SOFT POWER ผลักดันเศรษฐกิจ จากวิถีชนเผ่าสู่ผู้ประกอบการออนไลน์

ต้องยอมรับเลยว่า ทุกวันนี้ทั้งเรื่องของอาหารการกินหรือการแต่งกาย คนรุ่นใหม่ได้รับอิทธิพลมาจากแดนกิมจิค่อนข้างมาก อันเนื่องมาจาก Soft Power ที่ทางรัฐบาลเขาผลักดัน แฝงมาตามภาพยนตร์ ซีรีส์ หรือเพลงต่างๆ จนสามารถกวาดเม็ดเงินมหาศาลให้กับประเทศได้ ทางไทยเราเองหากผลักดันในเรื่องนี้ได้สำเร็จก็คาดว่าจะสามารถสร้างรายได้เป็นกอบเป็นกำให้กับประเทศได้

 

ข่าวดีคือ! กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ได้เดินหน้านำยุทธศาสตร์ด้านพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพคน (พม.) ด้วยการนำ SOFT POWER  ที่เป็นอัตลักษณ์ และวิถีชนเผ่า มาสร้างเศรษฐกิจมูลค่าสูงให้แก่ชนเผ่าพื้นเมือง ที่เป็นกลุ่มเปราะบาง และกลุ่มราษฎรบนพื้นที่สูง ทั้งหมด 24 กลุ่ม ในจังหวัดต่าง ๆ ได้แก่ จังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน ลำพูน อุทัยธานี น่าน และพะเยา เพื่อสร้างโอกาส ความเสมอภาค และลดปัญหาความเหลื่อมล้ำ โดยกำหนดแผนที่จะสร้างกลุ่มชนเผ่าพื้นเมืองให้กลายเป็น "ผู้ประกอบการออนไลน์" สร้างอาชีพทางเลือก ส่งเสริมการนำผลิตภัณฑ์พื้นบ้านท้องถิ่นเข้าสู่ตลาดออนไลน์ เข้าถึงง่ายทั่วทุกมุมโลก ภายใต้แนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจไทย 4.0 E-Marketing

 

          เท่านั้นยังไม่พอ พม.ยังได้ร่วมมือกับดีแทค เน็ตทำกิน ในการพัฒนาทักษะแก่กลุ่มชนเผ่าพื้นเมืองลดความเหลื่อมล้ำทางดิจิทัล โดยตั้งเป้าเพิ่มรายได้ให้กับกลุ่มชนเผ่าสูงสุด 50% ซึ่งทาง พม. จะเสริมการอบรมกับกลุ่มชนเผ่าในเรื่องการจัดการธุรกิจ อาทิ การทำบัญชี การสร้างมาตรฐานสินค้าสู่โอทอป (OTOP) หรือการขอจดทะเบียน อย. เป็นต้น

 

           ข้อมูลจากสหประชาชาติเผยว่า ชนเผ่าหรือชนพื้นเมืองทั่วโลกที่ทำงานมี 47% ที่ไม่ได้รับโอกาสทางการศึกษา เทียบกับกลุ่มแรงงานอื่นจะมีเพียง 17% โดยจะยิ่งเพิ่มขึ้นสำหรับกลุ่มชนเผ่าเพศหญิงอีกด้วย นอกจากนี้ ชนเผ่าพื้นเมืองทั่วโลกมากกว่า 86% ทำงานในระบบเศรษฐกิจนอกระบบ เทียบกับกลุ่มแรงงานที่ไม่ใช่ชนเผ่ามีจำนวน 66% และมีข้อสรุปว่ากลุ่มชนเผ่าจะยากจนรุนแรงมากกว่ากลุ่มอื่นถึง 3 เท่า  สำหรับประเทศไทยมีชนเผ่าพื้นเมืองจำนวนมากกว่า 6 ล้านคน จาก 70 กลุ่มชาติพันธุ์ ซึ่งกระจายอยู่ใน 67 จังหวัดตามภาคต่าง ๆ ส่วนใหญ่จะอาศัยอยู่บนพื้นที่สูงทางภาคเหนือ และทางภาคใต้

ติดอาวุธทักษะดิจิทัลให้กับกลุ่มชนเผ่าพื้นเมือง

 

          ทางคุณ สตีเฟ่น เจมส์ แฮลวิก รักษาการรองประธานเจ้าหน้าที่บริหารดีแทค กล่าวว่าดีแทคดำเนินธุรกิจบนพื้นฐานการเคารพสิทธิมนุษยชนอยู่แล้ว โดยเฉพาะในมิติที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมให้ประชากรเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานอย่างเท่าเทียมและธุรกิจโทรคมนาคมมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการเชื่อมต่อให้ประชากรทุกกลุ่มสามารถเข้าถึงองค์ความรู้ที่เป็นประโยชน์สำหรับการสร้างอาชีพได้ บวกกับแผนงานของกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการที่เน้นเสริมศักยภาพกลุ่มชนเผ่าพื้นเมืองให้เป็นชุมชนที่พึ่งพาตนเองได้ จะนำไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและการฟื้นฟูเศรษฐกิจของประเทศอย่างยั่งยืน

