เลือดจะไปลมจะมา เตรียมตัวเตรียมใจเมื่อถึงวัยทอง
เคยไหมที่รู้สึกร้อนวูบวาบ เหงื่อออกเยอะ หงุดหงิดง่าย นอนไม่หลับ ชาตามปลายมือ ปลายเท้า สัญญาณวัยทอง ไม่ใช่เพราะแค่อากาศร้อนตามปกติ
สตรีวัยทอง หรือวัยหมดประจำเดือนในผู้หญิง จะอยู่ในช่วงอายุประมาณ 45-55 ปี โดยเฉลี่ยอายุ 50 ปี เมื่อถึงวัยนี้รังไข่จะหยุดทำงาน และไม่มีการตกไข่อีกต่อไป ทำให้ไม่มีประจำเดือนและไม่มีการสร้างฮอร์โมนเพศหญิงจากรังไข่อีก ฮอร์โมนเพศหญิงที่ขาดหายไปนี้มีชื่อว่า เอสโตรเจน และโปรเจสเตอโรน จึงทำให้เกิดอาการเปลี่ยนแปลงของร่างกายและจิตใจต่างๆ ตามมา อาการของการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวนั้นรู้จักกันโดยทั่วไปว่า เลือดจะไปลมจะมา
เมื่ออาการวัยทองมาเยือน เราจะทราบได้จากอาการต่อไปนี้
- ประจำเดือนมาน้อย ไม่สม่ำเสมอ
- รู้สึกร้อนวูบวาบตามร่างกาย โดยเฉพาะส่วนบนของร่างกาย
- เหนื่อยง่าย ใจสั่น มีเหงื่อออกมากตอนกลางคืน บางคนมีอาการหนาวสั่นโดยไม่มีสาเหตุ
- ผิวหนังจะบางลง แห้งและเกิดเป็นแผลได้ง่าย ทำให้มีอาการคันตามผิวหนัง และผิวหนังเกิดผื่นแพ้ง่าย
- เส้นผมจะหยาบแห้งและบางลง หลุดร่วงได้ง่าย ไม่ดกดำเป็นเงางาม
- ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ หรือปวดตามข้อและกระดูก
- มีอาการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์เร็ว เครียดง่าย หงุดหงิดโดยไม่มีสาเหตุ โกรธง่าย ใจน้อย ควบคุมอารมณ์ได้ยาก
- บางคนหลงลืมง่าย เวียนศีรษะ ซึมเศร้า นอนหลับยากหรือนอนไม่หลับ
- ช่องคลอดแห้ง แสบขาดความชุ่มชื้น น้ำหล่อลื่นน้อยลง เกิดความเจ็บปวดเวลามีเพศสัมพันธ์
- ปัสสาวะบ่อย กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
- เริ่มมีกระดูกพรุน โรคหลอดเลือดหัวใจ และสมองเสื่อม
เตรียมตัวเตรียมใจก้าวสู่วัยทอง ด้วยวิถีชีวิตและพฤติกรรมสุขภาพที่เหมาะสม
- ละเว้นจากพฤติกรรมที่บั่นทอนสุขภาพ เช่น การสูบบุหรี่ การเสพสิ่งเสพติดและของมึนเมา
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ครบทุกหมู่ ควรลดอาหาโปรตีเนื้อสัตว์ เพื่อให้ไตไม่ต้องทำงานหนักเกินไปและลดความเสี่ยงต่อกระดูกพรุน ควรลดอาหารที่มีรสชาติหวาน และไขมันสูง เนื่องจากจะทำให้เกิดภาวะหลอดเลือดอุดตันได้ง่ายขึ้น เพิ่มอาหารประเภทเส้นใย เช่นผักและผลไม้ ซึ่งจะช่วยลดการดูดซึมไขมันแลน้ำตาล และยังช่วยให้ขับถ่ายอุจจาระได้ดีขึ้น เป็นการลดความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่
- เสริมแคลเซียม ซึ่งมีอยู่มากในอาหารประเภทถั่ว งา ผักใบเขียว ปลาเล็กปลาน้อย นมและผลิตภัณฑ์ของนม แต่สำหรับผู้สูงอายุ ถ้าจะรับประทานนม ควรทานประเภทพร่องมันเนย หรือจะรับประทานนม ควรทานประเภทพร่องมันเนย หรือจะรับประทานเป็นยาเม็ดแคลเซียมแทนก็ได้ แต่มีข้อพึงระวังในผู้ที่เป็นโรคไต ซึ่งจำเป็นต้องปรึกษาแพทย์ก่อน
- ออกกำลังกายเป็นประจำ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละ 30 นาที ควรเป็นการออกกำลังกายที่ทำใหรู้สึกเหนื่อย หัวใจเต้นเร็วขึ้น ซึ่งจะเป็นการออกกำลังกายประเภทใดก็ได้ ขึ้นกับความชอบและความสะดวกท่านที่ออกกำลังกายแล้วก็ทำต่อไปได้แต่ท่านที่ไม่ค่อยออกกำลังกาย ก็ให้เริ่มจากน้อยๆ ก่อนแล้วเพิ่มขึ้นช้าๆ ข้อสำคัญคือความสม่ำเสมอ สำหรับท่านที่มีโรคประจำตัวควรปรึกษาแพทย์ก่อนว่าการออกกำลังกายประเภทใดที่ท่านสามารถทำได้
- พักผ่อนให้เพียงพอ และมีกิจกรรมเพื่อคลายเครียดบ้าง
- เข้าใจกัน คู่สมรสควรจะได้มีการพูดคุยกันอย่างเปิดเผยเกี่ยวกับความต้องการ และปัญหาด้านเพศสัมพันธ์ หากความพอใจของทั้งสองฝ่ายไม่ตรงกัน
- ตรวจสุขภาพประจำปี ซึ่งโดยพื้นฐาน ควรชั่งน้ำหนัก วัดความดันโลหิต ตรวจปัสสาวะและอุจจาระ ตรวจเลือดเช็คเบาหวาน และไขมันในเลือด การตรวจเต้านมและการตรวจภายใน พร้อมกับการเช็กมะเร็งปากมดลูกในรายที่มีโรคประจำตัวและมีความเสี่ยงก็ต้องมีการตรวจเพิ่มเติมตามที่แพทย์เห็นว่าเหมาะสม
- พบแพทย์ ในกรณีที่รู้สึกว่ามีการเปลี่ยนแปลงในวัยทองรบกวนต่อคุณภาพชีวิต อย่าลังเลที่จะไปพบแพทย์ ควรจะได้พูดคุยปรึกษาเพื่อเลือกวิธีการแก้ไขปัญหา ซึ่งทางเลือกเหล่านั้นอาจจะเป็นการใช้ฮอร์โมนยา หรือวิธีการอื่นที่เหมาะสม