นวัตกรรมคืออะไร สร้างขึ้นมาได้อย่างไร

โลกเปลี่ยน เทคโนโลยีเอไอ คอมพิวเตอร์ เครื่องจักรกล หรือหุ่นยนต์ ล้ำสมัยอย่างก้าวกระโดดในอัตราเร่ง แต่ก็ล้าสมัยชั่วข้ามคืน และเมื่อพูดถึงขีดความสามารถในด้านการคิดคำนวณของมนุษย์เมื่อเทียบกับปัญญาประดิษฐ์แล้ว เราไม่อาจแข่งกับมันได้เลย เพราะมันเร็วกว่า ทนกว่า มันไม่เคยลืม มันไม่เคยบ่น ไม่รู้จักเหนื่อย มันไม่เคยเรียกร้อง นั่นคือ เมื่อพิจารณาในแง่ของความมีประสิทธิภาพแล้ว เราสู้มันไม่ได้ แต่แนวทางการพัฒนาองค์กรในปัจจุบัน เราสอนให้ไปแข่งกับมันซึ่งไม่มีทางชนะได้เลย ดังนั้น มันจึงเป็นความท้าทายอย่างยิ่งที่มนุษย์จะต้องก้าวข้ามเหนือมัน แต่จะก้าวข้ามมันได้ เราต้องพิจารณาว่าแล้วอะไรที่มนุษย์ต่างจากเครื่องจักร

เราพบว่า เครื่องจักรไม่ว่าจะก้าวหน้าเพียงใดก็ตาม มันก็คิดเองไม่ได้ ต่างจากมนุษย์ที่คิดได้เอง ด้วยคุณสมบัติดังกล่าว เราจึงสามารถพัฒนาและปรับปรุงสินค้าและบริการให้มันแตกต่าง เพื่อเพิ่มขีดความสามารถด้านการแข่งขันและสร้างคุณค่าให้กับองค์กรเพื่อความอยู่รอดอย่างยั่งยืน

เราต่างตระหนักดีว่า องค์กรที่ผลิตสินค้าและให้บริการแบบเดิมๆ จะไม่อาจทนอยู่ได้ เพราะไม่มีอะไรใหม่ ไม่มีอะไรที่แตกต่าง นั่นคือขาดนวัตกรรม (Innovation)

เมื่อพูดถึงนวัตกรรม ความคิดสร้างสรรค์ คุณสมบัติเหล่านี้คืออะไร เราจะพัฒนาความคิดที่แตกต่าง ที่แปลกใหม่ขึ้นมาได้อย่างไร

เราลองพิจารณาของใกล้ตัว ท่านสงสัยไหมว่า ทำไมร้านที่ขายก๋วยเตี๋ยวราดหน้า ต้องมีผัดซีอิ๊วด้วย ทั้งสองจานนี้แตกต่างกัน ทั้งหน้าตา กลิ่น และรสชาติ เราพูดได้ไหมว่านี่คือ ความคิดสร้างสรรค์ อะไรทำให้มันแตกต่างกัน แล้วมันเกิดขึ้นมาได้อย่างไร

โดยธรรมชาติของทั้งสองจานนี้คือระบบ เพราะต่างก็เป็นภาวะองค์รวมที่เกิดจากการเชื่อมโยงขององค์ประกอบ และแสดงคุณสมบัติเฉพาะที่แตกต่างได้อย่างลงตัว แล้วสะท้อนออกมาในรูปของคุณค่าที่ต่างกัน

เมื่อพิจารณาในรายละเอียด เราพบว่าทั้งสองจานมีองค์ประกอบที่คล้ายกันมาก แตกต่างกันที่ผัดซีอิ๊วไม่ต้องใช้น้ำและแป้งมัน อีกทั้งการผัด (หรือการเชื่อมโยง) ก็มีขั้นตอนที่ต่างกัน เพราะสิ่งใหม่ที่ปรากฏขึ้น (ผัดซีอิ๊ว) มีรูปลักษณ์ กลิ่นและรสชาติที่แปลกออกไป คุณค่าก็ต่างกัน และเราเรียกภาวะการเกิดขึ้นของผัดซีอิ๊วว่า นวัตกรรม

ด้วยความเข้าใจดังกล่าว เมนูในร้านอาหารก็ยาวขึ้นเรื่อยๆ และมีชื่อเรียกที่แตกต่างไป ทั้งนี้เกิดจากการใช้องค์ประกอบที่แตกต่างและขั้นตอนการปรุงที่หลากหลาย เพื่อสร้างทางเลือกและความพึงพอให้ลูกค้าเลือกได้มากขึ้น นี่คือนวัตกรรม ใช่หรือไม่

ถ้าเช่นนั้น ท่านคิดว่า นวัตกรรมคืออะไร มันเกิดขึ้นมาได้อย่างไร อะไรทำให้คนเราแตกต่างทางความคิด ท่านคิดว่า อะไรทำให้คนเรามีความคิดสร้างสรรค์ สามารถสร้างทางเลือกได้อย่างหลากหลาย ท่านคิดว่า ความคิดสร้างสรรค์ ความคิดที่แตกต่างนี้คืออะไร ความคิดเชิงนวัตกรรมมาจากไหน องค์กรนวัตกรรมเกิดขึ้นเมื่อไหร่ มันผุดขึ้นมาได้อย่างไร แล้วนวัตกรรมสามารถสร้างคุณค่าให้กับองค์กรได้อย่างไร

ท่านในฐานะผู้นำองค์กร ท่านจะนำความเข้าใจนี้มาสร้างภูมิปัญญาและกระบวนการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาความคิดที่แตกต่างที่แปลกใหม่ เพื่อสร้างสรรค์นวัตกรรมที่มีคุณค่าเชิงเศรษฐกิจ เพื่อสร้างองค์กรให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้เพื่อความมั่นคงยั่งยืนได้อย่างไร