แค่เปลี่ยนอาหารก็อายุยืนขึ้นอีก 13 ปี

ผลการวิจัยซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร PLOS Medicine ระบุว่า การเปลี่ยนอาหารการกินช่วยยืดอายุได้มากถึง 13 ปี โดยเฉพาะผู้ที่เริ่มเปลี่ยนตั้งแต่อายุยังน้อย

การศึกษานี้ได้สร้างแบบจำลองว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับอายุขัยของผู้ชายหรือผู้หญิงหากพวกเขาเปลี่ยนจาก “อาหารแบบตะวันตก” ซึ่งจะเน้นที่เนื้อแดงและอาหารแปรรูป เป็น “อาหารที่เหมาะสม” ซึ่งทานเนื้อแดงและอาหารแปรรูปน้อยลง แต่เน้นผลไม้และผัก พืชตระกูลถั่ว (legumes) ธัญพืชเต็มเมล็ด (whole grains) และถั่วเปลือกแข็ง (nuts)

งานวิจัยพบว่า หากผู้หญิงเริ่มทานอาหารที่เหมาะสมตั้งแต่อายุ 20 ปี จะอายุยืนขึ้นกว่า 10 ปี และหากผู้ชายเริ่มทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพตั้งแต่อายุ 20 ปี จะอายุยืนขึ้น 13 ปี

การทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพยังช่วยยืดอายุของผู้สูงอายุด้วย หากเริ่มทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพตั้งแต่อายุ 60 ปีจะช่วยยืดอายุของผู้หญิงได้ 8 ปี และในผู้ชายจะอายุยืนขึ้นเกือบ 9 ปี

การทานอาหารที่มาจากพืชเป็นหลัก (plant-based) ยังมีประโยชน์กับคนในวัย 80 ปีขึ้นไปด้วย โดยทั้งผู้หญิงและผู้ชายในวัยนี้อาจอายุยืนขึ้นอีก 3.5 ปีหากปรับเปลี่ยนอาหาร

ทีมนักวิจัยจากนอร์เวย์สร้างแบบจำลองผลกระทบในอนาคตจากการปรับเปลี่ยนอาหารโดยใช้ข้อมูลจากการศึกษาวิจัยที่ทำการวิเคราะห์โดยใช้ข้อมูลจากการศึกษาวิจัยต่างๆ หลายการวิจัยรวมกัน และข้อมูลจากรายงานภาระโรคในระดับโลก (GBD) ซึ่งเป็นฐานข้อมูลที่ติดตามสาเหตุการเสียชีวิต 286 สาเหตุ โรคและอุบัติเหตุ 369 โรค/อุบัติเหตุ และปัจจัยเสี่ยง 87 ปัจจัย ใน 204 ประเทศและดินแดนทั่วโลก

ผลปรากฏว่า การทานพืชตะกูลถั่ว (legumes) ซึ่งรวมถึงถั่วที่มีลักษณะเป็นฝัก (beans) ถั่วเมล็ดกลมอยู่ในฝัก (peas) และถั่วเลนทิล ธัญพืชเต็มเมล็ด และถั่วเปลือกแข็ง (nuts) เช่น วอลนัท อัลมอนด์ พีแคน และพิสตาชิโอ มากขึ้น ทำให้มีอายุยืนยาวมากที่สุด นอกจากโปรตีนแล้ว พืชตระกูลถั่วและธัญพืชเต็มเมล็ดยังอุดมไปด้วยไขมันดี วิตามิน แร่ธาตุ สารต้านอนุมูลอิสระ ที่เกี่ยวข้องกับการลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง

เดวิด แคตซ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ป้องกันและไลฟ์สไตล์และโภชนาการซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการวิจัยนี้เผยว่า “แนวคิดที่ว่าการปรับคุณภาพของอาหารช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเรื้อรังและการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรมีมานานแล้ว และมีเหตุผลเพียงว่าโรคเรื้อรังที่น้อยลงและการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรหมายถึงอายุขัยที่ยืนยาวขึ้น ซึ่งนั่นหมายความว่าเมื่อโรคเรื้อรังและการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรน้อยลงก็จะมีอายุยืนขึ้น”

