วินิจฉัยมะเร็งเต้านมสุดไฮเทค ‘เครื่องแรกในโลก’

เดือน ต.ค.ของทุกปี ทั่วโลกรณรงค์ให้เป็น “Breast Cancer Awareness Month” ในโอกาสนี้ นพ.กฤษณ์ จาฏามระ ผู้อำนวยการศูนย์สิริกิติ์บรมราชินีนาถ เพื่อโรคมะเร็งเต้านม และผู้ก่อตั้งและประธานกรรมการมูลนิธิศูนย์มะเร็งเต้านมเฉลิมพระเกียรติ ขอย้ำความมุ่งมั่นในการทำงานเพื่อผู้หญิงยากไร้ที่ประสบโรคร้าย เปิดตัวแนะนำการให้บริการเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สำหรับเต้านมโดยเฉพาะ เครื่องแรกของโลก

ถ้าเอ่ยชื่อเสียงเรียงนาม “คุณหมอกฤษณ์” วงการศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคมะเร็ง คือความอุ่นใจอันดับหนึ่งที่คนไข้หญิงขอฝากฝังชีวิตเมื่อเจ็บป่วยด้วยโรคร้ายนี้

เครื่องล่าสุด Dedicated 3D Cone-Beam Computed Tomography คุณหมอกฤษณ์ อธิบายว่า สามารถสร้างภาพสามมิติของเต้านมได้ชัดจริง ไม่มีการบีบเต้านม ใช้เวลาตรวจเพียง 10 วินาที ตรวจคัดกรองและวินิจฉัย ระบุตำแหน่งจุดที่มีความผิดปกติได้อย่างแม่นยำ แล้วถ้าถามหาเครื่องมือแพทย์ทันสมัย ศูนย์ฯ มีเทคโนโลยีเพื่อโรคมะเร็งเต้านมอีกหลายๆ เครื่อง เครื่องโดนัทสีชมพูหวาน Dedicated Breast Magnetic Resonance Imaging ตรวจเต้านมด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เครื่องนี้มีเครื่องแรกและเครื่องเดียวในประเทศไทย 

แสดงความมุ่งมั่นไม่หยุดยั้ง อุปกรณ์คุณภาพระดับโลกหลายๆ ชิ้นทยอยนำมาใช้ที่นี่อย่างต่อเนื่อง เครื่องตรวจวินิจฉัยมะเร็งเต้านมจากการวัดความต่างของอุณหภูมิ ด้วยรังสีอินฟราเรด Digital Breast Infrared Imaging System หรือ Breast Thermography ตรวจวินิจฉัยมะเร็งเต้านมด้วยการวัดอุณหภูมิในจุดต่างๆ ของเต้านมละเอียดที่สุด ไม่มีการบีบเต้านม ไม่สัมผัสรังสีเอกซเรย์ และไม่ใช้การฉีดยา เครื่องแรกของประเทศไทยอีกเช่นกัน

อุปกรณ์ล้ำสมัยเหล่านี้ เปิดให้บริการที่ศูนย์สิริกิติ์บรมราชินีนาถฯ ตั้งอยู่ที่ชั้น 2 อาคารว่องวานิช โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ที่นี่กลายเป็นศูนย์มีความเป็นเลิศในการวินิจฉัยโรคมะเร็งเต้านม มีเครื่องมือตรวจวินิจฉัย ตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมทันสมัยสมบูรณ์ที่สุด และมีคุณภาพระดับสากลแห่งหนึ่งในโลก 

“ชั้น 2 ตึกว่อง” ศูนย์รวมเทคโนโลยีชั้นนำ

ศูนย์สิริกิติ์บรมราชินีนาถฯ เป็นศูนย์รักษาพัฒนางานวิจัยโรคมะเร็งเต้านม คนไข้หญิงเดินขึ้นมาชั้น 2 อาคารว่องวานิช โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ เรียกที่นี่กันสั้นๆ ว่า “ตึกว่อง” ก็จะได้ใช้บริการอุปกรณ์การรักษาหลายๆ เครื่อง มีเพียงเครื่องเดียวในประเทศไทย

