ร่มใจ วัดกุฎีดาว

โดย สืบสิน ภาพ : มลฑณา ถนัดค้า 

สวัสดีปีใหม่ครับคุณผู้อ่านทุกท่าน หากยังไม่มีโปรแกรมไปเที่ยวไหน ขอแนะนำว่าให้มาเที่ยวที่นี่ครับ จ.พระนครศรีอยุธยา ซึ่งนอกจากใช้เวลาในการเดินทางไม่มากแล้ว ยังอิ่มบุญ ร่มใจมากทีเดียวครับ เพราะนอกจากพระนครศรีอยุธยาจะเป็นเมืองเก่าอันทรงคุณค่าแล้ว ยังเป็นที่ตั้งของวัดอยู่มากมายอันเกิดมาจากแรงศรัทธาและความเชื่อของคนในสมัยนั้น เมื่อเดินเข้าชมวัดหนึ่ง เดินอีกไม่ไกลก็สามารถเดินชมวัดอื่นๆ ต่อไปได้เลย

รวมไปถึงวัดอันเป็นโบราณสถานที่มีเรื่องราวอันยิ่งใหญ่และทิ้งร่องรอยความงดงามเอาไว้ให้เชยชม อย่างน้อยก็ทำให้จิตใจที่ฟุ้งซ่านสามารถสงบและร่มเย็นเมื่อได้เข้าไปสัมผัส

วัดกุฎีดาวเป็นอีกวัดหนึ่งที่อยู่บนถนนนอกเกาะเมืองอยุธยาทางทิศตะวันออก ติดกับทางเข้าวัดประดู่ทรงธรรม วัดจักรวรรดิราชาวาสวรมหาวิหาร และวัดมเหยงคณ์ ซึ่งแวดล้อมไปด้วยหมู่บ้านประชาชนใกล้เคียง ซึ่งวัดนี้นอกจากจะดูยิ่งใหญ่และสวยงามแล้ว ยังมีเรื่องเล่าว่าเป็นวัดที่มีสมบัติฝังเอาไว้มากมาย อันเป็นที่มาของเรื่องเล่าขานปู่โสมเฝ้าทรัพย์

วัดกุฎีดาวเป็นวัดที่อยู่ทางด้านตะวันออกของแม่น้ำป่าสัก ที่เชื่อว่าบริเวณนี้เป็นที่ตั้งของแผ่นดินอโยธยาและชุมชนเมืองโบราณ ซึ่งมีมาก่อนการสร้างกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี และบริเวณนี้ยังคงเต็มไปด้วยซากอาคารและเจดีย์ของวัดสมัยอยุธยา ซึ่งโบราณสถานของวัดกุฎีดาวนั้นมีสภาพที่ค่อนข้างสมบูรณ์และสวยงามแห่งหนึ่งของกรุงศรีอยุธยาที่ปรากฏให้เห็นในปัจจุบัน

วัดกุฎีดาวไม่ได้ปรากฏหลักฐานทางประวัติการสร้างที่ชัดเจน แต่จากที่ถูกกล่าวถึงในพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาว่าได้รับการบูรณะครั้งใหญ่เมื่อปี 2254 ในสมัยของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ โดยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่งพระมหาอุปราชเป็นผู้สร้าง สันนิษฐานทางโบราณคดีว่าวัดนี้สร้างราวๆ สมัยอยุธยาตอนต้นและถูกทิ้งร้างเมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 พ.ศ. 2310

พระอารามของวัดนี้มีกำแพงล้อมรอบทั้งหมด มีเจดีย์ทรงระฆังเป็นเจดีย์ประธาน ภายในพระวิหารขนาดใหญ่เป็นความงามของสมัยอยุธยาตอนปลาย คือที่ฐานอาคารกลางพระวิหารนิยมทำให้แอ่นอ่อนช้อยคล้ายท้องเรือสำเภา เสาทรงกลมเรียงขนานกันที่หัวเสาเป็นรูปดอกบัวมีความโอ่โถง สง่างาม ด้านหน้ามีองค์พระตั้งเป็นประธานให้สักการะ

ทิศเหนือของเจดีย์ประธานนอกกำแพงมีพระตำหนักกำมะเลียนเป็นอาคาร 2 ชั้นสี่เหลี่ยมผืนผ้า สันนิษฐานว่าเมื่อครั้งสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศบูรณะปฏิสังขรณ์พระอารามแห่งนี้ พระองค์ทรงใช้เป็นที่ประทับและว่าการในการสร้างวัดสามารถขึ้นไปดูจากด้านบนได้

