คู่มือฉลาดซื้ออาหารด้วยหลัก 3 ป.

โดย...โฮมฮัก

อาหารเป็นหนึ่งในปัจจัย 4 ที่มนุษย์เราขาดไม่ได้ ต้องกินทุกวัน ไม่ว่าอาหารสด อาหารแห้ง อาหารกระป๋อง อาหารปรุงสำเร็จ เครื่องดื่ม น้ำดื่ม น้ำแข็ง นม และผลิตภัณฑ์นม สารปรุงแต่งอาหาร ซึ่งอาหารต่างๆ เหล่านี้จะต้องรู้จักเลือกซื้อเพื่อให้ได้อาหารที่มีความปลอดภัย มีประโยชน์ และประหยัดเงินในกระเป๋า

ผมมีเคล็ดลับในการเลือกซื้ออาหารสด ไม่ว่าจะเป็นเนื้อสัตว์ อาหารทะเล พืชผัก ผลไม้ ด้วยหลัก 3 ป. คือ ปลอดภัย มีประโยชน์ และประหยัด จากคู่มือการส่งเสริมและให้ความรู้ด้านสุขภาพและโภชนาการแก่ประชาชนและชุมชน งานจัดการความรู้และบริการวิชาการวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นพรัตน์วชิระ เรื่อง “กินอย่างไร ให้ห่างไกลโรค” โดยความร่วมมือจากสำนักงานนิคมอุตสาหกรรมบางชัน มาฝาก เชื่อว่าจะเป็นประโยชน์สำหรับทุกคน

ปลอดภัย คือ ต้องเลือกซื้ออาหารที่ได้มาตรฐาน สะอาด ปลอดภัย ผลิตจากแหล่งที่เชื่อถือได้ โดยมีลักษณะ สีสัน กลิ่น รสชาติตามธรรมชาติ ในกรณีที่เป็นอาหารที่มาตรฐานควบคุมตามกฎหมายจะต้องมีเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์แสดงให้เห็น เช่น เครื่องหมาย อย. เครื่องหมาย มอก. ที่สำคัญคือ จะต้องเลือกซื้ออาหารที่ใหม่สด โดยดูจากวันที่ผลิต หรือวันหมดอายุ บนฉลากบรรจุอาหารเป็นสำคัญ

มีประโยชน์ คือ ต้องเลือกซื้ออาหารที่มีคุณค่า คุณประโยชน์ทางโภชนาการ การเลือกซื้ออาหารบริโภคต้องคำนึงถึงคุณค่าอาหารให้ครบถ้วน เหมาะสมกับความต้องการ

ประหยัด คือ ต้องเลือกซื้ออาหารตามฤดูกาลที่ผลิตในท้องถิ่นเพื่อจะได้อาหารที่มีคุณภาพดี ราคาถูกและหาซื้อได้สะดวก

 

การเลือกซื้อผักสด

การเลือกซื้อผักบางชนิด เช่น เผือก มัน เลือกหัวที่มีน้ำหนักมาก เนื้อแน่น ผิวเรียบ ไม่มีตำหนิ หัวไชเท้า เลือกหัวที่ไม่งอ ขนาดกลาง ยังอ่อนๆ มีผิวเรียบ กะหล่ำปลี เลือกหัวแน่นๆ จะมีน้ำหนักมาก ผักประเภทถั่วฝักยาว ถั่วลันเตา เลือกผักอ่อนๆ สีเขียว เนื้อแน่น ไม่ฝ่อ ผักแก่จะมีสีขาวนวล

ผักที่เป็นใบ เช่น คะน้า ผักกาดหอม ฯลฯ เลือกต้นที่มีสีเขียวสด ไม่เหี่ยว ไม่มีรอยช้ำ ต้นใหญ่ ใบติดโคนแน่น มะเขือเปราะ มะเขือยาว เลือกขั้วติดแน่น สีสด น้ำหนักมาก ไม่เหี่ยว

แตงร้าน เลือกลูกที่มีน้ำหนักมาก ลูกยาว สีเขียวอ่อน ไม่มีรอยช้ำ ผิวนวล แตงกวา แตงกวาผิวเขียว ดีกว่าผิวนวล ผิวเขียวเนื้อหนา เมล็ดเล็ก เนื้อจะกรอบกว่าผิวนวล ซึ่งมีเนื้อน้อยและเหนียว มะนาวเลือกที่มีเปลือกบาง ผิวเรียบ ไม่เหี่ยว ฟักทอง เลือกลูกที่มีน้ำหนักมาก ผิวเปลือกขรุขระ เนื้อจะแน่น