เครื่องตรวจเต้านมด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) เยี่ยมยอดไม่แพ้เครื่องไหน สแกนเต้านมทำให้มองเห็นเซลล์ชั้นในได้หลากหลายมุม จึงให้ผลการตรวจวินิจฉัยที่แม่นยำในเวลาอันรวดเร็ว อุปกรณ์ทางการแพทย์ล้ำสมัยเหล่านี้ ทางศูนย์ฯ ให้บริการแก่ผู้ป่วยทุกคนอย่างเท่าเทียมกัน ไม่ว่าผู้ป่วยทั่วไป หรือผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ยากไร้ ไม่ต้องมีความกังวลเรื่องค่าใช้จ่าย

คุณหมอกฤษณ์ พาเดินชมห้องให้ยาเคมีบำบัด เปิดให้บริการด้วยแนวคิดต้องการให้ช่วงเวลาในการให้ยาเคมีบำบัดเป็นช่วงผ่อนคลาย บรรยากาศไม่เครียด อึมครึม มีการดูแลระหว่างการให้ยาด้วยเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพเฉพาะบุคคล พร้อมทีมพยาบาลที่เชี่ยวชาญ

ศูนย์สิริกิติ์บรมราชินีนาถฯ ได้พัฒนาวิธีการรักษาด้วยเครื่อง Scalp Cooling นวัตกรรมลดภาวะผมร่วง ซึ่งเป็นผลข้างเคียงระหว่างให้ยาเคมีบำบัด โดยอาศัยสารเหลวจากอุปกรณ์เครื่อง Scalp Cooling ด้วยอุณหภูมิ ลบ 4 องศาเซลเซียส สร้างความเย็นให้หนังศีรษะเพื่อให้เส้นเลือดหดตัวลง ส่งผลทำให้ยาเคมีบำบัดมีผลต่อเส้นผมน้อยลง ซึ่งนับเป็นเครื่องแรกของไทย (อีกแล้ว)

“ที่นี่เป็นศูนย์รวมเครื่องแรกในโลกในเมืองไทย หลายๆ คนก็ถามว่าหมอต้องหาเครื่องดีๆ ขนาดนี้เลยหรือ ผมก็บอกว่าโรคนี้ใครเป็นก็วิตกเรื่องชีวิต แล้วถ้าคนป่วยเป็นญาติเราล่ะ เราก็ต้องรักษาญาติให้ดีที่สุดนะครับ”

คุณหมอกฤษณ์ เริ่มต้นสนทนาด้วยรอยยิ้ม และย้ำว่าเครื่องมือแพทย์ที่ดีจะช่วยให้ผู้ป่วยสามารถกลับไปใช้ชีวิตปกติได้โดยเร็วที่สุด

“บางเครื่องผมกล้าการันตีเลยครับว่ามีที่เดียวในเอเชีย เช่น เครื่องแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) เพื่อตรวจเต้านมโดยเฉพาะ และมีการปรับปรุงเครื่องรุ่นใหม่ๆ ตลอดเวลา

เครื่องแมมโมแกรม 3 มิติ (Tomosynthesis) ติดตั้งเครื่องแรกปี 2551 เป็นเครื่องแรกในภูมิภาคนี้ และได้ติดตั้งรุ่นที่มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง คือ เครื่อง Affirm Tomosynthesis เป็นเครื่องรุ่นที่ 3 ระบุพิกัดของจุดที่มีความผิดปกติได้โดยตรง ระบุตำแหน่งผ่าตัดได้ และลดความเจ็บปวด ความวิตกกังวลของผู้ป่วยให้ลดลงได้ครับ”