หากสังเกตที่รอบกำแพงด้านล่างจะเป็นประตูเล็กๆ เชื่อกันว่าใช้เป็นทางออกเมื่อเกิดเหตุไม่คาดคิด ตอนนี้ทางกรมศิลปากรได้ปิดทางแล้วเพื่อความปลอดภัยในการดูแล

วัดกุฎีดาวเป็นวัดหนึ่งที่มีความสำคัญมาก่อนกรุงศรีอยุธยาและได้รับการบูรณะปฏิสังขรณ์เรื่อยมา แสดงถึงความสำคัญของวัดด้วยมีความโอ่โถงและมีความงดงามวิจิตรอ่อนช้อย เป็นสถาปัตยกรรมที่แสดงถึงฝีมือช่างคนไทยในอดีตที่มีความประณีตให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาศาสตร์แขนงต่างๆ ต่อไป

หลายๆ คนคงอาจเคยได้ยินคำว่า“ปู่โสมเฝ้าทรัพย์” กันมาแล้ว ไม่ว่าจะในภาพยนตร์ ละคร หนังสือ หรือเรื่องเล่าที่สืบต่อกันมา และเรื่องนี้เป็นเรื่องเล่าที่เกิดขึ้นจริงในอดีตเกี่ยวกับลายแทงสมบัติอันบ่งบอกจุดที่ซ่อนของขุมทรัพย์มากมาย ภายในอาณาบริเวณอาณาจักรกรุงศรีอยุธยา ลายแทงนั้นบอกว่าพระนครศรีอยุธยามีสมบัติโบราณถูกฝังเอาไว้ถึง 303 แห่ง โดยเฉพาะที่ “วัดกุฎีดาว” มีขุมทรัพย์ฝังอยู่ถึง 16 แห่ง ลายแทงขุมทรัพย์มีค่ามหาศาลนี้ ผู้ที่ได้ครอบครองไว้เป็นเจ้านายระดับพระองค์เจ้าพระองค์หนึ่ง การได้มาของลายแทงนี้ไม่ทราบชัดว่าท่านได้มาอย่างไร

จึงได้ทำเรื่องเสนอต่อกรมศิลปากรขออนุมัติดำเนินการขุดค้นหาขุมทรัพย์ดังกล่าว โดยขอแบ่งทรัพย์ที่ขุดขึ้นได้เพียง 10% และอีก 90% จะมอบให้เป็นสิทธิของกรมศิลปากร เมื่อกรมศิลปากรอนุมัติท่านจึงเริ่มดำเนินการขุดค้นที่วัดกุฎีดาวเป็นแห่งแรกในปี 2503 น่าประหลาดที่การขุดสมบัติที่วัดกุฎีดาว เมื่อขุดลงไปตรงจุดที่ลายแทงระบุว่ามีสมบัติซ่อนอยู่กลับไม่พบสิ่งใดเลยแม้แต่ชิ้นเดียว

การขุดค้นหาสมบัติโบราณที่วัดกุฎีดาวในครั้งนั้น นอกจากจะพบความผิดหวังแล้ว พระองค์เจ้าฯ และพระสหายยังพบกับเหตุการณ์อัศจรรย์ที่น่ากลัวอีกหลายอย่าง นั่นก็คือท่านและพระสหายเห็นปู่โสมเฝ้าทรัพย์มาปรากฏต่อหน้าต่อตากลางวันแสกๆ เป็นร่างของนักรบไทยโบราณ ร่างใหญ่โต แต่ไร้หัว

นอกจากนี้ ภายในวังของท่านก็ยังมีเสียงคล้ายคนขุดดินตลอดเวลา เสียงนั้นดังชัดเจนได้ยินกันหลายคน เหตุการณ์น่ากลัวที่เกิดขึ้น ทำให้พระองค์ต้องเชิญอาจารย์ที่นั่งทางในเก่งๆ มาช่วยดู อาจารย์ท่านนั้นก็บอกว่าวิญญาณที่ปรากฏเป็น “ปู่โสมเฝ้าทรัพย์” เขาเป็นเจ้าของสมบัตินั้น และโกรธแค้นมากที่เจ้านายพระองค์นี้มาทำการขุดค้นสมบัติของเขา จึงมาสำแดงกายให้เห็น ทั้งยังสาปแช่งพวกที่มาขุดสมบัติของเขาทุกคน