ฝันเป็นจริงธนาคารที่ดิน

ธนาคารที่ดินไม่ได้มีวัตถุประสงค์มุ่งแสวงหาผลกำไร แต่เป็นองค์กรที่มุ่งส่งเสริมและสนับสนุนจัดหาและพัฒนาที่ดินแก่เกษตรกร ผู้ยากจน.... 

โดย....ธรรมสถิตย์ ผลแก้ว

ไหลมาดั่งลาวากับแคมเปญประชานิยมกอบกู้ช่วยเหลือประชาชนทุกระดับ  นอกจากที่ประชุมคณะรัฐมนตรี(ครม.) เมื่อวันที่ 14 ธ.ค. เห็นชอบปรับขึ้นเงินเดือนทั้งระบบ ไฟเขียวค่าแรงงานขั้นต่ำทั่วประเทศ อีกหนึ่งนโยบายที่รัฐบาลสัญญาประชาคมจะทำให้ได้ก็ผุดขึ้นในวันเดียวกันด้วย  นั่นคือ “การจัดตั้งธนาคารที่ดิน”

ย้อนกลับไป รัฐบาลอภิสิทธิ์ประกาศไว้ว่าต้องแก้ปัญหาความยากจน และการใช้ประโยชน์ที่ดินทำกิน จึงได้ออกแบบธนาคารที่ดินขึ้น เพื่อต้องการแก้ปัญหาการขาดแคลนที่ดินทำกินของเกษตรกรรายย่อยและผู้ยากจน  ยังหวังว่าจะแก้ปัญหาการกระจุกตัวของการถือครองที่ดิน การเก็งกำไรในที่ดิน

กลวิธีให้นโยบายออกมามีผลบังคับใช้โดยเร็ว ทำให้รัฐบาลเลือกใช้วิธีการออกเป็นพระราชกฤษฏีกาจัดตั้ง สถาบันบริหารจัดการธนาคารที่ดิน(องค์การมหาชน)  ชื่อย่อ “บจธ.”  ชื่อภาษาอังกฤษ “The Land Bank Administration Institute ( Public Organization ) เรียกย่อว่า “LABAI”  เบื้องต้นสังกัดสำนักนายกฯ ซึ่งวางเป้าหมายว่าจะเป็นธนาคารที่ดินอย่างเต็มรูปแบบภายใน 5 ปี  

ความหมายของธนาคารที่ดินคืออะไร  คือองค์กรที่ทำหน้าที่จัดเก็บรวบรวมข้อมูลที่ดินของหน่วยงานภาครัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และเอกชน ที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์ และจัดซื้อที่ดินจากเอกชน เพื่อนำมาจัดให้เกษตรกร ผู้ยากจน หรือผู้ประสงค์จะใช้ประโยชน์ในที่ดินได้เช่า เช่าซื้อ หรือ เข้าทำประโยชน์และสนับสนุนทางการเงินแก่การปฏิรูปที่เดินเพื่อเกษตรกรรม

ธนาคารที่ดินจะแตกต่างจากธนาคารพาณิชย์ โดยธนาคารที่ดินไม่ได้มีวัตถุประสงค์มุ่งแสวงหาผลกำไร แต่เป็นองค์กรที่มุ่งส่งเสริมและสนับสนุนในด้านการบริหารจัดการที่ดิน จัดหาและพัฒนาที่ดินแก่เกษตรกร ผู้ยากจน ผู้ประสงค์จะใช้ประโยชน์ในที่ดิน

ลูกค้าของธนาคารที่ดิน ได้แก่ เกษตรกร  ผู้ยากจน  ผู้ที่ประสงค์จะใช้ประโยชน์ในที่ดิน เพื่อใช้ประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรม หรือใช้เป็นที่อยู่อาศัย ชุมชน

ธนาคารที่ดินมีอำนาจหน้าที่ ให้สินเชื่อเพื่อการจัดหาและพัฒนาที่ดินแก่เกษตรกรผู้ยากจน ผู้ยากจน ผู้ประสงค์จะใช้ประโยชน์ในที่ดิน  ส่งเสริมและสนับสนุนในการบริหารจัดการที่ดิน   ประสานงาน ให้คำปรึกษาและคำแนะนำการวางแผนพัฒนาและการใช้ประโยชน์ในที่ดินให้แก่หน่วยงานภาครัฐและเอกชนที่เกี่ยวข้องกับการจัดตั้งธนาคารที่ดิน  รวบรวม ศึกษา วิเคราะห์ วิจัยและจัดทำข้อเสนอเกี่ยวกับการกำหนดนโยบายและมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการที่ดิน รวมทั้งเสนอแนะปัญหาอุปสรรคและข้อขัดข้องที่เกิดขึ้นในการปฏิบัติงาน 

สำหรับการทำงานของธนาคารที่ดิน จะมีการจัดหาที่ดินจากหน่วยงานภาครัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น  ที่ดินเอกชน ที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์(NPLs) หรือ ซื้อที่ดินจากเอกชน จากนั้นเข้าสู่กระบวนการจัดเก็บรวบรวมข้อมูลที่ดิน เพื่อจัดที่ดินให้กับบรรดาลูกค้า โดยหลายวิธีการ ได้แก่ เช่า  เช่าซื้อ  เข้าทำประโยชน์  สนับสนุนทางการเงินแก่การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม 

ถามว่าที่มาของงบประมาณของธนาคารที่ดินมาจากไหน มาจากเงินหรือทรัพย์สินที่ได้รับโอนมา   เงินที่รัฐบาลจ่ายให้เป็นทุนประเดิม เงินงบประมาณรายจ่ายประจำปี  เงินอุดหนุนจากภาคเอกชน องค์กรระหว่างประเทศ เงินที่มีกฎหมายกำหนดให้เป็นรายไดด้  ค่าธรรมเนียม ค่าบำรุง ค่าบริการ หรือรายได้จากการดำเนินการ ดอกผลของเงินหรือรายได้จากทรัพย์สินของสถาบัน   

จากนี้ธนาคารที่ดินจะเริ่มเดินหน้าช่วยเหลือผู้ยากจน เกษตรกรไร้ที่ดินทำกิน  ซึ่งธนาคารที่ดินวางเป้าหมายด้วยว่าจะบรรลุวัตถุประสงค์ได้  จำเป็นที่จะต้องมีมาตรการสนับสนุน เพื่อให้ผู้ที่ครอบครองที่ดินรายใหญ่หรือผู้ที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์ในที่ดินเท่าที่ควรจำหน่ายที่ดินออกไป เช่น มาตรการทางภาษีมรดก  และการเก็บภาษีในอัตราก้าวหน้า