 

          เป้าหมายหลักหลังจากเดินหน้าอบรมสร้างทักษะวิทยากร (train-the-trainer) เพื่อช่วยถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์สู่กลุ่มชนเผ่าแล้ว คาดว่าจะสามารถเพิ่มรายได้ 15-20% ต่อราย/กลุ่ม หลังจากผ่านการอบรมไปแล้ว 6 เดือน ซึ่งในนี้ผู้เข้าร่วมโครงการสามารถได้รับการอบรม (coaching) เพิ่มจากโค้ชทีมดีแทค เน็ตทำกินได้อย่างต่อเนื่องผ่านทาง Line และสามารถเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ได้ตลอด เช่น Live talks

 

          หลังจากคาดว่าทุกคนได้รับทักษะทางดิจิทัลอย่างครบถ้วนแล้ว จะมีการประเมินจากแบบสอบถามที่แบ่งทักษะทางดิจิทัลเป็นระดับเบื้องต้น (beginner) ระดับกลาง (intermediate) และระดับสูง (advance) เช่น จะใช้โซเชียลมีเดียเพื่อโปรโมทสินค้าอย่างไร จะสื่อสารกับลูกค้าโดยตรงได้อย่างไร รวมทั้งการใช้แอปพลิเคชันเพื่อบริหารจัดการธุรกิจ เป็นต้น

 

          สุดท้าย จะมีการเพิ่มทักษะและความมั่นใจในการประกอบธุรกิจเพิ่มขึ้น โดยวัดจากแบบสอบถามที่มีตัวชี้วัดในมิติต่างๆ เช่น เริ่มมีเงินออม เริ่มปลดหนี้ได้ และเข้าถึงแหล่งเงินกู้ได้ เป็นต้น

 

สะท้อนอัตลักษณ์คนพื้นที่สู่ผู้ประกอบการออนไลน์

 

          หนึ่งในกลุ่มชนพื้นเมืองเผ่าอาข่า สะท้อนความรู้สึกออกมาว่า งานด้านฝีมืออย่าง เสื้อชนเผ่า กระเป๋า ย่ามทำมือ หรือสร้อย ถือเป็นงานฝีมือที่มีเสน่ห์ของชาวอาข่า แต่ก่อนหน้าคือไม่รู้เรื่องการตลาดเลย ยิ่งถ้าเป็นเรื่องออนไลน์แล้วคงมืดแปดด้านไปหมด แต่หลังจากได้มาร่วมโครงการฝึกทักษะผู้ประกอบการกับกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ และดีแทค เน็ตทำกิน เธอได้รู้จักแพลตฟอร์มออนไลน์ การไลฟ์ขายของผ่านเฟซบุ๊ก ซึ่งทำให้ยิ่งขายสินค้าได้มากขึ้นโดยเฉพาะผ้าฝ้ายทอมือ ถือว่าคุ้มค่ามากๆกับการขับรถมอเตอร์ไซค์จากดอยแม่สลองกว่า 30 กิโลเมตรเพื่อร่วมโครงการ

 

          กลุ่ม "กะเหรี่ยง" ชนเผ่าพื้นเมือง จ.เชียงราย เล่าว่าสินค้าของทางกลุ่มจะเป็นผ้าทอชนเผ่าชาวกะเหรี่ยง หรือ "ปกาเกอะญอ" ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของกลุ่มและแฝงความเชื่อทางมูเตลู เช่น ผ้าทอสีแดงใช้แล้วจะมีเงินทองไหลมาเทมา ผ้าทอสีชมพูจะเพิ่มความสุขสดใสให้กับชีวิตของผู้สวมใส่ ซึ่งจากการเข้าร่วมฝึกทักษะกับดีแทค เน็ตทำกินนอกจากจะเข้าใจเรื่องขายสินค้าออนไลน์ การถ่ายภาพให้สวยเพิ่มขึ้นแล้ว ยังทำให้มีรายได้เพิ่มขึ้นและทำให้ความรู้เรื่องผ้าของชนเผ่าได้ถูกถ่ายทอดผ่านเพจไม่เลือนหาย และเป็นแหล่งรายได้นอกเหนือจากการทำอาชีพเพาะปลูก

 

          ทั้งนี้ ความร่วมมือในการยกระดับขีดความสามารถของกลุ่มชนเผ่าพื้นเมืองสู่ผู้ประกอบการออนไลน์ ของดีแทค เน็ตทำกิน ได้มุ่งสร้างศักยภาพให้กับกลุ่มชนเผ่าพื้นเมืองที่กำลังเผชิญกับปัญหาและความท้าทายร่วมสมัย ในการนำดิจิทัลผสานกับวิถีชีวิตดั้งเดิม สร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่สินค้าและบริการตามความถนัดอัตลักษณ์ชุมชน ด้วยจุดเด่นของตนเองอย่างมีศักยภาพ ตอบสนองต่อนโยบายสำคัญของรัฐบาลในการแก้ไขปัญหาความยากจน และลดความเหลื่อมล้ำอีกด้วย