คุณหมอกฤษณ์พาชมชั้น 2 ตั้งแต่การตรวจคัดกรองกระทั่งรักษาทันสมัย ครบวงจรสมบูรณ์แบบที่สุด ทั้งนวัตกรรมลดผมร่วงขณะให้เคมีบำบัด ใช้กล้องอินฟราเรดตรวจวัดอุณหภูมิ ไม่ต้องใช้รังสี ไม่ต้องฉีดสารเข้าร่างกาย เพิ่มทางเลือกในการตรวจวินิจฉัยเพื่อผู้ป่วย ที่นี่คือศูนย์รวมนวัตกรรมรักษามะเร็งเต้านมไฮเทคระดับโลก

“บ้านพิงพัก” ครบวงจรมาตรฐานสากล 

อีกหนึ่งผลงานทำเพื่อผู้ป่วยโรคมะเร็งเต้านมยากไร้ คือ โครงการสร้างบ้านพิงพัก หรือ Pink Park Village นพ.กฤษณ์ ผู้ก่อตั้งมูลนิธิศูนย์มะเร็งเต้านมเฉลิมพระเกียรติ เล่าย้อนปณิธานทำงานเพื่อผู้หญิงยากไร้ มาจากพระราชดำรัส “ฉันอยากให้ศูนย์ฯ นี้ เป็นที่พึ่งของผู้หญิง ของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงห่วงใยผู้หญิงไทย และทรงรับมูลนิธิศูนย์มะเร็งเต้านมเฉลิมพระเกียรติไว้ในพระบรมราชินูปถัมภ์”

เพื่อเป็นที่พึ่งของผู้หญิงไทย มูลนิธิทำงานให้ความช่วยเหลือผู้ป่วยมะเร็งเต้านมจากทั่วทั้งประเทศ และให้การดูแลทั้งร่างกายและจิตใจ

โครงการสร้างบ้านพิงพัก เริ่มต้นก่อสร้างเมื่อปี 2559 บ้านพิงพักถือกำเนิดขึ้น (Pink Park Village) เพื่อเป็นศูนย์ดูแลผู้ป่วยมะเร็งเต้านมและศูนย์วินิจฉัยโรคมะเร็งเต้านม ในแบบปราศจากการแสวงหาผลกำไร ดำเนินงานโดยทีมแพทย์ พยาบาล จิตแพทย์ นักสังคมสงเคราะห์ เภสัชกร นักโภชนาการ และอาสาสมัครเข้ามาทำงานเพื่อสังคมร่วมกัน

บ้านพิงพัก เป็นสถานที่ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย (Hospice) และบ้านพักฟื้นผู้ป่วยที่กำลังทำการรักษา (Convalescence) นอกจากนี้ มีศูนย์กิจกรรมระหว่างวัน เพื่อให้ความรู้และฝึกอบรมสำหรับบุคคลทั่วไป มุ่งสู่เป้าหมายสร้างให้หมู่บ้านพิงพักเป็นผู้นำทางการวินิจฉัยโรคมะเร็งเต้านมครบวงจรในภูมิภาคนี้

“ศูนย์จะช่วยอำนวยความสะดวก มีรถรับส่งระหว่างโรงพยาบาลจุฬาฯ ไปพบแพทย์ แล้วส่งกลับที่บ้านพิงพัก คนยากไร้จากต่างจังหวัดเดินทางเข้ากรุงเทพฯ เพื่อฉายแสงหรือรับยา การเดินทางกลับลำบาก ไม่มีเงินก็จะเลือกนอนกันตามใต้สะพานลอย การนำคนไข้มาที่ศูนย์เพื่อฟื้นฟูผู้ป่วย บ้านพิงพักเฟสแรก พร้อมจะรับผู้ป่วยไม่น่าจะเกินต้นปีหน้า  