นอกจากนี้ การทานเนื้อแดงและอาหารแปรรูป อาทิ เบคอน ไส้กรอก ก็เกี่ยวข้องกับการมีอายุยืน เนื่องจากอาหารทั้งสองชนิดนี้มีความเชื่อมโยงกับความเสี่ยงต่อสุขภาพที่สำคัญ รวมทั้งโรคหลอดเลือดหัวใจและมะเร็งลำไส้

“มีหลักฐานชัดเจนว่าเนื้อสัตว์แปรรูปก่อให้เกิดมะเร็งลำไส้จนองค์การอนามัยโลกถึงขั้นประกาศให้อยู่ในประเภทสารก่อมะเร็งเมื่อปี 2015” ทิม คีย์ คณะกรรมการที่ปรึกษาด้านโภชนาการของกระทรวงสาธารณสุขอังกฤษเผยกับ CNN

ผู้เชี่ยวชาญเผยว่า การเปลี่ยนจากเนื้อแดงและอาหารแปรรูปมาเป็น “เนื้อขาว” ที่มีไขมันน้อย อาทิ ไก่ ปลา และโปรตีนจากพืชเป็นวิธีหนึ่งในการปรับเปลี่ยนอาหารอย่างรวดเร็ว

โปรตีนจากพืช ได้แก่ ถั่วเหลือง ถั่วชิกพี ถั่วเลนทิล เต้าหู้ เทมเป้ ถั่วเปลือกแข็ง เมล็ดพืช และธัญพืชเต็มเมล็ดอย่างควินัว และผักบางชนิด เช่น บรอคโคลี มีโปรตีนสูง

การวิจัยเมื่อปี 2020 ซึ่งติดตามชาวอเมริกันวัยกลางคนกว่า 37,000 คนพบว่า ผู้ที่ทานโปรตีนจากพืชมีโอกาสเสียชีวิตจากสาเหตุต่างๆ น้อยลง 27% และมีโอกาสเสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดหัวใจลดลง 29% เมื่อเทียบกับผู้ที่ทานโปรตีนจากพืชน้อย

“ประโยชน์จะเด่นชัดมากขึ้นเมื่อเนื้อแดงและเนื้อแปรรูปถูกแทนที่ด้วยแหล่งโปรตีนจากพืช” แฟรงค์ หู จาก Harvard University's T.H. Chan School of Public Health เผยกับ CNN

แล้วจะปรับเปลี่ยนอย่างไร

หนึ่งในวิธีที่จะเพิ่มพืชผักผลไม้ลงไปในอาหารเพื่อจะได้ลดเนื้อแดงคือ ทานอาหารสไตล์เมดิเตอร์เรเนียนซึ่งได้รับรางวัลอาหารที่ดีที่สุด 5 ปีซ้อนจาก U.S. News & World Report

และอีกหลากหลายวิธี อาทิ DASH diet หรือการบริโภคอาหารเพื่อยับยั้งโรคความดังโลหิตสูง และ Flexitarian diet หรือการทานมังสวิรัติแบบยืดหยุ่น ทั้งสองวิธีนี้เน้นอาหารที่เต็มไปด้วยผลไม้ ผัก ถั่วชนิดต่างๆ ธัญพืชเต็มเมล็ด และเมล็ดพืช

วิธีที่ง่ายที่สุดในการเริ่มต้นทานอาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียนคือ ทำอาหารที่ทำจากถั่ว ธัญพืชเต็มเมล็ด และผัก โดยการใช้สมันไพรและเครื่องเทศ 1 มื้อต่อสัปดาห์ เมื่อเริ่มอยู่ตัวแล้วให้เพิ่มเป็น 2 ครั้งต่อสัปดาห์ และค่อยๆ เพิ่มขึ้น