การเลือกซื้อเนื้อสัตว์

เนื้อหมู ควรเลือกซื้อเนื้อหมูที่มีสีชมพู มันสีขาว หนังเกลี้ยง และขาว สำหรับหมูสามชั้น เลือกที่มีมันบาง มีเนื้อหลายชั้น หนังขาว ไม่มีพังผืด ระหว่างชั้นหนังหมูสะอาด เนื้อหมูสามารถนำมาปรุงอาหารได้หลายชนิด แต่ต้องเลือกเนื้อหมูให้เหมาะสมกับอาหารชนิดนั้นๆ ด้วย เช่น การทำแกงจืดชนิดต่างๆ ควรใช้หมูสามชั้นมาสับให้ละเอียด ใช้ใส่แกงจืดหมูสับจะมีความนุ่ม รสชาติดี หรือถ้าจะทำหมูแดงควรใช้เนื้อหมูสันใน เพราะจะมีความนุ่มมากกว่าการใช้เนื้อส่วนอื่นๆ

 

เนื้อวัว ควรเลือกเนื้อที่มีสีแดง มันมีสีเหลือง ถ้าเนื้อไม่สด จะมีสีเขียวคล้ำๆ แต่ถ้าเป็นเนื้อควายจะต่างจากเนื้อวัวโดยสังเกตจากมันของเนื้อควายจะมีสีขาวและเนื้อหยาบมากกว่า การเลือกซื้อเนื้อวัวก็ต้องเลือกให้เหมาะสมกับอาหารชนิดนั้นๆ เช่น ถ้าเป็นการผัด ควรต้องเลือกเนื้อสะโพก เพราะมีความนุ่มปานกลาง

เนื้อไก่ นอกจากจะดูความสดแล้ว ต้องดูว่าเป็นไก่แก่หรือไก่อ่อน เพราะจะเหมาะกับการปรุงอาหารแต่ละชนิดไม่เหมือนกัน ถ้าเป็นไก่ทั้งตัวก็จะมีข้อสังเกต คือ ไก่แก่ ปลายเล็บมน หนังใต้อุ้งท้องจะหนาแข็ง เดือยจะยาว ไก่อ่อน เล็บจะแหลม หนังใต้อุ้งท้องจะบาง เดือยจะสั้น ถ้าเป็นสาวจะไม่เห็นเดือย ไก่ที่สมบูรณ์เนื้ออกจะหนาและนุ่ม

เนื้อเป็ด ควรเลือกซื้อเป็ดที่อ้วน และให้สังเกตดูว่าเป็ดแก่หรือเป็ดอ่อน สังเกตจากปากและตีนเป็ด ถ้าปากและตีนเป็ดสีเหลือง แสดงว่าเป็นเป็ดอ่อน ถ้าเป็นเป็ดแก่ ตีนจะเป็นสีดำ เนื้อจะเหนียวและมีกลิ่นสาบมาก

การเลือกซื้ออาหารสด

ปลา ควรจะเลือกปลาที่ตาใส เกล็ดและหนังไม่ขุ่น เนื้อแน่น เมื่อกดดูไม่บุ๋มตามรอยนิ้วมือ เนื้อไม่แข็งทื่อ ไม่มีกลิ่นเหม็น มีกลิ่นตามลักษณะของปลาแต่ละชนิด เหงือกมีสีสด

กุ้ง ควรเลือกซื้อกุ้งที่มีหัวติดแน่นกับตัวไม่หลุดง่าย เนื้อแข็ง ตาใส เปลือกใส ตาโต

ปู การเลือกซื้อปูโดยเฉพาะปูที่ยังไม่ตาย ปูทะเลให้ดูน้ำหนักตัวและความแน่น โดยการกดดูตรงส่วนอก ถ้าเนื้อแน่นกดไม่บุ๋ม แสดงว่าเป็นปูใหม่

หอย ควรเลือกซื้อหอยที่หุบปากแน่น เมื่อวางไว้จะดำ และหุบอย่างรวดเร็ว เมื่อเอามือไปแตะไม่มีกลิ่นเหม็น สำหรับหอยที่แกะเปลือกแล้วต้องมีสีสด น้ำที่แช่ไม่มีเมือกและกลิ่นเหม็น

 

การเลือกซื้อผลไม้

ส้มเขียวหวาน เลือกที่มีเปลือกบาง มีสีเขียวเหลือง น้ำหนักพอสมควร เช่น 1 กิโลกรัม มีส้มอยู่ 7 ลูก

สับปะรด เลือกตาใหญ่ เปลือกสีเขียวอมเหลือง

มังคุด เลือกขนาดเล็กผิวเรียบ

ลางสาด เลือกผลยาวรี ผิวสีเหลืองนวล จับดูเนื้อนุ่ม ใกล้ขั้วมีสีเหลืองออกน้ำตาล

เงาะ เลือกเงาะสดไม่เหี่ยว

ชมพู่ ผิวเรียบ ไม่มีแมลงกัดกิน ลูกใหญ่

องุ่น เลือกที่เป็นพวง ลูกใหญ่

&<2288;