้ฉายภาพอารมณ์ของลำยองว่า ต้องการมีผัวรวยอย่างออกนอกหน้า และไม่แคร์สายตาแม้กระทั่งลูกของตัวเอง ตลอดจนการติดอยู่ในห้วงของการพนันจนลืมความสนใจในการเล่าเรียนของลูก เป็นต้น

“แม่ลำยอง” เป็นตัวละครผู้สวมบทบาทปลูกฝังค่านิยมความสวยของลำยองในฐานะลูกว่า ความสวยเป็นเรื่องที่สำคัญมากกว่าเรื่องอื่นๆ เพื่อเป็นเสน่ห์ในการหาผัวรวยๆ มาครอบครอง นับเป็นการสอนและทำให้ดูในสิ่งที่ผิดๆ ทั้งเหล้า ยาดอง (แม่ลำยองระบุว่ากินแล้วผิวพรรณจะดี) และการพนัน ทั้งหมดที่กล่าวมาเป็นการปลูกฝังความเชื่อ หรือค่านิยม ที่ไม่ถูกต้อง

คำถามที่น่าสนใจของการสะท้อนภาพสังคมไทย นั่นก็คือทำไม “ลูกของลำยอง” ซึ่งเติบโตมาท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่มีแม่ลุ่มหลงอยู่ในอบายมุข (ยาดอง เหล้า และการพนัน) นับถือเงินตราเป็นพระเจ้า และไม่เคยแสดงบทบาทเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับลูก

แต่ลูกของลำยองที่มีชื่อว่า “วันเฉลิม” ในละคร กลับเป็นเด็กดีโดยเนื้อแท้ดั่งทองเนื้อเก้า ดังบทละคร ที่แสดงให้เห็นถึงความกตัญญู แสดงถึงการมีมานะอดทน การอ่อนน้อมถ่อมตน และที่สำคัญเด็กในวัยดังกล่าวรู้จักคิดว่าอะไรถูกอะไรผิด

นอกจากนั้น ละครเรื่องนี้ยังให้คุณค่าของ “บทบาทพระสงฆ์” โดยตัวละคร “หลวงลุง” ในฐานะเป็นผู้กล่อมเกลาทางสังคมให้แก่เด็ก เป็นผู้ช่วยอบรมสั่งสอนลูกของลำยองตั้งแต่ยังเป็นเด็กตัวเล็กๆ ราว 13 ขวบ

ละครเรื่อง “ทองเนื้อเก้า” ที่ได้สะท้อนตัว “ลำยอง” รวมทั้งตัวละครอื่นๆ ได้ตีแผ่ภาพจริงของสังคมไทยยุคปัจจุบันในหลายมิติ ไม่ว่าจะเป็นมิติความเหลื่อมล้ำของครอบครัว และผู้คนในสังคมเมือง การฉายภาพการติดการพนัน ติดเหล้า มิติที่สำคัญคือ การละเลยการอบรมเลี้ยงดูลูกและทอดทิ้งให้อยู่ตามลำพัง เป็นต้น

ผมไม่แน่ใจนักว่า รัฐบาลและผู้ที่อยู่ในกระทรวงที่เกี่ยวข้องกับการแก้ปัญหาและพัฒนาครอบครัวจะได้ดูละครเรื่องนี้หรือไม่ ซึ่งหากได้ดูแล้วควรจะได้นำมาพิจารณาว่าเป็นการตีแสกหน้าปัญหาครอบครัวในสังคมไทยหรือไม่

ผมเข้าใจว่า การแก้ไขปัญหาสังคมที่ถูกต้องควรจะเริ่มต้นที่ “ครอบครัว” ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการกล่อมเกลาเด็กและเยาวชน รวมทั้งสถาบันการศึกษา ซึ่งหากสังคมไทยในยุคปัจจุบันยังคงดำรงอยู่เสมือนบทละคร “ลำยอง” ก็ทำให้น่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง และควรที่จะให้รัฐบาลในฐานะที่เป็นผู้กำหนดรัฐบาลจะได้แก้ไขปัญหาสังคมไทยได้ตรงจุด และให้ถือเป็นวาระแห่งชาติของการพัฒนาครอบครัว เด็ก และเยาวชน

ผมไม่แน่ใจนักว่า การที่รัฐบาล และสมาชิกรัฐสภาไทยส่วนหนึ่ง รวมทั้งนักการเมืองไทยที่มัวแต่ให้ความใส่ใจ และตั้งใจในการแก้ไขรัฐธรรมนูญ และตั้งใจจะคลอดกฎหมายนิรโทษกรรมอย่างที่ก่อให้เกิดความขัดแย้งกันอยู่ในสังคมไทย และอาจจะมีส่วนทำให้ปิดหูปิดตาต่อการละเลยการแก้ปัญหาครอบครัว ซึ่งถือเป็นรากฐานของการกล่อมเกลาเด็กและเยาวชนให้เป็นคนดีในสังคมที่พึงประสงค์ ซึ่งควรจะถือว่าเป็นนโยบายที่สำคัญที่สุดก็ว่าได้

ผมจึงนำเสนอบทละคร “ลำยอง” โดยที่ผมเข้าใจว่าจะเป็นบทละครที่สะท้อนถึงปัญหาครอบครัวในสังคมไทยได้ดีที่สุด และสามารถตีแสกหน้าปัญหาสังคมไทยที่ดำรงอยู่อย่างเป็นจริง ยิ่งที่จะทำให้รัฐบาล และกลไกของรัฐบาลที่มีกระทรวง ทบวง กรม ต่างๆ ซึ่งต้องทำหน้าที่ในการเยียวยาแก้ไขปัญหา และผมก็ไม่แน่ใจนักว่ารัฐบาล นักการเมือง และผู้ที่เกี่ยวข้องกับการแก้ไขปัญหาสังคมจะต้องทบทวนถึงนโยบายของรัฐบาลและหน่วยงานต่างๆ ในการแก้ไขปัญหาสังคมไทย โดยเฉพาะครอบครัวไทย ให้นำไปสู่สังคมที่พึงประสงค์ได้อย่างไร