บรรยากาศคล้ายรีสอร์ท สร้างสวนขนาดใหญ่ ขุดสระน้ำ แล้วสร้างบ้านให้อยู่ในสภาพแวดล้อมเหล่านี้ แต่เมื่อตอนเริ่มก่อสร้างบ้านไม่ได้สดใสแบบนี้นะครับ ทีมผู้ก่อสร้างดีไซน์ทึมๆ ขรึมๆ ผมบอกไม่เอานะ เปลี่ยนสีขาวๆ จืดๆ คนไข้มารวมอยู่ที่นี่หลายคนความเจ็บป่วยก็ซึมเศร้าอยู่แล้ว เพราะฉะนั้นบรรยากาศต้องมีพลัง สีสันต้องไบรท์ ไม่เอาไม่บลูส์ ถ้าเขาเดินเข้ามาหาเรา เขาต้องสดชื่นขึ้นตั้งแต่ก้าวแรก จุดรีเซฟชั่นตรงที่พยาบาลนั่ง ผมก็ให้ไอเดียแบบโรงแรมชั้น 1 เลยนะครับ

บ้านแต่ละหลังมี 8 ห้อง โครงการรองรับผู้ป่วยได้ราว 25 คน และแต่ละห้องอำนวยความสะดวกและให้ความปลอดภัยกับคนไข้ มีห้องน้ำในตัวทุกๆ ห้อง ทุกอย่างคิดไว้หมดแล้วครับ เช้าๆ ทุกห้องมีระเบียงให้คนไข้เดินออกมาสูดอากาศสดชื่น ทุ่งหญ้าเขียว สระน้ำที่ขุดไว้โปร่งสบายตา”  

เปิดรับคนไข้โรคมะเร็งเต้านมวาระสุดท้ายเร็วๆ นี้ โดยไม่มีค่าใช้จ่าย บ้านพิงพักก่อตั้งขึ้นเพื่อการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายอย่างมีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ (Human Dignity) นพ.กฤษณ์ ผู้ก่อตั้งและประธานมูลนิธิศูนย์มะเร็งเต้านมเฉลิมพระเกียรติ ย้ำทิ้งท้ายอีกครั้ง

โรคมะเร็งเต้านมเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับ 1 ของผู้หญิงไทย ซึ่งมีสถิติทุก 10 คน จะมี 1 คนที่มีโอกาสต้องเผชิญกับโรคมะเร็งเต้านม แต่ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมมากกว่าครึ่งหนึ่งขาดการรักษาดูแลที่ถูกต้องและพอเพียง ผู้ป่วยจำนวนมากต้องเผชิญความยากลำบากในการใช้ชีวิต หรือเผชิญกับการเสียชีวิตอย่างน่าหดหู่

มูลนิธิศูนย์มะเร็งเต้านมเฉลิมพระเกียรติ มีงานการรณรงค์ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมในชุมชนแออัด อดีตคนไข้ของคุณหมอกฤษณ์ร่วมอาสากับทีมแพทย์และพยาบาลเข้าไปให้ความรู้ชุมชนบ่อยครั้ง เพราพรรณ เบญจมาศ วัย 71 ปี คุณแม่ของพิธีกรดัง กาละแมร์ พัชรศรี ขอร่วมแชร์ประสบการณ์เคยป่วยด้วยโรคมะเร็งเต้านม วันนี้สวยสดใสแข็งแรง หายขาดจากโรคร้ายด้วยฝีมือคุณหมอมือหนึ่งท่านนี้

“ดิฉันเคยไปกับทีมคุณหมอ ก็ได้ไปเห็นคนป่วยน้ำหนองไหลเยิ้มอยู่ในบ้าน ไม่กล้ามาหาหมอ ก็ไม่มีเงิน เลือกกินยาสมุนไพรที่อาจไม่ใช่ยาด้วยนะคะ เป็นใบไม้ใบหญ้า กินประทังไป เห็นใจมาก เพราะขนาดดิฉันตรวจสุขภาพทุกปี ก็ยังประสบกับโรคนี้ตอนอายุ 69 ปีค่ะ เนื้อร้ายไปซ่อนอยู่ใต้ขอบเสื้อชั้นใน คลำพบยาก โชคดีค่ะที่ได้รักษากับหมอกฤษณ์ รักษาได้ในเวลารวดเร็ว กาละแมร์ยังงง (หัวเราะ) ตอนเช้าแม่ไปผ่าตัด ตอนเย็นไปกินข้าวกับลูกสาวได้แล้วนะคะ”