How to การล้างสารเคมีเกษตรอันตรายที่ตกค้างในพืชผัก

ช่วงเทศกาลกินเจเรามักกินพืชผักมากกว่าช่วงปกติ มาดูวิธีการล้างสารพิษทางการเกษตรที่ตกค้างเพื่อบริโภคอย่างมั่นใจ ได้บุญ ได้สุขภาพ

จากกรณี รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข มีแนวทางชัดเจนในการยกเลิกใช้สารเคมีเกษตร 3 ชนิดอันตราย ได้แก่ "พาราควอต คลอร์ไพริฟอส และไกลโฟเซต" ที่ใช้ด้านเกษตรกรรมป้องกันกำจัดศัตรูพืช เพื่อลดผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน เกษตรกร และสิ่งแวดล้อมทั้งทางตรงและทางอ้อม โดยสารเคมีเกษตรทั้ง 3 ชนิดนี้ในหลายๆ ประเทศ ได้มีการยกเลิกใช้อย่างถาวร

กรมอนามัย ได้สนับสนุนนโยบายยกเลิกการใช้สารเคมีเกษตร 3 ชนิดอันตรายดังกล่าว เพื่อลดผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน เกษตรกร และอนามัยสิ่งแวดล้อม พร้อมย้ำช่วงกินเจให้ล้างผักทุกครั้งก่อนกิน-ปรุงอาหาร

หลังจากมีการเปิดเผยข้อมูลถึงผลกระทบจากสารเคมีเกษตร 3 ชนิดอันตราย โดยภาคส่วนต่างๆ อาทิ เครือข่ายเตือนภัยสารเคมีกำจัดศัตรูพืช หรือไทยแพน มูลนิธิชีววิถี (ไบโอไทย) และนักวิชาการต่างๆ โดยเฉพาะ ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา อาจารย์คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ออกมาเปิดเผยงานวิจัยของมหาวิทยาลัยมหิดลว่า "สารเคมีอันตรายเหล่านี้ยังส่งผลต่อทารกในครรภ์"

สำหรับประเทศไทยจากข้อมูลของมหาวิทยาลัยมหิดล พบการตกค้างของพาราควอตในสะดือทารกแรกเกิดและซีรั่มของแม่มากถึงร้อยละ 20 พบในขี้เทาเด็กทารกแรกเกิดสูงถึงร้อยละ 54.7 ส่วนคลอร์ไพริฟอส และไกลโฟเซต พบในซีรั่มของแม่และสะดือทารกเด็กแรกเกิดสูงถึงร้อยละ 50.7 และพบการปนเปื้อนในน้ำนมแม่ร้อยละ 41.3 นอกจากนี้ ยังพบการตกค้างของพาราควอตในพืชผักอีกด้วย

ดังนั้น เพื่อลดการสะสมของสารเคมีชนิดใดชนิดหนึ่งไม่ให้มีมากเกินไปในร่างกาย ขอความร่วมมือเกษตรกรงดใช้สารเคมีดังกล่าว ทางเกษตรกรรม เนื่องจากทุกวันนี้การเพาะปลูกของประเทศไทยในหลายพื้นที่ยังคงมีการใช้สารเคมีเพื่อกำจัดศัตรูพืชและยังมีการตรวจพบการตกค้างของสารเคมีอยู่ในพืชผักอยู่เสมอ

โดยเฉพาะผักสด 10 ชนิดที่จำหน่ายในท้องตลาด ที่พบว่ามีการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในปริมาณที่สูง ได้แก่ กวางตุ้ง คะน้า ถั่วฝักยาว พริก แตงกวา กะหล่ำปลี ผักกาดขาวปลี ผักบุ้งจีน มะเขือ และผักชี

วิธีการล้างพืชผักก่อนกินหรือนำมาปรุงอาหาร สามารถทำได้ด้วยวิธีต่อไปนี้ 

• ให้ล้างผ่านน้ำก๊อกที่ไหลนาน 2 นาที
• แช่ในน้ำผสมเกลืออัตราส่วน 2 ช้อนโต๊ะต่อน้ำ 4 ลิตร แช่ทิ้งไว้ 10-15 นาที จากนั้นล้างด้วยน้ำเปล่า 2 ครั้ง
• น้ำผสมน้ำส้มสายชูอัตราส่วนครึ่งถ้วยตวงต่อน้ำ 4 ลิตร แช่ทิ้งไว้ 10-15 นาที จากนั้นล้างด้วยน้ำเปล่า 2 ครั้ง
• น้ำผสมโซเดียม ไบคาร์บอเนต (เบคกิ้งโซดา) อัตราส่วน 1 ช้อนโต๊ะต่อน้ำ 4 ลิตร แช่ทิ้งไว้ 10-15 นาที จากนั้นล้างด้วยน้ำเปล่า 2 ครั้ง

สำหรับผักบางชนิด เช่น คะน้า กะหล่ำ ถั่วฝักยาว หากมีคราบขาวจับที่กาบใบหรือฝักมากเกินไปล้างน้ำหลายๆ ครั้ง และคลี่ใบถูหรือล้างด้วยการเปิดน้ำไหลผ่านอย่างน้อย 2 นาที เพื่อความปลอดภัยและลดการปนเปื้อนของสารเคมี

ในช่วงเทศกาลกินเจ พ่อค้าแม่ค้าที่จำหน่ายอาหารเจที่ปรุงประกอบจากผักเป็นจำนวนมาก จึงต้องเฝ้าระวังความสะอาดปลอดภัยของสารเคมีในผักให้มากขึ้น สำหรับผู้บริโภคที่ปรุงอาหารเจกินเองในครอบครัว ในช่วงนี้ไม่ควรกินผักนอกฤดูกาล เนื่องจากมีแนวโน้มของการใช้สารเคมีมากกว่าผักตามฤดูกาล ก่อให้เกิดปัญหาสารพิษตกค้างและเป็นอันตรายมาก เมื่อได้รับสารนี้ในปริมาณมากจะทำให้เวียนศีรษะ หน้ามืด ท้องร่วง อาจเกิดหัวใจวายและเสียชีวิตได้ แต่ถ้าได้รับในปริมาณน้อยๆ ค่อยๆ สะสมในร่างกายจะเป็นสาเหตุให้เกิดโรคมะเร็งในระยะยาว 

ภาพ : freepik